Ανασχηματισμός και πηγές κυπριακής κυβέρνησης vs απάντηση Γιόργκενσεν
Αναλυτικότερα, παρά την πρόσφατη ξεκάθαρη απάντηση του Επιτρόπου Ενέργειας της ΕΕ σε ερώτηση ευρωβουλευτή ότι δεν υπάρχει ανάγκη για νέα μελέτη είτε κόστους–οφέλους είτε βιωσιμότητας για το GSI, και ο πρόσφατος ανασχηματισμός της κυπριακής κυβέρνησης και η επιμονή, σύμφωνα με κύκλους της τελευταίας, στην κοινή δήλωση Μητσοτάκη-Χριστοδουλίδη για επικαιροποίηση του έργου, δείχνουν άλλες διαθέσεις από την πλευρά της…
Συγκεκριμένα όσον αφορά τον ανασχηματισμό, ο κ. Δαμιανός, που παίρνει τη θέση του κ. Γιώργου Παπαναστασίου, ως Υπουργός Ενέργειας, Βιομηχανίας και Εμπορίου, είναι, βέβαια, και αυτός – όπως ο προκάτοχός του - υπέρ του έργου της διασύνδεσης με την Ελλάδα. Ωστόσο, προβληματισμό στην Αθήνα προκαλεί το ότι, ενώ ο κ. Παπαναστασίου που είδε συνολικά την «πόρτα της εξόδου» από το κυβερνητικό σχήμα, αντίθετα, ο βασικός αντιτασσόμενος στο έργο, ο κ. Μάκης (Ιάκωβος) Κεραυνός, παραμένει στην κυβέρνηση, διατηρώντας, μάλιστα, το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Οικονομικών. Και, όπως επισημαίνουν όσοι παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς το «θρίλερ» της υπόθεσης του καλωδίου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχει αποστασιοποιηθεί από τις εκάστοτε δηλώσεις του κ. Κεραυνού για τη βιωσιμότητα του GSI.
Παράλληλα, ο κ. Γιόργκενσεν, απαντώντας σε πρόσφατη ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΔΗΣΥ και του ΕΛΚ , κ. Μιχάλη Χατζηπαντέλα, ήταν κατηγορηματικός: δεν χρειάζεται ούτε ανάλυση κόστους-οφέλους ούτε μελέτη βιωσιμότητας, ενώ, επιπλέον, τόνισε ότι για την ΕΕ, το έργο αποτελεί σημαντική προτεραιότητα. Η απάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου αποτελεί σαφές μήνυμα και προς τις δύο πρωτεύουσες, τη στιγμή, μάλιστα, που Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης ανακοίνωσαν, στις 12 Νοεμβρίου, μετά την ολοκλήρωση της 3ης Διακυβερνητικής Συνόδου Κύπρου – Ελλάδας, ότι συμφώνησαν να προχωρήσει η επικαιροποίηση των οικονομοτεχνικών παραμέτρων του έργου του καλωδίου, ώστε να προσελκυστούν νέοι επενδυτές. Όπως, μάλιστα, ξεκαθαρίζεται και στην απάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου, το έργο έχει ήδη αξιολογηθεί από την Κομισιόν κατά την ένταξή του στη λίστα PCI, στα οποία και παραμένει και για την περίοδο 2024 -2040, όπως ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Παρ’ όλ’ αυτά, η κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος» αναφέρει ότι κυβερνητικές πηγές στην Λευκωσία επιμένουν ότι η παραπάνω απόφαση των δύο ηγετών παραμένει δεσμευτική για την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και, μάλιστα, όπως διαμηνύουν, η νέα μελέτη «θα πραγματοποιηθεί κανονικά» από κοινού από τις δύο κυβερνήσεις.
Τα δύο κρίσιμα «ραντεβού»: 15 Δεκεμβρίου και Απρίλιος 2026
Η επιμονή της κυπριακής πλευράς για εκ νέου αξιολόγηση του έργου, σαφώς θέτει ζήτημα χρονικής καθυστέρησης στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησής του αλλά, πολύ πιθανόν, και στο κόστος που έχουν συμφωνήσει ήδη ΡΑΕ και ΡΑΕΚ. Πάντως, στο κρίσιμο ραντεβού της ερχόμενης Δευτέρας, 15 Δεκεμβρίου, στις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Ενέργειας πρόκειται να συναντήσει τους υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας και της Κύπρου. Και η ατζέντα της συνάντησης είναι ακριβώς να προσδιοριστεί ποια θα είναι τα επόμενα βήματα και πώς θα ξεπεραστούν τα προσκόμματα στην υλοποίηση του GSI.
Την ίδια στιγμή, το παραπάνω δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» αναφέρει ότι, σύμφωνα με πληροφορίες της μεγαλονήσου, η επικαιροποίηση των τεχνικοοικονομικών δεδομένων είχε εξαρχής συνδεθεί με τη σύγκληση του σχήματος 3+1, το οποίο απαρτίζεται από την Ελλάδα την Κύπρο, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Όπως έχει δηλώσει ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, η κρίσιμη αυτή συνάντηση έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο στην Αμερικανική πρωτεύουσα.
Μέχρι το «ραντεβού» στην Ουάσιγκτον, Αθήνα και Λευκωσία θα πρέπει να έχουν συμφωνήσει στον φορέα που θα εκπονήσει τη νέα μελέτη, στην εξειδικευμένου οίκου, στην κατάθεση επικαιροποιημένου πλαισίου κόστους -οφέλους αλλά και στη νέα ενιαία θέση που θα παρουσιάσουν σε ΗΠΑ και Ισραήλ αναφορικά με τα επόμενη βήματα στην υλοποίηση του έργου.
Πάντως, δεν είναι βέβαια αν η κυπριακή πλευρά θα προχωρήσει στις διαδικασίες αυτές, γεγονός που θέτει εν αμφιβόλω το αν ως το «ραντεβού» της Ουάσιγκτον έχει υπάρξει επί της ουσίας πρόοδος όσον αφορά το GSI.