Συνήθως οι πρωθυπουργοί πιστεύουν ότι είναι ισχυροί κυβερνήτες, αλλά συχνά είναι δέσμιοι του παρελθόντος. Δεσμεύονται από όσα πιστεύουν ότι περιμένουν οι άλλοι απ’ αυτούς. Χωρίς αμφιβολία, μία από τις «υποχρεώσεις» τους είναι η ομιλία στη ΔΕΘ. Από τον Οκτώβριο του 1926 που έγιναν τα πρώτα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης έως και σήμερα, οι πολιτικοί ακολουθούν παρόμοια συμπεριφορά. Κάνουν «βαρύγδουπες» ανακοινώσεις για την οικονομική πολιτική, θεωρώντας την εκδήλωση αρχή του (νέου) οικονομικού έτους

Ισως κάποτε η εκδήλωση ανταποκρινόταν στην ανάγκη για εξαγγελίες. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το 1975 ανακοίνωσε τη δημιουργία του Α΄ πενταετούς προγράμματος που δεν εφαρμόστηκε. Το 1987 ο Ανδρέας Παπανδρέου δήλωσε «είμαστε έτοιμοι για το μεγάλο άλμα της ανασυγκρότησης», εξαγγέλλοντας αυξήσεις μισθών και φορολογικές ελαφρύνσεις. Η ΔΕΘ εξελίχθηκε σε φόρουμ παροχών και φθάσαμε στο 2014, οπότε ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Α. Τσίπρας παρουσιάζει το «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης», που προέβλεπε ότι «θα αντικαταστήσει το μνημόνιο από τις πρώτες κιόλας μέρες της νέας διακυβέρνησης». Υποσχέθηκε παρεμβάσεις όπως ο 13ος μισθός, κατάργηση ΕΝΦΙΑ, 300.000 νέες θέσεις εργασίας και άλλα παρόμοια.

Η επετειακή παροχολογία που συνηθίζεται τις μέρες αυτές, προϋποθέτει και τις πατροπαράδοτες συναντήσεις της κυβέρνησης με κοινωνικούς (παραγωγικούς) φορείς, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν έχουν δυνατότητα να συμβάλουν στην ανάπτυξη με επενδύσεις και περιορίζονται στη διατύπωση αιτημάτων. Ολοι γνωρίζουν ότι οι συναντήσεις είναι σπατάλη χρόνου, αλλά παίζουν το παιχνίδι. Η αλήθεια είναι ότι τίποτα από όλα αυτά δεν χρειάζεται. Η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση θα μπορούσαν να κάνουν ανακοινώσεις από οποιοδήποτε σημείο της επικράτειας, όποτε νομίζουν.

Τόσα χρόνια πολιτικολογίας στη ΔΕΘ δεν έσωσαν τη χώρα, αλλά σίγουρα έβλαψαν την Εκθεση. Είναι καιρός να απαλλαγεί από το «τσίρκο» ανακοινώσεων κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, την ανούσια αντιπαράθεση. Ισως, αν απελευθερωθεί από τη «θεσμική» πίεση, θα μπορούσε να ανταποκριθεί σε αυτό που λέει ότι είναι, δηλαδή διεθνής έκθεση. Χωρίς τριτοκοσμικά περίπτερα υπουργείων και κρατικών οργανισμών, χωρίς να μεταλλάσσεται σε εκδήλωση που απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό με καθημερινές συναυλίες και εισιτήριο γενικής εισόδου.

Οσο προσπαθεί να είναι «γενική» εκδήλωση που προσελκύει εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες, διαστρεβλώνεται και ο χαρακτήρας των συμμετεχόντων. Οι εκθέτες ενδιαφέρονται περισσότερο να διαμορφώσουν γενική εικόνα, παρά να «κλείσουν» δουλειές. Η αποστολή της Κίνας πρόπερσι, που ήταν «τιμώμενη χώρα», αποτελούνταν από 400 άτομα, όλοι κρατικοί αξιωματούχοι. Πέρυσι στο περίπτερο των ΗΠΑ που ήταν τιμώμενη χώρα, παρουσιάζονταν ομοιώματα πολεμικών αεροσκαφών.

Οσο το εγχώριο πολιτικό σύστημα βλέπει τη ΔΕΘ ως ευκαιρία προβολής και προπαγάνδας, την ίδια πρακτική ακολουθούν οι ξένες χώρες. Τη θεωρούν βήμα για να παρουσιάσουν την ήπια δύναμη (soft power) που έχει (ή πιστεύουν ότι διαθέτει) το κράτος τους.

Στα χρόνια που πέρασαν, η Ελλάδα εγκατέλειψε μια ευκαιρία. Η ΔΕΘ ήταν η μοναδική μεγάλη διεθνής έκθεση στην περιοχή. Με την μπαχαλοποίηση που έφερε η παροχολογία, οι διαδηλώσεις εναντίον εμπορικής έκθεσης(!), η μετακόμιση των κρατικών αξιωματούχων το week end μετά τις διακοπές στη «συμπρωτεύουσα», αλλοίωσαν τον θεσμό. Στις γειτονικές χώρες άρχισαν να οργανώνονται ανάλογες εκθέσεις και αποσπούν πραγματικό επιχειρηματικό ενδιαφέρον.

Υπάρχει βέβαια και μια πρόταση που ενδιαφέρει τους επισκέπτες που έχουν παιδιά. Με μια μικρή προσαύξηση, μπορούν μετά την περιήγηση στα περίπτερα να παρακολουθήσουν και παράσταση τσίρκου. Κανονικού.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")