Ο κτιριακός τομέας παραμένει ο πλέον ενεργοβόρος κλάδος της ελληνικής οικονομίας, απορροφώντας περίπου το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Για τον λόγο αυτό, η στρατηγική δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση οικονομικών εργαλείων που θα επιταχύνουν τις επενδύσεις τόσο στα νοικοκυριά όσο και στον επιχειρηματικό τομέα. Στο επίκεντρο βρίσκονται επιδοτήσεις, εναλλακτικά χρηματοδοτικά σχήματα, καθώς και ανταγωνιστικές διαδικασίες για εκτεταμένες ανακαινίσεις, ώστε να αξιοποιηθούν οι οικονομίες κλίμακας.
Για τα νοικοκυριά, προβλέπεται η συνέχιση και ενίσχυση προγραμμάτων που καλύπτουν παρεμβάσεις όπως η θερμομόνωση, η αντικατάσταση κουφωμάτων, η αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, καθώς και η εγκατάσταση τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στα φωτοβολταϊκά συστήματα αυτοκατανάλωσης, τα οποία συνδέουν άμεσα την εξοικονόμηση ενέργειας με τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά. Δεδομένου ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις από μόνες τους δεν επαρκούν, η χρηματοδότηση αυτών των δράσεων θα βασιστεί κυρίως σε δημόσιους πόρους.
Στον τριτογενή και τον παραγωγικό τομέα, η στρατηγική προβλέπει ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα για επιχειρήσεις του εμπορίου, του τουρισμού, της εστίασης, των μεταφορών, της πληροφορικής και άλλων επιχειρήσεων του τριτογενους τομέα. Οι παρεμβάσεις αφορούν τόσο το κτιριακό κέλυφος όσο και τον φωτισμό, τον μηχανολογικό εξοπλισμό και τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης. Στις βιοτεχνίες και μικρές παραγωγικές μονάδες, η εξοικονόμηση ενέργειας επεκτείνεται και στον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού εξοπλισμού. Η χρηματοδότηση σε αυτές τις περιπτώσεις θα είναι συνδυαστική, με συμμετοχή δημόσιων κονδυλίων και ιδιωτικών κεφαλαίων.
Κομβικό ρόλο στο νέο μοντέλο έχουν οι Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης μέσω εταιρειών ενεργειακών υπηρεσιών (ESCOs). Στο πλαίσιο αυτό, ο ανάδοχος αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση και υλοποίηση των έργων και αποπληρώνεται από τα επιτευχθέντα ενεργειακά οφέλη. Για την ενίσχυση της αγοράς αυτής, προβλέπονται χαμηλότοκα δάνεια και μηχανισμοί εγγυοδοσίας, με έμφαση σε παρεμβάσεις όπου τα οφέλη είναι άμεσα μετρήσιμα, όπως τα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού.
Παράλληλα, εξετάζεται η αναμόρφωση του φορολογικού πλαισίου με εκπτώσεις φόρου, ταχύτερες αποσβέσεις και μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για υλικά και εξοπλισμό ενεργειακής αναβάθμισης. Τα φορολογικά κίνητρα θα λειτουργούν συμπληρωματικά προς τις επιδοτήσεις, μειώνοντας το τελικό κόστος των επενδύσεων και βελτιώνοντας τους χρόνους απόσβεσης.
Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τα ευάλωτα νοικοκυριά, με πολιτικές που συνδυάζουν υψηλά ποσοστά επιδότησης, κοινωνικά τιμολόγια και μηχανισμούς αποπληρωμής μέσω λογαριασμών ενέργειας. Στον δημόσιο τομέα, οι ενεργειακές αναβαθμίσεις θα ξεκινήσουν από τα πλέον ενεργοβόρα κτίρια, με το κράτος να επιδιώκει να λειτουργήσει ως παράδειγμα καλών πρακτικών.
Τέλος, η στρατηγική στηρίζεται σε ένα μίγμα χρηματοδοτικών πηγών, με βασικό κορμό το ΕΣΠΑ 2021–2027, αλλά και συμπληρωματικούς ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς μηχανισμούς. Το μεγάλο στοίχημα παραμένει η αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, ώστε η ενεργειακή μετάβαση των κτιρίων να προχωρήσει με σταθερό ρυθμό και κοινωνική δικαιοσύνη.