Τα τελευταία χρόνια οι οικονοµίες της ∆ύσης καταβάλλουν προσπάθειες για να κατακτήσουν µερίδιο στα στρατηγικής σηµασίας µέταλλα που χρειάζονται για τις πράσινες τεχνολογίες, ώστε να µην τα ελέγχει η Κίνα. Παρά τις προσπάθειές τους, όµως, οι κινεζικές εταιρείες κυριαρχούν όλο και περισσότερο επεκτείνοντας τις δραστηριότητές τους, αυξάνοντας την παραγωγή και οδηγώντας τις τιµές σε πτώση. Οπως επισηµαίνει σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η Κίνα έχει γίνει ένα είδος «µονοµελούς ΟΠΕΚ» των µετάλλων και όποιος επιχειρήσει να την ανταγωνιστεί, διαπιστώνει ότι δεν µπορεί.
Κι αυτό γιατί οι κινεζικές εταιρείες ορυχείων έχουν τη δυνατότητα να διαθέσουν µεγάλα κεφάλαια και κινούνται επιθετικά συνάπτοντας εδώ και πολλά χρόνια συµφωνίες µε χώρες που η ∆ύση θεωρεί διεφθαρµένες και αναξιόπιστες, όπως η Ινδονησία, το Μάλι, η Βολιβία και η Ζιµπάµπουε. Επίσης, το Πεκίνο χρηµατοδοτεί µέσω των κρατικών τραπεζών τις µονάδες και τα βιοµηχανικά πάρκα που άνοιγε παντού. Οι κινεζικές βιοµηχανίες επεξεργασίας νικελίου, εκ των αναγκαίων µετάλλων για τις µπαταρίες των ηλεκτροκίνητων οχηµάτων, έχουν καταλάβει το αρχιπέλαγος της Ινδονησίας και αντλούν µεγάλες ποσότητες του µετάλλου. Στην ανατολική Ινδονησία έχουν δηµιουργήσει στόλο µονάδων νικελίου και κοβαλτίου, αφού πρώτα κατέκτησαν την απαιτούµενη τεχνολογία που τα ορυχεία της ∆ύσης θεωρούσαν ακατάλληλη και πολύ ακριβή. Ενας από τους λόγους που οι δυτικές βιοµηχανίες αδυνατούν να τις ανταγωνιστούν είναι το γνωστό χαµηλό κόστος λειτουργίας των κινεζικών εταιρειών.
Ο κολοσσός των ορυχείων, Glencore, αναστέλλει τη λειτουργία µονάδας νικελίου στη γαλλική κτήση της Νέας Καληδονίας, καθώς διαπίστωσε πως δεν µπορεί να επιβιώσει παρά την οικονοµική στήριξη που της παρείχε το Παρίσι. Η βρετανική Horizonte Minerals που διαθέτει ορυχείο στη Βραζιλία, και όλοι περίµεναν πως θα εξελιχθεί σε σηµαντική πηγή προσφοράς για τη ∆ύση, ανακοίνωσε τον περασµένο µήνα ότι εγκαταλείπεται από τους επενδυτές λόγω υπερπροσφοράς στην αγορά. Προσπάθειες, επίσης, κατέβαλε η Talon Metals, που έχει έδρα στο Τορόντο και ελέγχει ένα µεγάλο κοίτασµα νικελίου στην κεντρική Μινεσότα, το οποίο ο Λευκός Οίκος θεωρεί κεντρικό στο σχέδιό του για απεξάρτηση από την Κίνα. Το αµερικανικό υπουργείο Ενέργειας δέσµευσε πάνω από 100 εκατ. δολ. για την Talon και την ανέγερση µονάδας επεξεργασίας νικελίου στη Βόρεια Ντακότα. Η Tesla συµφώνησε να αγοράζει νικέλιο για τις µπαταρίες της. Οι επενδυτές άρχισαν, όµως, να εγκαταλείπουν την Talon, η µετοχή της οποίας βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση στο χρηµατιστήριο του Τορόντο επειδή η αγορά είχε πληµµυρίσει µε φθηνό κινεζικό νικέλιο από την Ινδονησία.
Παράλληλα, διάφορα επενδυτικά σχέδια για παραγωγή λιθίου στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία έχουν αναβληθεί ή και ακυρωθεί, καθώς εκτοξεύθηκε η παραγωγή λιθίου από κινεζικές εταιρείες τόσο εντός της Κίνας όσο και στην υποσαχάρια Αφρική. Και το µοναδικό ορυχείο κοβαλτίου που λειτουργούσε στις ΗΠΑ ανέστειλε τη λειτουργία του πέρυσι και οι ιδιοκτήτες του δήλωσαν ότι δυσκολεύονταν να αντιµετωπίσουν την πληµµύρα από κοβάλτιο κινεζικής παραγωγής από την Ινδονησία και τη ∆ηµοκρατία του Κονγκό. Ετσι, το 2023 η µη κινεζική παραγωγή κοβαλτίου υποχώρησε στα χαµηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της Darton Commodities. Σύµφωνα, άλλωστε, µε τη Fastmarkets, εταιρεία δεδοµένων και πληροφοριών για θέµατα εµπορευµάτων, το µερίδιο των κινεζικών εταιρειών στις εξορύξεις λιθίου είτε στο εξωτερικό είτε εντός της Κίνας έχει αυξηθεί από το 14% στο οποίο ανερχόταν το 2018 στο 35% φέτος. Στο ίδιο χρονικό διάστηµα η επεξεργασία λιθίου εντός της Κίνας αυξήθηκε από το 63% στο 70%.
Επιπλέον, οι κινεζικές εταιρείες εξαγόραζαν επί χρόνια ξένες εταιρείες, που τώρα τους δίνουν τη δυνατότητα να αυξήσουν και πάλι την παραγωγή. Ανάµεσά τους η κρατική Zijin Mining που ανακοίνωσε πως φέτος θα αυξήσει την παραγωγή λιθίου περίπου 85 φορές σε σχέση µε τα υφιστάµενα επίπεδα και κατά πέντε ακόµη φορές το επόµενο έτος. Η περίπτωση αυτής της εταιρείας σκιαγραφεί ρεαλιστικά τι συµβαίνει µε το λίθιο.
Η πρόβλεψή της για διαστηµική εκτόξευση της παραγωγής της σχετίζεται µε ένα ορυχείο στην Αργεντινή, το οποίο αγόρασε πριν από δύο χρόνια. Το ορυχείο είχε ανακαλυφθεί από το 2015 όταν ο Αργεντινός γεωλόγος Βάλντο Πέρεζ βρήκε το τεράστιο απόθεµα λιθίου και δηµιούργησε την καναδική εταιρεία µε την επωνυµία Neo Lithium, που εισήχθη στο χρηµατιστήριο του Τορόντο. Το 2021 η διοίκηση αποφάσισε την πώληση της εταιρείας και ο τότε πρόεδρός της Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος προσέγγισε πιθανούς αγοραστές, ορυχεία και βιοµηχανίες µπαταριών για ηλεκτροκίνητα οχήµατα από την Ιαπωνία, τη Γερµανία, τις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα και την Αυστραλία. ∆εν βρήκε, όµως, ανταπόκριση. Οι τρεις καλύτερες προσφορές που είχε ήταν όλες από κινεζικές εταιρείες, συµπεριλαµβανοµένης της πλειοδότριας Zijin που αγόρασε το ορυχείο έναντι 750 εκατ. δολαρίων.
Το µερίδιο των κινεζικών εταιρειών στις εξορύξεις λιθίου έχει αυξηθεί από το 14% το 2018 στο 35% φέτος.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")