Το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) αποτελεί εισφορά που περιλαμβάνεται στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και χρηματοδοτεί την αποζημίωση των παραγωγών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ).Την είσπραξη και διαχείρισή του έχει αναλάβει ο ΔΑΠΕΕΠ (Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης).
Ακόμη δεν έχει εκδοθεί η εγκριτική απόφαση που θα καθορίσει το ύψος του ΕΤΜΕΑΡ για τα έτη 2023–2025, καθώς η Ελλάδα πρέπει να εναρμονιστεί με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές κρατικών ενισχύσεων της Κομισιόν (CEEAG 2022).Οι νέοι κανόνες περιορίζουν τη δυνατότητα μειωμένων χρεώσεων μόνο στις βιομηχανίες που θεωρούνται επιλέξιμες βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, αποκλείοντας την παλαιότερη πρακτική της ευρείας εφαρμογής, η οποία είχε οδηγήσει σε σημαντικό έλλειμμα στον ΕΛΑΠΕ.
Η χώρα μας όφειλε να υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έως 31 Δεκεμβρίου 2023, επικαιροποιημένο μηχανισμό κρατικής ενίσχυσης για τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ — κάτι που ακόμη εκκρεμεί.
Από τον έλεγχο των χρεώσεων ΕΤΜΕΑΡ για τη διετία 2019–2020 από τον ΔΑΠΕΕΠ διαπιστώθηκε ότι η χώρα δεν συμμορφώθηκε με τις νέες οδηγίες της Ε.Ε. Εξακολούθησε να εφαρμόζει το μειωμένο τέλος με βάση την τάση του δικτύου (μέση ή υψηλή) και όχι σύμφωνα με τους επιλέξιμους τομείς της βιομηχανίας που καθορίζει η Κομισιόν.
Έτσι, ορισμένες επιχειρήσεις πλήρωναν λιγότερο από όσο όφειλαν.Για παράδειγμα, αγροτικές μονάδες και μικρότερες επιχειρήσεις που πλήρωναν χαμηλότερο ΕΤΜΕΑΡ, θα χρειαστεί να επιστρέψουν συνολικά περί τα 130 εκατ. ευρώ για τη διετία 2019–2020, ποσό που αναμένεται να διπλασιαστεί όταν ολοκληρωθούν οι εκκαθαρίσεις για τα έτη 2021–2024.
Αντίθετα, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες μέσης τάσης, που κατέβαλλαν υψηλότερο τέλος δικαιούνται επιστροφές δεκάδων εκατομμυρίων.Με την εγκριτική του 2019 το ΕΤΜΕΑΡ είχε καθοριστεί στα 2,5 ευρώ για τη βιομηχανία υψηλής τάσης και τις επιλέξιμες επιχειρήσεις μέσης τάσης, ενώ για όλες τις υπόλοιπες είχε οριστεί στα 17 ευρώ. Ωστόσο, πολλές επιχειρήσεις συνέχισαν να πληρώνουν το παλαιό μειωμένο τέλος των 8,78 ευρώ, δημιουργώντας συσσωρευμένα χρέη που ανέρχονται σε περίπου 60 εκατ. ευρώ ετησίως για τα έτη 2019–2021. Τα ποσά αυτά ουδέποτε εισπράχθηκαν, επιβαρύνοντας τον ΕΛΑΠΕ.
Το 2024 ο ΔΑΠΕΕΠ επιχείρησε να ανακτήσει τα ποσά που όφειλαν όσες επιχειρήσεις είχαν καταβάλει μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ για τη διετία 2019–2020. Με επιστολή προς τους προμηθευτές ενέργειας ζητήθηκε η είσπραξη των οφειλών έως τις 15 Ιουλίου, αλλά μετά τις αντιδράσεις τους η διαδικασία «πάγωσε» και τελικά τα χρήματα δεν επιστράφηκαν.
Προ ημερών ανακοινώθηκε ότι ολοκληρώθηκε η ανάρτηση των οριστικών αποφάσεων υπαγωγής για το έτος 2021. Οι δικαιούχοι μπορούν να εισέλθουν στο Πληροφοριακό Σύστημα Μειωμένων Χρεώσεων με τους προσωπικούς τους κωδικούς TAXISnet και να κατεβάσουν τα σχετικά έγγραφα. Για τις εταιρείες, η πρόσβαση γίνεται αποκλειστικά μέσω των εταιρικών κωδικών.Με βάση τις αποφάσεις αυτές, οι βιομηχανίες υψηλής τάσης και οι επιλέξιμες μονάδες μέσης τάσης θα λάβουν επιστροφές ύψους 17 εκατ. ευρώ για το 2021, ολοκληρώνοντας ένα ακόμη βήμα προς την οριστική εξυγίανση του συστήματος ΕΤΜΕΑΡ.