Ο Γιάννης Χατζηβασιλειάδης Mεταξύ των Συγγραφέων του Βιβλίου «Wind Power for the World»

Από τον εκδοτικό οίκο Pan Stanford Publishing κυκλοφόρησε το βιβλίο “Wind Power for the World”-International Reviews and Developments”, όπου ο Γιάννης Χατζηβασιλειάδης μεταξύ των πρωτοπόρων στην ανάπτυξη της αιολικής και ηλιακής ενέργειας , κλήθηκε και έγραψε το κεφάλαιο 20 με τίτλο “The Beginning of a New Era in Wind Power Generation”. Αναφέρεται στις δικές του προσπάθειες και εμπειρίες από το 1963 για την ανάπτυξη τεχνολογιών αξιοποίησης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας για τις σύγχρονες ανάγκες με κείμενο και φωτογραφίες της εποχής.

Μια περίληψη από το κεφάλαιο 20 παρουσιάζεται παρακάτω.

Γίνεται αναφορά στην πρώτη διεθνώς ανακοίνωση που έκανε το 1977 μετά από αναλυτική μελέτη για εφικτή διείσδυση 10% της αιολικής ενέργειας στα υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα λόγω των τεχνικών περιορισμών, προκαλώντας έκπληξη. Μελέτες που έγιναν έξι χρόνια αργότερα στον διεθνή χώρο από ερευνητικά κέντρα με μοντέλα προσομοίωσης σε υπολογιστές κατέληξαν στο ίδιο αποτέλεσμα.

Έκτοτε, η έρευνα για μεγαλύτερη διείσδυση της αιολικής ενέργειας στα ηλεκτρικά δίκτυα απετέλεσε τη μεγάλη πρόκληση του συγγραφέα που τον οδήγησε στην ιδέα της πλήρους ενσωμάτωσης των ανεμογεννητριών στη λειτουργία και διαχείριση του ηλεκτρικού συστήματος σε συνεργασία με τις συμβατικές μονάδες παραγωγής.

Έτσι, ο φιλόδοξος στόχος υψηλής διείσδυσης της τάξης του 25% τέθηκε στο αιολικό πάρκο της Κύθνου το οποίο λειτούργησε τον Απρίλιο του 1982, το πρώτο στην Ευρώπη, αποτελώντας την αφετηρία της σύγχρονης εκμετάλλευσης της αιολικής ενέργειας. Η ονομασία «Αιολικό Πάρκο» εξέφραζε το όραμα για την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας σε αρμονία με το περιβάλλον και έκτοτε υιοθετήθηκε στην Ευρώπη.

Αυτή η ιδέα της ενσωμάτωσης ( integration) του αιολικού πάρκου και εν συνεχεία του φωτοβολταϊκού σταθμού στη λειτουργία και διαχείριση του ηλεκτρικού συστήματος που εφαρμόσθηκε στην Κύθνο, υιοθετήθηκε δύο δεκαετίες αργότερα για την επίτευξη μεγαλύτερης διείσδυσης αιολικής και ηλιακής ενέργειας και προς αυτή την κατεύθυνση αναπτύσσονται οι τεχνολογίες και οι εφαρμογές σήμερα.

Στη συνέχεια ο συγγραφέας αναφέρεται στον φωτοβολταϊκό σταθμό της Κύθνου που λειτούργησε ένα χρόνο αργότερα και δημιούργησε το μεγαλύτερο υβριδικό σύστημα αιολικής και ηλιακής ενέργειας, επιτυγχάνοντας συνολική διείσδυση 35% στο ηλεκτρικό σύστημα του νησιού. Η μεγάλη πρόκληση όμως ήταν η επιτυχής ενσωμάτωση των νέων πηγών ενέργειας εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος στο σύστημα με ομαλή και αποδοτική συνεργασία ώστε το όλο σύστημα να παρουσιάζει σταθερότητα και ευελιξία σε κανονική λειτουργία και σε ανωμαλίες.

Έτσι, ανέπτυξε την ιδέα ενός νέου ηλεκτρονικού μετατροπέα συνεχούς/ εναλλασσομένου ρεύματος για λειτουργία στα τέσσερα τεταρτημόρια του κύκλου, δηλαδή αμφίδρομη λειτουργία, αφού μέχρι τότε όλοι οι ηλεκτρονικοί μετατροπείς λειτουργούσαν μόνο στα δύο τεταρτημόρια, προς μία κατεύθυνση. Η σημαντικότερη δοκιμή που ακολούθησε ήταν η αυτόνομη λειτουργία αιολικού πάρκου και φωτοβολταϊκού σταθμού για την τροφοδότηση του νησιού, όπου τα αποτελέσματα ήταν υπεράνω των προσδοκιών.

Ο νέος μετατροπέας αμφίδρομης λειτουργίας δημιουργούσε πλέον νέες προοπτικές στην εκμετάλλευση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας και στην εξέλιξη των ηλεκτρικών συστημάτων με μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ. Ο συγγραφέας είχε την τιμή να παρουσιάσει τα αποτελέσματα λειτουργίας του πρώτου μετατροπέα αμφίδρομης λειτουργίας σε διεθνές συνέδριο τον Οκτώβριο του 1983 ως προσκεκλημένος ομιλητής.

Τα έργα της Κύθνου έδειξαν το δρόμο για τα μελλοντικά ηλεκτρικά συστήματα αιολικής και ηλιακής ενέργειας προς βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ ο μετατροπέας αμφίδρομης λειτουργίας καλύπτει σήμερα μέγα πλήθος εφαρμογών.

Ο συγγραφέας συνεχίζοντας αναφέρεται στην πρωτοβουλία λίγων πρωτοπόρων από Ευρωπαϊκές χώρες να ιδρύσουν την EWEA ( European Wind Energy Association) κατά τη συνάντηση στο 4^ο Συμπόσιο Αιολικής Ενέργειας στη Στοκχόλμη τον Σεπτέμβριο του 1982, όπου συμμετείχε ως ιδρυτικό και δραστήριο μέλος στο ΔΣ για πολλά χρόνια. Περιγράφει κριτικά τις εντυπώσεις του από την επίσκεψή που ακολούθησε στις γιγάντιες ανεμογεννήτριες των 2Μ W και 3Μ W σε Σουηδία και Γερμανία με τεχνολογίες και εταιρείες αεροδιαστήματος σκορπώντας πρόωρη ευφορία.

Η στρατηγική της EWEA απέβλεπε στην κινητοποίηση της επιστημονικής κοινότητας, της βιομηχανίας, των εταιρειών ηλεκτρισμού και των ερευνητικών κέντρων, καθώς και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας. Σε αυτά τα πλαίσια οργανώθηκε και το συνέδριο των Δελφών τον Μάιο του 1985 που είχε μεγάλη επιτυχία, ενώ η EWEA άρχισε να οργανώνει τα Ευρωπαϊκά συνέδρια ( EWEC) στα οποία ο συγγραφέας ήταν μέλος των επιστημονικών επιτροπών.

Η EWEA συνέβαλε στην ανάπτυξη των τεχνολογιών με την υποστήριξη της έρευνας και την επιμονή της χρήσης νέων υπολογιστικών μεθόδων και εργαλείων που οδήγησαν σε αξιόπιστες μονάδες ώστε η Ευρωπαϊκή βιομηχανία ανεμογεννητριών να έχει σήμερα ηγετική θέση στον κόσμο.

Τέλος, κλείνοντας το κεφάλαιο ο συγγραφέας αναφέρεται στις προοπτικές που υπάρχουν στη χώρα για την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας, στις νέες τεχνολογίες για τα μελλοντικά ηλεκτρικά δίκτυα με μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και στις προκλήσεις για εφαρμογές ΑΠΕ στα νησιά για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και πόσιμου νερού.

Wind Power for the World - International Reviews and Developments

Επιμέλεια :
Preben Maegaard (Nordic Folkecenter for Renewable Energy, Δανία ) , Anna Krenz, Wolfgang Palz (World Council for Renewable Energy, Βέλγιο )