Η ενεργειακή πολιτική του Τραμπ μπορεί να συνοψιστεί στο τσιτάτο του “drill, baby, drill”. Από την πρώτη ημέρα της επιστροφής του στον Λευκό Οίκο, έχει κάνει ό,τι του επιτρέπει το Σύνταγμα των ΗΠΑ— ενδεχομένως ξεπερνώντας και τα όρια αυτά— προκειμένου να προωθήσει την ανάπτυξη των ορυκτών καυσίμων και να φρενάρει την ανάπτυξη της πράσινης ενέργειας. Οι λόγοι για αυτή τη στάση είναι κυρίως προσωπικοί: Ο Τραμπ απεχθάνεται οτιδήποτε πράσινο, κατά πάσα πιθανότητα γιατί παλιότερα είχε χάσει μία αγωγή εναντίον της κατασκευής ενός αιολικού πάρκου στη Βρετανία.
Παράλληλα, η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων αποτελεί έναν από τους πιο διαχρονικούς και πιστούς υποστηρικτές του Τραμπ, ήδη από την πρώτη θητεία του. Μάλιστα, ορισμένα υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου δεν είχαν απλώς δωρίσει εκατομμύρια στην προεκλογική εκστρατεία του το 2024, αλλά είχαν λάβει σαφή θέση υπέρ του και εναντίον των δύο υποψηφίων του Δημοκρατικού Κόμματος.
Όμως, αυτή η πολιτική είναι κάθε άλλο παρά επωφελής για τις ΗΠΑ. Ο αποκλεισμός των ΑΠΕ από το ενεργειακό μείγμα σημαίνει πως η ενέργεια εξαρτάται από τα σκαμπανεβάσματα των αγορών και τείνει να είναι πιο ακριβή— ειδικά όταν η ζήτηση αναμένεται να εκτοξευθεί εξαιτίας της ανάπτυξης των data centers. Ταυτόχρονα, πλέον τα έργα ΑΠΕ κατασκευάζονται πολύ συντομότερα από τα έργα ορυκτών καυσίμων ή πυρηνικής ενέργειας, με τους χρόνους αναμονής για κάποια εξαρτήματα στη δεύτερη κατηγορία να ξεπερνούν την πενταετία. Σημειωτέον πως οι δασμοί Τραμπ έχουν δυσχεράνει περαιτέρω αυτή την κατάσταση, καθώς έχουν προκαλέσει χάος στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Από την άλλη πλευρά, παρόλο που οι ΗΠΑ είναι επί του παρόντος ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου, ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του φαίνονται να αδιαφορούν για το γεγονός πως οι υδρογονάνθρακες επί αμερικανικού εδάφους είναι πεπερασμένοι. Εξάλλου, η Ουάσιγκτον ήταν για δεκαετίες δέσμια της εξάρτησής της από τις εισαγωγές πετρελαίου, ειδικά από τη Μέση Ανατολή, κάτι που άλλαξε μόνο μετά τη σχιστολιθική επανάσταση της τελευταίας δεκαπενταετίας.
Παρόλα αυτά, ο Τραμπ δεν πτοείται. Ο πρόσφατα ψηφισθείς υπερτροφικός νόμος One Big Beautiful Bill δεν ξήλωσε μόνο την πλειοψηφία των κινήτρων για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, αλλά έδωσε ακόμα περισσότερα κίνητρα στην ήδη πανίσχυρη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων. Μεταξύ αυτών και το εξαιρετικά αμφιλεγόμενο άνοιγμα των ομοσπονδιακών εκτάσεων για εξορύξεις. Όπως προβλέπει ο ΟΒΒΒ, περιοχές όπως ο Κόλπος του Μεξικού, η Αλάσκα, το Γουαϊόμινγκ, και η Βόρεια Ντακότα πρέπει να προκηρύσσουν τακτικές δημοπρασίες για τη μακροχρόνια ενοικίαση ομοσπονδιακών εδαφών μέχρι και το τέλος της επόμενης δεκαετίας.
Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων υποδέχθηκαν μεν αυτή την απόφαση με θέρμη, εντούτοις εξηγούν πως δεν πρόκειται να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές. Αφενός, οι ομοσπονδιακές εκτάσεις αποτελούν τη μειοψηφία των περιοχών όπου συγκεντρώνονται τα έργα εξορύξεων, με το 90% σχεδόν να βρίσκεται σε ιδιωτικά οικόπεδα. Αφετέρου, η βιομηχανία υδρογονανθράκων των ΗΠΑ περνάει μία παρατεταμένη ύφεση, με τις επενδύσεις του κλάδου επί αμερικανικού εδάφους να μειώνονται.
Η πραγματικότητα αυτή είναι εμφανής και από τη μείωση των γεωτρήσεων που καταγράφεται από την αρχή του έτους. Σύμφωνα με τα δεδομένα της Baker Hughes, η οποία παρακολουθεί την εξέλιξη των λειτουργικών εξορύξεων σε εβδομαδιαία βάση, ο αριθμός τους έχει μειωθεί σχεδόν κατά 8,5% από τις αρχές Ιανουαρίου μέχρι τα μέσα Αυγούστου. Ο βασικός λόγος για αυτή τη συρρίκνωση είναι οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου και η αποκλιμάκωση της ζήτησης.
Ο αριθμός των γεωτρήσεων στις ΗΠΑ. Πηγή: Baker Hughes.
Οι τιμές του πετρελαίου ήταν στάσιμες πριν την επιστροφή του Τραμπ, κυρίως λόγω της μειούμενης ζήτησης χάρη στην ενεργειακή μετάβαση και τη βιομηχανική ύφεση, όμως ο Αμερικανός Πρόεδρος φρόντισε να επιδεινώσει την κατάσταση από τις πρώτες ημέρες του στον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ επιθυμεί να διατηρεί τις τιμές του πετρελαίου χαμηλά, πρώτον για να περιορίσει τις πληθωριστικές τάσεις εξαιτίας των δασμών που επιβάλλει και δεύτερον για να πλήξει τα έσοδα της Ρωσίας. Ως εκ τούτου, απαίτησε από τη Σαουδική Αραβία, δηλαδή τον OPEC, να ρίξουν τις τιμές. Μετά από λίγες εβδομάδες το Ριάντ ακολούθησε αυτή την οδηγία, ετοιμάζοντας μία “παγίδα” για το αμερικανικό πετρέλαιο.
Κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων ετών, η Σαουδική Αραβία είχε πείσει τα άλλα μέλη του OPEC+, να εφαρμόσουν περικοπές στην ημερήσια παραγωγή του καυσίμου με στόχο να πιέσουν τις τιμές προς τα 100 δολάρια. Η τακτική αυτή απέτυχε χάρη στην αυξανόμενη παραγωγή των ΗΠΑ επί προεδρίας Μπάιντεν, σταματώντας την ενεργειακή κρίση που είχε ξεκινήσει μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Με την αντιστροφή της πολιτικής του OPEC+, δηλαδή τη σταδιακή αύξηση της προσφοράς πετρελαίου από τα μέλη του από τον Απρίλιο και μετά, οι τιμές έχουν πέσει ακόμα πιο χαμηλά.
Η προσέγγιση αυτή έχει βασικό στόχο να πλήξει τους Αμερικάνους παραγωγούς, οι οποίοι χρειάζονται πολύ υψηλότερες τιμές ώστε να καλύψουν τα έξοδά τους. Με τον Τραμπ να επιμένει στο θέμα των χαμηλών τιμών στα καύσιμα ώστε να μην δυσαρεστήσει τους ψηφοφόρους του, οι αμερικανικές επιχειρήσεις ορυκτών καυσίμων δεν έχουν τα περιθώρια να επενδύσουν σε νέες εξορύξεις, ακόμα και αν η ομοσπονδιακή γη τους προσφέρονταν σε πολύ φθηνότερες τιμές.
Οι τιμές, όμως, δεν είναι το μόνο πρόβλημα του Τραμπ. Οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν πως η ζήτηση πετρελαίου και ορυκτών καυσίμων ευρύτερα θα αποκλιμακωθεί μέσα στα επόμενα χρόνια. Η ευρέως αποδεκτή εκτίμηση έχει προκαλέσει τριβές μεταξύ της Ουάσιγκτον και του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, με τον Τραμπ και τους συμμάχους του να καλούν για αλλαγή στάσης του ΙΕΑ ή παύση της χρηματοδότησής του.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ επιλέγει να στρουθοκαμηλίσει από το να αποδεχτεί τους αριθμούς. Πρόσφατα, απέλυσε την επικεφαλής του Γραφείου Στατιστικών για την Απασχόληση, με την κατηγορία ότι παραποίησε τους αριθμούς των νέων προσλήψεων. Επιπροσθέτως, εδώ και μήνες προσπαθεί να κάνει μπούλινγκ στην Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ ώστε να μειώσουν τα επιτόκια— κάτι που θα οδηγούσε σε εκτόξευση του πληθωρισμού.
Η ενέργεια δεν είναι ο μόνος τομέας όπου ο Πρόεδρος Τραμπ αδιαφορεί για τους αριθμούς. Ωστόσο, δεδομένης της κρισιμότητας της ενέργειας τόσο για την εσωτερική σταθερότητα των ΗΠΑ, όσο και την εξωτερική προβολή ισχύος τους, η άρνηση της πραγματικότητας είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική. Εξάλλου, όσο θορυβώδης και προσβλητικός και αν γίνει ο Τραμπ, η πραγματικότητα δεν ενδιαφέρεται για τα συναισθήματά του.