Πάντως, προειδοποίησε ότι, στην καλύτερη περίπτωση, η παραγωγή θα ξεκινήσει σε κάτι λιγότερο από δέκα χρόνια, καθώς, τόσο η Exxon όσο και η Chevron, αυτή τη στιγμή, επικεντρώνονται σε άλλες, πιο «μεγάλες δουλειές», στη Νότιο Αμερική (Γουιάνα, Κόλπος του Μεξικού και αλλού). Στη χώρα, με τη συμμετοχή τους στους διαγωνισμούς σε Κρήτη και Ιόνιο, κατοχυρώνουν τη θέση τους για αργότερα.
Ο κ. Σταμπολής υπενθύμισε ότι η Ελλάδα, εδώ και μερικά χρόνια έχει ένα πρόγραμμα ερευνών για τους υδρογονάνθρακες στις θαλάσσιες περιοχές το Ιόνιο και νότια της Κρήτης, με διεθνή διαγωνισμό το 2014 και άλλους, μικρούς διαγωνισμούς, που, βάσει νομοθεσίας, προκαλούν οι εταιρείες. Στο πλαίσιο αυτό, όπως επισήμανε, εντάσσεται και ο εν λόγω διαγωνισμός, τον οποίο προκάλεσε η Chevron.
Ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ τόνισε ότι έχει ενδιαφέρον ότι η περιοχή την οποία επέλεξε η Chevron - και την οποία οριοθέτησε το ελληνικό κράτος - βρίσκεται ακριβώς νότια της Κρήτης, απ’ το πλέον ανατολικό μέχρι το πλέον δυτικό άκρο της, ενώ στα δυτικά της περιοχής αυτής, βρίσκονται και τα θαλασσοτεμάχια στα οποία έχει αναλάβει τις έρευνες η άλλη μεγάλη αμερικανική πετρελαϊκή, η Exxon Mobil, με τη HelleniQ Energy να συμμετέχει σε κοινοπραξία και με τους δύο πετρελαϊκούς κολοσσούς. «Άρα έχουμε όλη η Κρήτη νότια και δυτικά οριοθετηθεί με εταιρείες τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου να είναι εγκατεστημένες εκεί για έρευνες», ανέφερε ο κ. Σταμπολής, τονίζοντας ότι αυτό έχει μία τριπλή σημασία: γεωπολιτική, ενεργειακή και οικονομική.
Και τα τρία επίπεδα, όπως επισήμανε ο κ. Σταμπολής, είναι πολύ σημαντικά για τη χώρα μας, με προτεραιότητα τη γεωπολιτική σημασία της κίνησης αυτής. Κι αυτό γιατί, όπως εξήγησε, με αυτή την κίνηση έχουμε κατοχυρωμένες περιοχές με ενεργό «χρήστη» - στη μία περίπτωση τη Chevron και στην άλλη την Exxon Mobil – και, άρα, η οριοθέτηση αυτή κατοχυρώνει, ουσιαστικά την ΑΟΖ, καθώς συμπίπτει με το νοτιότερο κομμάτι της οριογραμμής της.
Όπως υπενθύμισε, η οριοθέτηση αυτή είχε γίνει και το 2014, με τον πρώτο διαγωνισμό, στον οποίο, όμως δεν έλαβαν μέρος οι εταιρείες, καθώς δεν έδειξαν ενδιαφέρον για τα συγκεκριμένα θαλασσοτεμάχια, τα οποία και αποδεσμεύτηκαν. Και, άρα, αυτό έδωσε ένα «παράθυρο ευκαιρίας» στην Τουρκία, η οποία θέλησε να σφετεριστεί την ελληνική ΑΟΖ και τον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, δημιουργώντας με το τουρκολυβικό μνημόνιο, πρόσθεσε ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ.
Ωστόσο, με τον παρόντα διεθνή διαγωνισμό, ο οποίος, πλέον έχει δημοσιευτεί στην εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, με τον σχετικό χάρτη, η χώρα έχει κατοχυρώσει τις συγκεκριμένες περιοχές, πράγμα, που, όπως επισήμανε, ο κ. Σταμπολής, θα μπορούσε να γίνει και με την ανάρτηση ενός χάρτη της ΑΟΖ.
Πάντως, όπως τόνισε, αν και η Τουρκία, η Λιβύη ή ο οποιοσδήποτε άλλος, θα μπορούσε να προσβάλει το χάρτη αυτόν, με τον διαγωνισμό αυτό είναι, πλέον, πολύ πιο δύσκολο διότι είναι μία οικονομικά ενεργή περιοχή. Υπενθύμισε, ότι η Ελλάδα έρχεται τώρα να εξασκήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα εκεί όπου η ίδια τα περιέγραψε, με το νόμο 4001 του 2011 (γνωστό ως «νόμο Μανιάτη»), ως δυνητική αποκλειστική οικονομική ζώνη της (ΑΟΖ).
Σχετικά με το ποια ενεργειακά και οικονομικά αποτελέσματα θα μπορεί να περιμένει η Ελλάδα, ο κ. Σταμπολής υπενθύμισε ότι η Exxon Mobil βρίσκεται στις περιοχές που ερευνά ήδη από το 2019 και έχει διενεργήσει δισδιάστατα σεισμικά. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή έχει σταματήσει καθώς, πλέον, ξέρει πολύ καλά την γεωλογία της περιοχής, αλλά δεν θα προχωρήσει ακόμη σε ερευνητική γεώτρηση. Το κόστος μίας τέτοιας γεώτρησης, όπως τόνισε ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ, ανέρχεται σε 100 - 150 εκατομμύρια δολάρια, ενώ οι έρευνες θα πρέπει να γίνουν σε θαλάσσια βάθη 3.000 μέτρων και με γεώτρηση σε άλλα 2.000 μέτρα κάτω από τον πυθμένα. Όπως επισήμανε, αυτό είναι ένα δύσκολο τεχνικό εγχείρημα, πιο δύσκολο απ’ ό, τι στα κοιτάσματα της Κύπρου, καθώς στις περιοχές νοτίως της Κρήτης είναι πιο βαθιά τα νερά.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Σταμπολής επισήμανε ότι οι δύο εταιρείες έχουν ήδη υπολογίσει πότε θα συμφέρει να εξορύξουν στις περιοχές αυτές, ώστε το κέρδος του να υπερκεράσει το κόστος του εγχειρήματος. Το ζήτημα βρίσκεται στη διεθνή σφαίρα, καθώς τόσο η Exxon όσο και η Chevron, αυτή τη στιγμή, έχουνε άλλες, «μεγάλες δουλειές», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, στη Νότιο Αμερική, στην Γουιάνα, στον Κόλπο του Μεξικού και αλλού. Εδώ, με τη συμμετοχή τους στους εν λόγω διαγωνισμούς, κατοχυρώνουνε τη θέση τους. «Κάνουν το λεγόμενο reservation. Δηλαδή παίρνουνε τη θέση γιατί είναι καλή η θέση αυτή, είναι πολύ καλό το οικόπεδο. Ξέρουνε ότι έχει είναι πολλά υποσχόμενο και δεν θέλουν άλλες εταιρείες να μπούνε. Ή αν μπούνε αύριο, αυτό θα γίνει αφού τις προσκαλέσουν αυτές», όπως υπογράμμισε ο Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ.
Όπως πρόσθεσε, αν και δεσμεύονται, βάσει των όρων του διαγωνισμού, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, μπορούν, ωστόσο, να εξασκήσουν δικαιώματα χρονικής επέκτασης λόγω ερευνητικών εργασιών. Ήδη, όπως υπενθύμισε, το δικαίωμα αυτό το έχει εξασκήσει η Exxon Mobil.
Όσον αφορά τα πιθανά κοιτάσματα, ο κ. Σταμπολής υπογράμμισε ότι, αν και στην περιοχή η οποία κατακυρώθηκε στη Chevron, μπορεί να βρεθούν 600 με 650 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου, το «παιχνίδι» είναι πολύ μεγαλύτερο, καθώς, όσον αφορά όλη την περιοχή Νότια και Δυτικά της Κρήτης, μιλάμε για 2 με 2,5 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, βάσει και των εκτιμήσεων γεωλόγων που έχουν ασχοληθεί επί σειρά ετών με το θέμα αυτό αλλά με βάση τα σεισμικά. «Όμως θα πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινήσουμε και να μπούμε στις ερευνητικές γεωτρήσεις. Διότι μόνο όταν το κάνεις ερευνητική γεώτρηση θα γνωρίζεις επακριβώς τι έχεις», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, όσον αφορά την ύπαρξη πετρελαίου, φυσικού αερίου και των ποσοστών στα οποία αυτά εντοπίζονται στην περιοχή αυτή αλλά και αναφορικά με τη χημική τους σύσταση.
Όπως πρόσθεσε, θα χρειαστούν ενδεχομένως δύο ή και τρεις ερευνητικές γεωτρήσεις, και, αν μπορέσουμε να αντιληφθούμε ακριβώς την ποσότητα και την ποιότητα του κοιτάσματος, βάσει αυτών θα πρέπει να καταρτιστεί το πρόγραμμα εκμετάλλευσης, για το οποίο θα χρειαστούν πολλά χρήματα για τον εξοπλισμό (πλατφόρμες κλπ.), την παραγωγή και, τέλος, το πώς θα μεταφερθεί στην ξηρά (ή εν γένει στον διεθνή χώρο) το αέριο που θα βρεθεί .
Τέλος, ο κ. Σταμπολής εκτίμησε ότι οι πρώτες ποσότητες θα αρχίσουν να εξορύσσονται σε κάτι λιγότερο από 10 χρόνια, δηλαδή, στην καλύτερη περίπτωση, το 2033 με 2035.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του Προέδρου και Εκτελεστικού Διευθυντή του ΙΕΝΕ στην εκπομπή «Update» της ΕΡΤ και τη δημοσιογράφο Σταυρούλα Χριστοφιλέα, την Παρασκευή, 12 Σεπτεμβρίου: