Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να κλείσουν όλες τις εκκρεμότητες που έχουν αποτελματώσει την πρόοδο του έργου. Στη χθεσινή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Έλληνας υπουργός, Σταύρος Παπασταύρου και ο Κύπριος ομόλογός του, Γιώργος Παπαναστασίου έθεσαν στο τραπέζι κάθε τεχνικό, ρυθμιστικό και οικονομικό εμπόδιο και συμφώνησαν να κινηθούν συντονισμένα, ώστε να εξασφαλιστεί η μέγιστη στήριξη από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η συνάντηση που διήρκεσε επί δύο ώρες πραγματοποιήθηκε παρουσία του υφυπουργού Ενέργειας, Νίκου Τσάφου και του πρέσβη της Κύπρου στην Ελλάδα, Σταύρου Αυγουστίδη. Οι δύο πλευρές κατέληξαν στη χάραξη ενός κοινού «οδικού χάρτη» ενεργειών, ώστε το project να μπει επιτέλους, σε φάση υλοποίησης.
Κομβικό σημείο για τη συνέχεια θεωρείται η τηλεδιάσκεψη της επόμενης Τρίτης, στην οποία θα συμμετάσχουν οι δύο υπουργοί Ενέργειας μαζί με τον Επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε., Νταν Γιόρκενσεν. Η παρουσία του Ευρωπαίου Επιτρόπου, για πρώτη φορά αφότου άρχισε να "τρέχει" η σχετική συζήτηση, αναδεικνύει το αυξημένο ενδιαφέρον των Βρυξελλών για το έργο. Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν, το έχει ήδη χαρακτηρίσει ως ένα από τα οκτώ πιο καίριας σημασίας ενεργειακά project της Ευρώπης, ενώ η ενεργή εμπλοκή του κ. Γιόρκενσεν στέλνει σαφές μήνυμα ότι η Κομισιόν δεν προτίθεται να επιτρέψει να υπάρξουν νέες καθυστερήσεις.
Στόχος των κυβερνήσεων στην Αθήνα και την Λευκωσία είναι να παρουσιάσουν, τώρα, ενιαίο μέτωπο προκειμένου να διασφαλίσουν τη συνέχιση της χρηματοδοτικής και πολιτικής στήριξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε ο GSI να γίνει πραγματικότητα.
Στον κατάλογο ζητημάτων που πρέπει να διευθετηθούν περιλαμβάνονται ζωτικής σημασίας, τεχνικά και ρυθμιστικά θέματα, με σημαντικότερο την άδεια που χρειάζεται ο ΑΔΜΗΕ στην Κύπρο. Η μεταβίβαση της άδειας από τον αρχικό κάτοχο παραμένει σε εκκρεμότητα, παρότι ο Έλληνας Ανεξάρτητος Διαχειριστής έχει αναλάβει να τρέξει το έργο την τελευταία διετία και αποτελεί τον επίσημο φορέα υλοποίησης. Χωρίς αυτή την άδεια, ο ΑΔΜΗΕ δεν μπορεί να εισπράξει το ρυθμιστικό έσοδο που απαιτείται για τη χρηματοδότηση της επένδυσης.
Σημειώνουμε ότι ο GSI αποτελεί εταιρεία ειδικού σκοπού που έχει συστήσει ο ΑΔΜΗΕ για την υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης, Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ. Ο GSI, που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2024, είναι υπεύθυνος για την κατασκευή και τη χρηματοδότηση της διασύνδεσης, που αποσκοπεί να άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, να ενσωματώσει το Νησί στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού και να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
Ο «οδικός χάρτης» που συμφωνήθηκε μεταξύ των δύο πλευρών περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
- Χορήγηση άδειας στον ΑΔΜΗΕ ως ιδιοκτήτη και διαχειριστή του έργου στην Κύπρο.
- Αναγνώριση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) της Σύμβασης Παραχώρησης και του GSI ως εκτελεστικού φορέα.
- Ενεργοποίηση της Διακρατικής Συμφωνίας, με την καταβολή των 25 εκατ. ευρώ από την Κύπρο, αρχής γενομένης από το 2025.
- Αναγνώριση των δαπανών του ΑΔΜΗΕ ύψους 250 εκατ. ευρώ που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί.
- Κοινό αίτημα Ελλάδας και Κύπρου προς την Κομισιόν για στήριξη των ερευνών βυθού.
Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στη διαπραγμάτευση, ο κ. Παπαναστασίου δεσμεύτηκε ότι θα επιδιώξει την ταχεία διευθέτηση όλων των εκκρεμοτήτων, ώστε να προχωρήσει απρόσκοπτα η επόμενη φάση για το έργο.