Αντιμέτωπη με την υπόλοιπη Ευρώπη έφερε τη Γαλλία η Φουκουσίμα. Διότι η πυρηνική καταστροφή που προκάλεσαν ο ισχυρός σεισμός και το φονικό τσουνάμι στην Ιαπωνία τον Μάρτιο του 2011 επανέφερε με τραγικό τρόπο στο προσκήνιο το ερώτημα«ναι ή όχι στα πυρηνικά;» όχι μόνο στην ιαπωνική κυβέρνηση αλλά σε όλες τις κυβερνήσεις της Δύσης που εκμεταλλεύονται την πεντακάθαρη πλην επικινδυνότατη αυτή ενεργειακή πηγή. Κι αυτές απάντησαν κατ' αρχήν αρνητικά.
Αντιμέτωπη με την υπόλοιπη Ευρώπη έφερε τη Γαλλία η Φουκουσίμα. Διότι η πυρηνική καταστροφή που προκάλεσαν ο ισχυρός σεισμός και το φονικό τσουνάμι στην Ιαπωνία τον Μάρτιο του 2011 επανέφερε με τραγικό τρόπο στο προσκήνιο το ερώτημα «ναι ή όχι στα πυρηνικά;» όχι μόνο στην ιαπωνική κυβέρνηση αλλά σε όλες τις κυβερνήσεις της Δύσης που εκμεταλλεύονται την πεντακάθαρη πλην επικινδυνότατη αυτή ενεργειακή πηγή. Κι αυτές απάντησαν κατ' αρχήν αρνητικά. 
Εκτός από τη γαλλική, που δυσκολεύεται να ξεπεράσει τον γκωλικό μεγαλοϊδεατισμό της -έπρεπε να βρεθεί ένας αληθινά αμερικανόφιλος πρόεδρος σαν τον  Νικολά Σαρκοζί για να εντάξει τη Γαλλία στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Πρόκειται για έναν μεγαλοϊδεατισμό ο οποίος στηρίζεται εν πολλοίς στο πολιτικό και αμυντικό κύρος που προσδίδει σε μια χώρα ο τίτλος της «πυρηνικής δύναμης».


Αναβάθμιση της EDF
Εν πάση περιπτώσει, ο πυρηνικός μύθος δεν συγκινεί τόσο τη σημερινή κυβέρνηση του Παρισιού. Ο  Φρανσουά Ολάντ έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της Γαλλίας από τους πυρηνικούς σταθμούς της. Κάποιους από αυτούς άλλωστε έχει προγραμματίσει να κλείσει. Αυτό όμως δεν επηρεάζει και πολύ την Electricité de France (EDF), η οποία δεν αναστέλλει το πρόγραμμα αναβάθμισης των πυρηνικών εργοστασίων της. Ετσι προσφάτως προέκυψε το παράδοξο η EDF να ανακοινώνει την επένδυση 20 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση του σταθμού παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του Φέσενχαϊμ της Αλσατίας, δίπλα από τα σύνορα με τη Γερμανία. Το πρόγραμμα αναβάθμισής του είναι δεκαετές. Ωστόσο η κυβέρνηση Ολάντ, η οποία κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών της EDF, έχει ήδη προγραμματίσει να κλείσει το 2016 το εργοστάσιο, που είναι άλλωστε το αρχαιότερο εν λειτουργία στη χώρα.

«Η μάχη του Φέσενχαϊμ αναδεικνύει το δίλημμα της εκμετάλλευσης ή μη της πυρηνικής ενέργειας, που αντιμετωπίζει η Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες», γράφουν στη «Wall Street Journal» η  Ζεραλντίν Αμιέλ και ο  Αλεσάντρο Τορέλο. «Διότι οι ευρωπαίοι πολίτες», εξηγούν, «μετά το τραγικό δυστύχημα της Ιαπωνίας ανησυχούν όλο και περισσότερο για τους κινδύνους της πυρηνικής ενέργειας». Από την άλλη πλευρά, η απεξάρτηση από την πυρηνική ενέργεια, η οποία καλύπτει αυτή την ώρα το 27% των αναγκών για ηλεκτρική ενέργεια στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το 75% στη Γαλλία, θα δημιουργήσει ένα σημαντικό πρόβλημα στην ευρωπαϊκή -και πολύ περισσότερο στη γαλλική -αγορά εργασίας με τις θέσεις που θα καταργηθούν, και μάλιστα σε περίοδο κρίσης.


Εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα
Επιπλέον, θα αυξήσει θεαματικά την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία ως επί το πλείστον είναι εισαγόμενα. Εξυπακούεται ότι η αύξηση των εισαγωγών υδρογονανθράκων θα επιδεινώσει τους επικίνδυνα ελλειμματικούς προϋπολογισμούς πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, ενώ ταυτόχρονα θα ανατρέψει πλήρως τις προσπάθειες της ΕΕ να περιορίσει τις εκπομπές στην ατμόσφαιρα ρύπων που κατηγορούνται για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Εμφορούμενος από παρόμοιες σκέψεις ο Ολάντ υποσχέθηκε να μετατρέψει τη Γαλλία σε μια χώρα «περιβαλλοντικής υπεροχής». Σε αρκετά χρόνια βεβαίως, όταν ο ίδιος δεν θα είναι πλέον στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Το σχέδιό του πάντως προβλέπει τη μείωση ως το 2025 του μεριδίου των πυρηνικών εργοστασίων στο 50% των συνολικών αναγκών για ηλεκτρική ενέργεια της Γαλλίας.

Ενδιαφέρον εμφανίζει η σύμπηξη μιας παράδοξης συμμαχίας εργοδοτών και εργαζομένων που αντιμάχονται τα σχέδια Ολάντ -με πρώτο το επικείμενο κλείσιμο του Φέσενχαϊμ -καθώς τα συμφέροντά τους εν προκειμένω συμπίπτουν. Τον περασμένο Οκτώβριο οι διευθυντές 19 πυρηνικών εργοστασίων της Γαλλίας με κοινή επιστολή τους κάλεσαν τα συνδικάτα και τους εργαζομένους της EDF σε «κοινές κινητοποιήσεις για να αποτραπεί μια τεράστια κοινωνική και οικονομική αδικία».

Η επικεφαλής της γαλλικής Ενωσης Εργοδοτών (Medef),  Λοράνς Παριζό σε πρόσφατη βιομηχανική συνδιάσκεψη προειδοποίησε για το «γιγαντιαίο οικονομικό κόστος»των κυβερνητικών σχεδίων. Η Παριζό πρόσθεσε ότι οι αντιπυρηνικές κινήσεις της κυβέρνησης και η απόφασή της να κλείσει το Φέσενχαϊμ αποτελούν μείζονα πολιτική έκπληξη, διότι οι γάλλοι Σοσιαλιστές υπήρξαν από τα χρόνια του  Φρανσουά Μιτεράν ένθερμοι υποστηρικτές των πυρηνικών προγραμμάτων της χώρας. Και προειδοποίησε ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, που στη Γαλλία είναι οι χαμηλότερες στην Ευρώπη, θα εκτιναχθούν στα ύψη.

Σήμερα οι βασικοί υποστηρικτές της ενεργειακής πολιτικής του προέδρου Ολάντ είναι οι Πράσινοι, οι οποίοι συνεργάζονται άλλωστε με την κυβέρνηση του  Ζαν-Μαρκ Ερό. Οι πρώτες ενδείξεις από τα συνδικάτα του κλάδου προοιωνίζονται κοινό μέτωπο με τη Medef στο ζήτημα του Φέσενχαϊμ και των πυρηνικών εγκαταστάσεων εν γένει.

Το φυσικό αέριο η επιλογή του Βελγίου
  • Στο Βέλγιο, όπου οι πυρηνικοί σταθμοί συμβάλλουν κατά 55% στη συνολική παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος της χώρας, ο πολιτικός κόσμος δεν περίμενε να καταστραφεί η Φουκουσίμα για να αποφασίσει την κατάργηση της εκμετάλλευσης της πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Τη σχετική απόφαση η κυβέρνηση των Βρυξελλών την έλαβε εδώ και μία δεκαετία και προβλέπει την κατάργηση ως το 2025 και των επτά αντιδραστήρων που λειτουργούν στη χώρα.
  • Κάποιες από τις προηγούμενες κυβερνήσεις -από ασταθείς ως παραπαίουσες -συζητούσαν την παράταση της λειτουργίας κάποιων από τους επτά αντιδραστήρες. Η σημερινή κυβέρνηση του  Ελιο ντι Ρούπο, η οποία σχηματίστηκε τον Ιούνιο του 2011 έπειτα από... 353 ημέρες διαπραγματεύσεων, έχει προγραμματίσει ως το 2017 την παραγωγή 4.800 μεγαβάτ από άλλες πηγές ενέργειας -κυρίως από φυσικό αέριο. Η προσδοκώμενη ποσότητα αντιστοιχεί στην παραγωγή πέντε πυρηνικών αντιδραστήρων. Μέχρι στιγμής όμως οι επενδύσεις προχωρούν με αργούς ρυθμούς.

Η Γερμανία κάνει στροφή στην πράσινη ενέργεια
Η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε το κλείσιμο οκτώ πυρηνικών αντιδραστήρων
«Πυρηνικά προβλήματα», ανάλογα με αυτά που αντιμετωπίζει η γαλλική κυβέρνηση, έχουν ανακύψει και στην κυβέρνηση της γειτονικής Γερμανίας. Η Φουκουσίμα έδωσε ισχυρά επιχειρήματα -και βεβαίως πολιτική ώθηση -στο δραστήριο γερμανικό αντιπυρηνικό κίνημα. Λίγες ημέρες μετά την καταστροφή η καγκελάριος  Ανγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε το άμεσο και εις το διηνεκές κλείσιμο οκτώ πυρηνικών αντιδραστήρων. Και λίγους μήνες αργότερα η κυβέρνησή της προώθησε ένα νομοθέτημα που προβλέπει το κλείσιμο των υπόλοιπων εννέα αντιδραστήρων που λειτουργούν στη Γερμανία ως το έτος 2022, ακυρώνοντας άλλο νομοθέτημα που είχε εγκριθεί λίγο πριν από το δυστύχημα και το οποίο προέβλεπε την... επέκταση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε πυρηνικούς σταθμούς!

Η Γερμανία έκανε στην ουσία μια στροφή 180 μοιρών στην ενεργειακή πολιτική της, προωθώντας πλέον ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως την αιολική και την ηλιακή. Η χώρα καλύπτει σήμερα το 25% των αναγκών της για ηλεκτρισμό από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στόχος της κυβέρνησης Μέρκελ είναι το ποσοστό αυτό να φθάσει στο 35% το έτος 2020. Το τίμημα βεβαίως της πράσινης ενέργειας το πληρώνουν τα γερμανικά νοικοκυριά, καθώς, σε αντίθεση με τη Γαλλία, οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη. Οι τελευταίες αυξήσεις στο ρεύμα τέθηκαν σε εφαρμογή με την έλευση του νέου έτους. Και σε αρκετές περιπτώσεις φθάνουν το 15%. Πάντως η δυσαρέσκεια των χαμηλών εισοδημάτων και των συνταξιούχων από τις ανατιμήσεις προσώρας δεν κοστίζει δημοσκοπικά στην καγκελάριο Μέρκελ. Σε δέκα μήνες θα φανεί αν θα της κοστίσουν εκλογικά.

(από την εφημερίδα "Το Βήμα")

Διαβάστε ακόμα