Μόνο απαρατήρητο δεν πέρασε το γεγονός πως το τίμημα για την επίτευξη της συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής την Τρίτη ήταν και το «ψαλίδισμα» του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και άλλων προγραμμάτων και μένει να φανούν οι επιπτώσεις της απόφασης αυτής για την Ελλάδα. Άλλωστε, μέχρι πριν λίγο καιρό γνωρίζαμε πως οι πόροι που αντιστοιχούσαν για την Ελλάδα ξεπερνούσαν το ποσό των 6 δισ. ευρώ.

Τα δεδομένα αυτά άλλαξαν και πλέον μένει να μάθουμε το ακριβές ποσό που θα διατεθεί. Βέβαια, η εξέλιξη αυτή έρχεται να προκαλέσει και νέα ερωτήματα με βασικότερο, εάν μπορεί να προχωρήσει το χρονοδιάγραμμα για το βιαστικό κλείσιμο των μονάδων, υπό τις νέες συνθήκες.

Μέχρι στιγμής πάντως φορείς στην Δυτική Μακεδονία εκτιμούν πως δεν υπάρχει λογική εξήγηση πίσω από την απόφαση της κυβέρνησης. Παρά μόνο η επιχειρησιακή εξήγηση που δίνει η ΔΕΗ ότι η παράταση λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων αποτελεί επιβάρυνση για την επιχείρηση, λόγω των υψηλών τιμών των δικαιωμάτων ρύπων.

Η πολιτεία τον τελευταίο χρόνο έδειξε σε ένα πρώτο επίπεδο ότι κινείται, καθώς έγιναν κάποιες διαβουλεύσεις της Συντονιστικής Επιτροπής, ωστόσο υπάρχει μια διάχυτη αγωνία καθώς το βασικό ερώτημα που θέτουν πλέουν οι φορείς είναι εάν οι επενδύσεις που εκτιμάται ότι θα γίνουν στην περιοχή, κυρίως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μπορούνε να αντισταθμίσουν τις απώλειες της απολιγνιτοποίησης. Παράλληλα, αναφέρουν πως οι επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά από τη ΔΕΗ είναι αβέβαιο κατά πόσο θα συμβάλλουν σε όρους απασχόλησης.

Την ίδια ώρα, παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν πως «για να υπάρχει πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις του μηχανισμού δίκαιης μετάβασης θα πρέπει να υποβληθούν τα εδαφικά σχέδια δίκαιης μετάβασης και για να εκπονηθούν αυτά πρέπει να ολοκληρωθεί το master plan». Το οποίο αναμένεται το φθινόπωρο.

Τέλος, μένει να φανεί τι θα περιέχει το ειδικό μεταβατικό πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης για την περίοδο 2020-2021 που θα καλύψει κάποιες άμεσες ανάγκες. Υπενθυμίζεται, πως σε πρώτη προτεραιότητα το πρόγραμμα αυτό θέτει το ζήτημα της απασχόλησης και του νέου παραγωγικού μοντέλου.

Σε ό,τι αφορά το μέτωπο των τηλεθερμάνσεων στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας η πολιτεία προσανατολίζεται να υπογράψει ένα μνημόνιο συνεργασίας για όλες τις τηλεθερμάνσεις.

Υπάρχει, επίσης, η υπό κατασκευή μονάδα Πτολεμαΐδα 5 που θα ολοκληρωθεί το 2022 της οποίας το μεταβατικό καύσιμο θα είναι το φυσικό αέριο και θα τροφοδοτεί τα συστήματα τηλεθέρμανσης.

Παράλληλα, υπάρχει το σενάριο για την κατασκευή Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης που θα τροφοδοτήσει τις τρεις τηλεθερμάνσεις (Κοζάνης, Πτολεμαΐδας και Αμυνταίου) και θα αποτελέσει την οριστική λύση. Μέχρι τότε για την Πτολεμαΐδα έχει προταθεί από την ΔΕΗ η κατασκευή ηλεκτρικών λεβήτων στον ΑΗΣ Καρδιάς, δηλαδή μια ενδιάμεση λύση για την περιοχή. Όσο για την περίπτωση της Φλώρινας πλέον προχωρά ένα σχέδιο απευθείας διανομής φυσικού αερίου στην πόλη.