Στο στόχαστρο το ρωσικό πετρέλαιο βάζει εκ νέου η Ουάσιγκτον, κλιμακώνοντας τις πιέσεις προς τη Μόσχα με αφορμή τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζιμ Ρις, θα εισαγάγει το νομοσχέδιο SHADOW Fleets Act την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση διευρύνει τις κυρώσεις στον σκιώδη στόλο των ρωσικών δεξαμενόπλοιων.
Παρά τον ασφυκτικό κλοιό, η Ρωσία παραμένει ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας αργού παγκοσμίως, τροφοδοτώντας με αδιάλειπτες ροές τις αγορές της Ασίας, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση μεταφορέα ρωσικού πετρελαίου παγκοσμίως.
Οι εξελίξεις αυτές αναδιαμορφώνουν όχι μόνο τις ισορροπίες στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου αλλά και την ίδια τη γεωπολιτική σταθερότητα.
Επισημαίνεται επίσης ότι οι ΗΠΑ δεν συμμετείχαν στην προηγούμενη απόφαση που είχε λάβει η Ε.Ε., σε συντονισμό με το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Αυστραλία, για νέο κυμαινόμενο πλαφόν στο ρωσικό αργό, 47,60 δολάρια/βαρέλι, που ισχύει από τις 3 Σεπτεμβρίου 2025, σημαντικά χαμηλότερο από το αρχικό όριο των 60 δολαρίων της G7, το οποίο είχε υποστηρίξει η αμερικανική πλευρά.
Πάντως, το αμερικανικό νομοθέτημα, που θα εισαχθεί αύριο Παρασκευή, εάν ψηφιστεί, θα επεκτείνει τις κυρώσεις όχι μόνο σε πλοία του «σκιώδους στόλου», αλλά και σε χειριστές και σε ασφαλιστές που διευκολύνουν εξαγωγές ρωσικού αργού σε τιμές υψηλότερες από το πλαφόν της G7. Στο στόχαστρο μπαίνουν επίσης το ρωσικό Arctic LNG και νέα έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Την ίδια ώρα, το ρωσικό αργό Urals διαπραγματεύεται στα 61-65 δολάρια/βαρέλι, ελάχιστα χαμηλότερα από το Brent (65-69 δολάρια/βαρέλι), αποδεικνύοντας την περιορισμένη αποτελεσματικότητα του πλαφόν μέχρι στιγμής.
Από την άλλη πλευρά, επίσης οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει την πίεση προς την Ινδία -που έχει αναδειχθεί σε βασικό αγοραστή του ρωσικού πετρελαίου-, επιβάλλοντας δασμό 50% στις εισαγωγές ινδικού αργού από τις 27 Αυγούστου, μετά την άρνηση του Νέου Δελχί να μειώσει τις αγορές του.
Τι εξετάζει η Ε.Ε.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει δηλώσει ότι η Ευρώπη θα απαντήσει αποφασιστικά στην πρόσφατη κλιμάκωση της βίας από τη Ρωσία και στην ανοιχτή περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου.
Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει την ταχύτερη σταδιακή κατάργηση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων στο πλαίσιο των νέων κυρώσεων κατά της Μόσχας, δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Σημειώνεται ότι η απαγόρευση του ρωσικού αργού πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης έχει μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Ε.Ε. κατά 90%, αλλά η Ουγγαρία και η Σλοβακία εξακολουθούν να εισάγουν μέσω αγωγού και η Ευρώπη αναμένεται να αγοράσει περίπου το 13% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία φέτος, αν και αυτό είναι μειωμένο από το 45% πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Επισημαίνεται ότι η Ε.Ε. έχει προσθέσει στον «σκιώδη στόλο» 118 δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο, φτάνοντας σε περισσότερα από 560 τα πλοία που βρίσκονται υπό κυρώσεις. Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό S&P Global, ο «σκιώδης στόλος» αντιπροσωπεύει περίπου το 19% της παγκόσμιας χωρητικότητας πετρελαιοφόρων -δηλαδή σχεδόν 980 πλοία- και δεν αφορά μόνο τη Μόσχα, αλλά αξιοποιείται και από χώρες όπως το Ιράν και η Βενεζουέλα.
Ο «σκιώδης στόλος» αποτελείται από εκατοντάδες γερασμένα τάνκερ, πολλά άνω των 20 ετών, που χρησιμοποιούνται για να παρακάμπτουν τις δυτικές κυρώσεις με αλλαγές σημαίας, απενεργοποίηση συστημάτων εντοπισμού (AIS) και μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο.
Μεγάλος εξαγωγέας
Τα στοιχεία της S&P Global αναφέρουν επίσης ότι Σαουδική Αραβία και η Ρωσία παραμένουν οι δύο μεγαλύτεροι εξαγωγείς αργού πετρελαίου παγκοσμίως, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για τον Αύγουστο.
Η Σαουδική Αραβία κατέχει την πρώτη θέση με 26,5 εκατομμύρια μετρικούς τόνους και ακολουθεί η Ρωσία με 20,3 εκατομμύρια μετρικούς τόνους, παρά τις κυρώσεις και τους περιορισμούς που επιβάλλονται στη ρωσική πετρελαϊκή βιομηχανία.
Καθοριστικός είναι επίσης και ο ρόλος των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών στη διακίνηση ρωσικού αργού πετρελαίου, αφού η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως, με τις εταιρείες της να μεταφέρουν ετησίως 17 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού αργού.
Πρώτες στη λίστα εμφανίζονται οι Σεϋχέλλες με 24 εκατομμύρια βαρέλια, ενώ ακολουθεί η Κίνα με 21 εκατομμύρια βαρέλια.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")