που αναμένει να ακούσει ότι η κυβέρνηση θα λάβει πρακτικά μέτρα για να αντιμετωπίσει το δυσβάσταχτο ενεργειακός κόστος στη βιομηχανία, με το λεγόμενο «ιταλικό μοντέλο» να βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων.
Τί είναι όμως το «ιταλικό μοντέλο» και πώς λειτουργεί;
Το μοντέλο στηρίζεται στην έννοια του «ενεργειακού δανείου», με το οποίο παρέχεται στις βιομηχανίες φθηνή ηλεκτρική ενέργεια για τα πρώτα τρία χρόνια, με την υποχρέωση επιστροφής του οφέλους που προκύπτει μέσω επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Συγκεκριμένα, προβλέπει την παραχώρηση 23 TWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως , ή συνολικά 69 TWh σε βάθος τριετίας, με σταθερή τιμή 65 ευρώ/MWh, με το οποίο καλύπτεται περίπου το 30% της ζήτησης της ιταλικής βιομηχανίας.
Σε αντάλλαγμα, οι επιχειρήσεις δεσμεύονται να επιστρέψουν τα οφέλη σε βάθος 20ετίας, με επενδύσεις σε νέα έργα ΑΠΕ που θα παράγουν ισοδύναμη ποσότητα ενέργειας.
Αρχικά, η Ιταλία εφάρμοσε το μοντέλο το καλοκαίρι του 2024, χωρίς να αναμένει την επίσημη έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάτι που πυροδότησε έντονες αντιδράσεις. Μετά τις διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν κα τα στοιχεία που φανέρωσαν ότι ο μηχανισμός αποδίδει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε το μέτρο συμβατό με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.
Κάπως έτσι άνοιξε και η πόρτα στην Ελλάδα να διεκδικήσει μια ανάλογη δράση.
Στη χώρα μας υπάρχουν περί τις 60 μεγάλες επιχειρήσεις Υψηλής και Μέσης Τάσης, με συνολική κατανάλωση 7,4 TWh, που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ένα ανάλογο πλαίσιο, με κόστος που θα ανερχόταν σε 250 εκατ. ευρώ ετησίως για την πρώτη τριετία.
Από την πλευρά του, ο ΣΕΒ έχει προτείνει μια παραλλαγή του ιταλικού μοντέλου που το αποκαλεί «Energy Industrial Reset» και το οποίο προβλέπει, την παροχή ενεργειακού δανείου 10 TWh ετησίως από τον ΔΑΠΕΕΠ προς τις βιομηχανίες, με εγγυήσεις. Την επιστροφή διπλάσιας ποσότητας ενέργειας (20 TWh) σε διάστημα 20 ετών. Την συμμετοχή μέσω συμβάσεων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) που θα χρηματοδοτούν νέα έργα ΑΠΕ και την κάλυψη μέχρι το 100% της κατανάλωσης για τις πιο ενεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας.
Η πρόταση του Συνδέσμου αφορά σε περίπου 400 επιχειρήσεις στα οποίες περιλαμβάνονται, εκτός από τη βαριά βιομηχανία και επιχειρήσεις Μέσης Τάσης, όπως είναι οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Όσον αφορά στο τί διαφέρει το «μοντέλο ΣΕΒ», με το ιταλικό, το δεύτερο περιορίζεται στην επιδότηση περίπου του 25% της κατανάλωσης και υπόκειται σε αυστηρότερους κανόνες της Κομισιόν, ενώ το πρώτο αφορά σε ευρύτερη κάλυψη του ενεργειακού κόστους, μεγαλύτερο όγκο ενέργειας και ευνοϊκότερους όρους για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Συγκεκριμένα, η πρόταση του ΣΕΒ αφορά στην εκταμίευση ενός ενεργειακού δανείου 10 TWh, με χρονική διάρκεια τριών ετών, σταθερή τιμή 60 ευρώ/MWh και 20ετή περίοδο αποπληρωμής, στη βάση της επιστροφής διπλάσιας ποσότητας ενέργειας από τους ωφελούμενους. Αυτό το σχήμα συνδέεται με την ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ, συνολικής ισχύος περί το 1,75 GW.
O βουλγαρικός…δάκτυλος
Την ώρα που εμείς είμαστε ακόμη στις συζητήσεις και στα λόγια, στη γειτονική Βουλγαρία προχώρησαν στην έγκριση αποζημιώσεων για βιομηχανικούς καταναλωτές.
Το Montel αναφέρει ότι η Βουλγαρία ενέκρινε νέο μηχανισμό αποζημίωσης για τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές, προκειμένου να προστατευθούν από τις υψηλές τιμές στην αγορά ενέργειας.
Το σχέδιο, που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου, προβλέπει στήριξη για τιμές άνω των 62 ευρώ/MWh και καλύπτει αναδρομικά την περίοδο 1 Ιουλίου 2025 – 30 Ιουνίου 2026.
Η αποζημίωση θα χρηματοδοτηθεί από το εθνικό ταμείο που δημιουργήθηκε το 2015 για την κάλυψη ελλειμμάτων του συστήματος και συγκεντρώνει έσοδα από παραγωγούς, traders και διαχειριστές συστημάτων.
Το νέο αυτό πλαίσιο αντικαθιστά προηγούμενη πρόταση που προέβλεπε επιδοτήσεις έως και 50% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, με την κυβέρνηση να τονίζει ότι η αναθεωρημένη εκδοχή είναι πιο απλή στην εφαρμογή και εξασφαλίζει ταχύτερες πληρωμές.
Η τελική έγκριση του σχεδίου αναμένεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως το τέλος του μήνα που διανύουμε.