Για όσους πιστεύουν ότι το πετρέλαιο αποτελεί καινοτομία του 19 ου αιώνα, μετά την πρώτη οργανωμένη γεώτρηση και ανακάλυψη πετρελαϊκού κοιτάσματος από τον Edwin Drake τον Αύγουστο του 1859 στο Titusville της Πενσυλβάνια, θα εκπλαγούν διαβάζοντας το βιβλίο του Keith Fisher. Εκεί, στα πρώτα δυο κεφάλαια θα δουν πόσο διαδεδομένη ήταν η χρήση του πετρελαίου σε μορφή πίσας και ασφάλτου στον αρχαίο κόσμο, στο Βυζάντιο αλλά και στους μεσαιωνικούς χρόνους. Καταγράφονται πάρα πολλές περιπτώσεις χρήσης βιτουμενίου σε πολλές περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας από την αρχαιότητα μέχρι τις αρχές του 19 ου αιώνα.
Ακολούθως εξιστορείται η οργανωμένη παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ, η άνθηση των γεωτρήσεων στην περιοχή πέριξ του ποταμού Allegheny,η δημιουργία των πρώτων μικρών διυλιστηρίων στην Ανατολική ακτή, η μεταφορά και το εμπόριο και ο καθορισμός του κόστους για δύο νέα προϊόντα. Το αργό πετρέλαιο ( crude oil) και το τελικό προϊόν που ήταν το φωτιστικό πετρέλαιο.
Με το φωτιστικό πετρέλαιο να αποτελεί το βασικό εμπορεύσιμο προϊόν πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε η πετρελαϊκή αγορά για τα επόμενα 40 χρόνια, μέχρι τις αρχές της πρώτης δεκαετίας του 20 ου αιώνα, οπότε άρχισε το πετρέλαιο σε μορφή γκαζολινης ( gas oil ) να χρησιμοποιείται σε μηχανές εσωτερικής καύσεως, κυρίως στα αυτοκίνητα. Σχεδόν ταυτόχρονα με τις ΗΠΑ βλέπουμε την παραγωγή αργού και προϊόντων πετρελαίου αναπτύσσεται στην Τσαρική Ρωσία με επίκεντρο το Μπακού στην Κασπία Θάλασσα. Όπου κάνουν τεράστιες περιουσίες οι Nobel και οι Rothschild μεταξύ άλλων ενώ μπαίνουν τα θεμέλια από τον Fred Lane για την δημιουργία της παγκόσμιας Shell Trading. Την ίδια περίοδο έχουμε την άνοδο του John Rockefeller της μονοπωλιακής Standard Oil και την κυριαρχία της επί της Αμερικανικής αγοράς πετρελαίου.
Στην Ευρώπη παρατηρούμε την άνοδο της Ρουμανίας ως βασικής πηγής πετρελαϊκής προμήθειας και παράλληλα την είσοδο της Βρετανίας στην Περσία, ενώ ό Winston Churchill ηγείται της μετατροπής των πλοίων του Royal Navy από ατμοκίνητα με χρήση άνθρακα σε πετρελαιοκίνητα με καύση πετρελαίου.Μια απόφαση που αποδείχτηκε καταλυτική στην επικράτηση του του Βρετανικού Ναυτικού στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Εαν κάτι γίνεται ιδιαίτερα καταληπτό από την ανάγνωση του βιβλίου του Keith Fisher είναι η παράλληλη ιστορία της ανάδειξης του πετρελαίου με αυτή της οικονομικής ανάπτυξης και της οικονομίας γενικότερα στις δύο όχθες του Ατλαντικού.
Εαν κάποιος επιθυμεί να κατανοήσει τις βάσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η ανάπτυξη του σύγχρονου παγκόσμιου οικονομικού και βιομηχανικού οικοδομήματος το βιβλίο του Fisher αποτελεί μια άριστη και καλά ενημερωμένη πηγή. Το συνιστούμε ανεπιφύλακτα.
Τίτλος: “A Pipeline Runs Through It - The Story of Oil from Ancient Times to the First World War”
Συγγραφέας: Keith Fisher
Εκδότης: Penguin
Χρονολογία Έκδοσης: 25 Ιουλίου 2024
ISBN: 9780141999630
Αριθμός σελίδων: 768
Τιμή: £18.99