Πράσινη Ενέργεια και Τεχνητή Νοημοσύνη: Δρόμοι Παράλληλοι;

Πράσινη Ενέργεια και Τεχνητή Νοημοσύνη: Δρόμοι Παράλληλοι;
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Σαβ, 11 Οκτωβρίου 2025 - 09:00

Η εβδομάδα που πέρασε μπορεί να θεωρηθεί ιστορική για τον τομέα της ενέργειας, καθώς για πρώτη φορά η πράσινη ενέργεια ξεπέρασε την παραγωγή από άνθρακα, μία κρίσιμη επιτυχία τις εναλλακτικές τεχνολογίες. Εντούτοις, καθώς η πράσινη μετάβαση αμφισβητείται όλο και πιο έντονα, το ερώτημα για την ανάπτυξη των ΑΠΕ τίθεται με μεγαλύτερη επιτακτικότητα

Και το ρολόι μετρά αντίστροφα καθώς η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να εκτοξευθεί σύντομα εξαιτίας της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Τα τελευταία χρόνια έχει χυθεί πολύ μελάνι για την Τεχνητή Νοημοσύνη, από το πώς θα βοηθήσει ή θα καταστρέψει την ανθρωπότητα, μέχρι το πώς θα επηρεάσει τη ζήτηση ενέργειας— βασικό αντικείμενο ενδιαφέρον και για το energia.gr. Σε αντίθεση με άλλες πτυχές, η συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών συμφωνεί πως η ανάπτυξη της ΑΙ θα σημάνει και αύξηση της ζήτησης ενέργειας, καθώς τα data centers που φιλοξενούν τον τεχνικό εξοπλισμό των αλγορίθμων αυτών είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα. Η θεώρηση αυτή έχει αναπόφευκτα εγείρει ανησυχίες για το πως η ψηφιακή μετάβαση θα συμβαδίσει με την πράσινη μετάβαση χωρίς να υπάρξουν σοβαρές καθυστερήσεις στη μία ή την άλλη ατζέντα. Ως εκ τούτου, οι ΑΠΕ αποτελούν την πιο λογική λύση σε αυτούς τους προβληματισμούς.

Οι ΑΠΕ έχουν καταφέρει να αναπτυχθούν ταχύτατα από το 2020 και μετά, εκπλήσσοντας ακόμα και πολλούς υποστηρικτές τους. Πιο πρόσφατα, το προαναφερθέν ρεκόρ όπου η παραγωγή πράσινης ενέργειας κυριάρχησε στο παγκόσμιο μείγμα με 5.072 TWh για το α’ εξάμηνο του 2025, ενώ ο άνθρακας υποχώρησε στη δεύτερη θέση με 4.896 TWh για πρώτη φορά στα σύγχρονα χρονικά, αναδεικνύει τη δυναμική του κλάδου των ΑΠΕ. Ωστόσο, η επιτυχία αυτή είναι γλυκόπικρη καθώς έρχεται σε μία συγκυρία όπου οι πάλαι ποτέ θιασώτες της πράσινης μετάβασης, Ευρώπη και ΗΠΑ, αρχίζουν να επιβραδύνουν ή ακόμα και να σταματούν την ανάπτυξη των καθαρών τεχνολογιών.

Τα νέα αυτά δεδομένα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά καθώς οι ΑΠΕ θα συνιστούσαν μία από τις κινητήριες δυνάμεις για την ανάπτυξη της ΑΙ, η οποία αναμένεται να προκαλέσει δραματική αύξηση της ζήτησης εντός των επόμενων ετών. Η αλλαγή ταχύτητας στην πράσινη μετάβαση σημαίνει πως ο ρυθμός ανάπτυξης της καθαρής ενέργειας πιθανώς δεν θα συμπορευτεί με τον ρυθμό ανάπτυξης των data centers. Αν επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, η απόσταση ανάμεσα στις δύο τάσεις θα είναι αντιστρόφως ανάλογη με τις εκπομπές ρύπων και τις τιμές ενέργειας.

Η αξιοποίηση των ΑΠΕ για τη ζήτηση από την ΑΙ χαρακτηρίζεται κομβικής σημασίας καθώς οι οικονομίες κλίμακας εξασφαλίζουν πως η πράσινη ενέργεια είναι πλέον πολύ φθηνότερη από τα ορυκτά καύσιμα ή την πυρηνική ενέργεια. Με την προσθήκη συστημάτων αποθήκευσης στα δίκτυα, όπως τείνει να παγιωθεί για τα νέα έργα ΑΠΕ, το μοναδικό μειονέκτημα της πράσινης ενέργειας, δηλαδή η διαλείπουσα παραγωγή, περιορίζεται ή και εξαλείφεται.

Αντιθέτως, χωρίς την έντονη παρουσία ΑΠΕ, το υπέρογκο κόστος ανάπτυξης και λειτουργίας συμβατικών μονάδων παραγωγής για την ηλεκτροδότηση των data centers μετακυλίεται στους τελικούς καταναλωτές, επιβαρύνοντας όλο το τοπικό δίκτυο. Αυτό έχει ήδη γίνει αντιληπτό στις ΗΠΑ, όπου πολλοί πάροχοι έχουν αυξήσει τα τιμολόγιά τους ώστε να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις που προορίζονται για χρήση από τις ψηφιακές υποδομές.

Ταυτόχρονα, η καθυστέρηση της πράσινης ενέργειας συνεπάγεται πως οι διαχειριστές data centers θα αναγκαστούν να επιλέξουν συμβατικές πηγές, όπως τα ορυκτά καύσιμα. Μάλιστα, ένα βασικό επιχείρημα των στελεχών της βιομηχανίας υδρογονανθράκων για το γεγονός ότι συνεχίζουν να επενδύουν τόσο μεγάλα ποσά στον κλάδο είναι η εκτίμηση πως η παραγωγή αυτή θα αξιοποιηθεί για την ανάπτυξη της ΑΙ. Η επιμονή αυτή ισούται με συνέχιση των υψηλών εκπομπών κατά τις επόμενες δεκαετίες, υπονομεύοντας τους στόχους της διατήρησης του 1,5℃ ή ακόμα και των 2℃, κάτι που θα έχει καταστροφικές συνέπειες για το κλίμα.

 

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr