Πολλά και σοβαρά ερωτήματα δημιουργεί η αιφνιδιαστική αναβολή ή ακύρωση (;) της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν λίγες ώρες πριν την διεξαγωγή της. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η αναβολή πραγματοποιήθηκε έπειτα από αίτημα της τουρκικής πλευράς λόγω της συμμετοχής του Τούρκου Προέδρου σε συνάντηση ηγετών αραβικών και μουσουλμανικών χωρών  για την Γάζα που διοργάνωσε την ίδια ώρα στη Νέα Υόρκη ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Αξίζει να σημειωθεί πως η τουρκική πλευρά υποστήριξε ότι ο πρόεδρος Ερντογάν θα καθυστερούσε στο ραντεβού με τον πρωθυπουργό και ζήτησε 

αναβολή για τις επόμενες ημέρες. Και το κρίσιμο ερώτημα είναι για ποιό λόγο η  Άγκυρα προχώρησε σε αυτή την αιφνιδιαστική αναβολή ειδικά όταν ήταν γνωστό εξαρχής ότι η συνάντηση των αραβικών κρατών θα γινόταν στις 9.30 το βράδυ, μισή ώρα αργότερα δηλαδή από την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Μητσοτάκη. Κάτι που ουσιαστικά δεν άφηνε και πολλά χρονικά περιθώρια για την συνάντηση των δύο ανδρών. Και παρ ότι οι δύο αντιπροσωπείες επιμένουν ότι εξετάζουν το προγραμματισμό νέας συνάντησης, δεν απομένει πολύς χρόνος  καθώς ο Ερντογάν θα αναχωρήσει σήμερα το απόγευμα για την Ουάσιγκτον όπου την Πέμπτη θα συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Πάντως δεν είναι τυχαίο ότι ο Τούρκος Πρόεδρος έδειξε από νωρίς τις άγριες διαθέσεις του απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, δηλώνοντας χθες από το βήμα του ΟΗΕ λίγες ώρες από την υποτιθέμενη συνάντηση με τον Έλληνα Πρωθυπουργό ότι δεν θα επιτρέψει την πραγματοποίηση κανενός έργου στην Ανατολική Μεσόγειο, εννοώντας προφανώς το καλώδιο, αν δεν συμπεριλαμβάνει την Τουρκία και το ψευδοκράτος, καλώντας για λύση δύο κρατών και αναγνώριση του ψευδοκράτους. “Καλώ τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ψευδοκράτος) και να δημιουργήσει διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις”, ανέφερε. "Θέλουμε να δούμε το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια λεκάνη σταθερότητας όπου τα νόμιμα συμφέροντα των εμπλεκόμενων μερών γίνονται σεβαστά. Είμαστε έτοιμοι για εποικοδομητική συνεργασία σε όλα τα θέματα", κατέληξε δίδοντας ένα ξεκάθαρο στίγμα για τις προθέσεις του.

Είναι πάντως γεγονός ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις διανύουν την πιο δύσκολη περίοδο των τελευταίων δύο ετών που εφαρμόζεται το περίφημο δόγμα των “ήρεμων νερών”. Προ ημερών, η Άγκυρα προανήγγειλε επιστημονικές έρευνες του ωκεανογραφικού πλοίου «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο και εξέδωσε Navtex, απαιτώντας την αποστρατιωτικοποίηση 23 νησιών. Επιπλέον εξέδωσε άλλες δύο Navtex με πυρά στο Αιγαίο την ημέρα πραγματοποίησης της συνάντησης. Νωρίτερα, η Τουρκία είχε καταθέσει επίσημο αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για ένταξη στο πρόγραμμα SAFE, ενώ ο κ. Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει πως θα θέσει στον Ερντογάν κατά τη συνάντησή τους την άρση του casus belli, διαφορετικά η Ελλάδα θα μπλοκάρει τη συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό εργαλείο ύψους 150 δισ. ευρώ για αμυντικούς εξοπλισμούς. Ενώ ταυτόχρονα πιέζει την λιβυκή Βουλή να επικυρώσει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, με την Ελλάδα να ανακοινώνει  την έναρξη της διαδικασίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης.

Σε αυτό το αρνητικό κλίμα, η αναβολή της προγραμματισμένης συνάντησης των δύο ηγετών προκαλεί εύλογα ερωτήματα. Ειδικά αν αναλογισθεί κανείς ότι αύριο ο Τούρκος Πρόεδρος θα συναντήσει τον Αμερικανό ομόλογό του στον Λευκό Οίκο. Και το κρίσιμο και ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν έχει την πρόθεση να εντάξει τις ελληνοτουρκικές διαφορές σε μια άκρως συμφέρουσα λύση πακέτο που θα προτείνει στον Τραμπ. Ένα σενάριο άκρως επικίνδυνο για την Αθήνα ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος προτάσσει πάντα πρώτα το συμφέρον της χώρας του και όχι τόσο την τήρηση του διεθνούς δικαίου . Το έχει άλλωστε παραδεχθεί και η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ  κατά την ακρόαση της ενώπιον της Γερουσίας.

Σύμφωνα με το Bloomberg o Ερντογάν ετοιμάζεται να καταθέσει στον Τραμπ πρόταση ύψους 10 δισ. δολαρίων.  Όπως μεταδίδει το οικονομικό πρακτορείο ειδήσεων, ο Ερντογάν σκοπεύει να αγοράσει εκατοντάδες αεροσκάφη Boeing και μαχητικά της Lockheed Martin, υπό τον όρο σημαντικού μέρος της παραγωγής να γίνει στην Τουρκία. Οι συμφωνίες, αξίας άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τελούν υπό την έγκριση του Ντόναλντ Τραμπ.  Ήδη, ο Ερντογάν επιβεβαίωσε ότι η θα διαπραγματευθεί την απόκτηση F-35 στην συνάντησή του με τον Αμερικανό Πρόεδρο.«Στην παρούσα φάση θα διαπραγματευθούμε ξανά για αυτό το ζήτημα. Αναμένουμε ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν επίσης αυτό που πρέπει – τόσο για τα F-35 όσο για το ζήτημα των F-16 και της παραγωγής και συντήρησής τους», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας σε ερώτηση δημοσιογράφων του Fox news.

Εντούτοις εξακολουθεί να υπάρχει το εμπόδιο των S-400. Υπενθυμίζεται ότι η αγορά των ρωσικών S-400 από την Τουρκία οδήγησε στο ναδίρ τις σχέσεις των δύο συμμάχων. Οι ΗΠΑ επέβαλλαν κυρώσεις – γνωστές ως CAATSA – οι οποίες στόχευαν την αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας, οι οποίες προέβλεπαν μεταξύ άλλων και τον αποκλεισμό της Άγκυρας από το πρόγραμμα ανάπτυξης του F-35. Η Τουρκίας αρνείται να απομακρύνει τα ρωσικά συστήματα, όπως ζητούν οι ΗΠΑ, αλλά ελπίζει ότι ο Τραμπ θα συμφωνήσει σε τροποποίηση του CAATSA ώστε να μπορέσει να αγοράσει 40 μαχητικά F-35A. Μια τέτοια εξέλιξη θα άνοιγε ξανά τον δρόμο για τις τουρκικές εταιρείες που είχαν αναλάβει την παραγωγή ανταλλακτικών αξίας 12 δισ. δολαρίων για τα F-35.

Παράλληλα, τουρκικές εταιρείες ηλεκτρονικών θα μπορούσαν να συνεχίσουν να προσφέρουν λογισμικά συστήματα, ενώ άλλες να συμβάλουν στην παράκαμψη ευρωπαϊκών περιορισμών που αφορούν τη χρήση χημικών υλικών σε εξαρτήματα. Πέρα από τα F-35, ο Ερντογάν επιδιώκει να κλείσει την αγορά 40 νέων F-16 Vipers, εκατοντάδων βομβών, πυραύλων και ανταλλακτικών κινητήρων. Υπενθυμίζεται ότι η πώληση εγκρίθηκε πέρυσι, μετά την κύρωση από την Τουρκία της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Και το μέγα ερώτημα είναι τι είναι τώρα διατεθειμένος να προσφέρει ο Ερντογάν στον Τραμπ, που είναι πάντα ανοικτός σε προσοδοφόρες συμφωνίες.

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr