Η νέα αυτή κλιμάκωση έρχεται στον απόηχο της επίθεσης κατά ελληνικών συμφερόντων bulkers και της συνεχιζόμενης ομηρίας ναυτικών, κάτι που πυροδοτεί ανησυχίες για γενικευμένη αποσταθεροποίηση.
Οι αντάρτες δηλώνουν ξεκάθαρα ότι απαγορεύουν στα πλοία αυτών των εταιρειών -καθώς και στο σύνολο των στόλων τους- τη διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα, τον Κόλπο του Άντεν, τη Θάλασσα της Αραβίας και το Στενό Μπαμπ ελ Μαντέμπ. Όποιο πλοίο παραβιάσει τον αποκλεισμό, κινδυνεύει με επίθεση. Η απειλή ακολουθεί τη βύθιση των δύο ελληνόκτητων bulk carriers -του Eternity C και του Magic Seas- και ενώ παραμένει ανοιχτή η πληγή της αιχμαλωσίας 11 μελών πληρώματος, με τέσσερις ναυτικούς να θεωρούνται νεκροί από τις συγκεκριμένες επιθέσεις.
«Φέρουν ακέραια ευθύνη»
Το λεγόμενο «Κέντρο Ανθρωπιστικού Συντονισμού Επιχειρήσεων» (HOCC) των Χούθι ανέφερε ότι οι πλοιοκτήτες αγνόησαν προηγούμενες προειδοποιήσεις και συνέχισαν να πραγματοποιούν ή να επιτρέπουν κλήσεις σε ισραηλινούς λιμένες. «Οι εταιρείες που επιμένουν να παραβιάζουν τον ναυτικό αποκλεισμό φέρουν πλήρως την ευθύνη για τις συνέπειες», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση. Παρότι τα ονόματα των 64 πλοιοκτητών δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, η απειλή είναι σαφής: οι στόλοι τους στο σύνολό τους θεωρούνται πλέον νόμιμοι στρατιωτικοί στόχοι και θα στοχοποιούνται «οπουδήποτε εντοπίζονται εντός εμβέλειας των στρατιωτικών μας δυνάμεων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο βυθίσεις ελληνικών συμφερόντων bulkers που προηγήθηκαν -το Eternity C και το Magic Seas- αποτέλεσαν την πιο αιματηρή εξέλιξη της σύρραξης. Αν και τα δύο πλοία δεν είχαν καταγράψει πρόσφατα δρομολόγια σε ισραηλινά λιμάνια, οι Χούθι υποστήριξαν πως ανήκαν σε πλοιοκτήτες που το έχουν πράξει με άλλα πλοία τους, στοιχείο που σύμφωνα με την ομάδα καθιστά ολόκληρο τον στόλο τους στόχο. Η κατάσταση αυτή προκαλεί εύλογη ανησυχία και για άλλους Έλληνες πλοιοκτήτες, δεδομένου ότι παραδοσιακά διαχειρίζονται σημαντικό μερίδιο του στόλου ξηρού φορτίου που διέρχεται την κρίσιμη θαλάσσια οδό.
Ανησυχία για τα ασφάλιστρα
Σύμφωνα με αναλυτές, οι νέες απειλές των Χούθι καθιστούν ακόμα πιο εύθραυστη την ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα, αυξάνοντας τον επιχειρησιακό και οικονομικό κίνδυνο. Μάλιστα, τονίζεται ότι αν δημοσιοποιηθούν τα ονόματα των 64 εταιρειών, εκτιμάται ότι οι ασφαλιστικές απαιτήσεις για κάλυψη κινδύνου θα εκτοξευθούν. Ήδη μετά τις δημόσιες δηλώσεις των Χούθι στις 27 και 28 Ιουλίου σχετικά με τα κριτήρια στοχοποίησης, αναλυτές ασφαλείας εκτιμούν ότι η οργάνωση προετοιμάζει νέες επιθέσεις σε εμπορικά πλοία εντός των επόμενων εβδομάδων.
Στο πλαίσιο αυτό, η διεθνής ναυτιλιακή κοινότητα βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού, με τη ναυτική δύναμη Combined Maritime Task Force (CMT) να έχει κατατάξει τον κίνδυνο για πλοία με σύνδεση στο Ισραήλ ως «κρίσιμο» και τον γενικό κίνδυνο στη ζώνη της Ερυθράς ως «σοβαρό».
Επιπρόσθετα, καθώς οι αντάρτες της Υεμένης έχουν περάσει στη λεγόμενη «τέταρτη φάση» των επιχειρήσεών τους, στοχοποιώντας πλέον όχι μόνο ισραηλινά πλοία, αλλά και όσα ανήκουν ή διαχειρίζονται από εταιρείες που συνδέονται με κράτη που υποστηρίζουν το Ισραήλ, τα κόστη μεταφοράς εκτοξεύονται έως και 250% και το παγκόσμιο εμπόριο δέχεται ισχυρό πλήγμα.
Διεθνής αντίδραση
Μπροστά στην επιδείνωση της κατάστασης, οι μεγαλύτεροι θεσμικοί φορείς της ναυτιλίας, όπως το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (International Chamber of Shipping), η BIMCO, η INTERCARGO, η INTERTANKO και η Ένωση Ευρωπαίων Εφοπλιστών (ECSA), έχουν εκδώσει κοινή ανακοίνωση καταδικάζοντας τις επιθέσεις ως «απάνθρωπες» και ζητώντας άμεση κινητοποίηση για την προστασία των ναυτικών και τη διατήρηση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας.
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO), Arsenio Dominguez, υπογραμμίζει την «εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη για πολυμερή δράση» ώστε να αποκατασταθεί η ασφάλεια στις θαλάσσιες οδούς. Σύμφωνα με στοιχεία της S&P Global για την εβδομάδα 28 Ιουλίου - 3 Αυγούστου, η κίνηση εμπορικών πλοίων από τα Στενά Μπαμπ ελ Μαντέμπ, στη νότια είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας, υποχώρησε σε χαμηλό εξαμήνου, παρουσιάζοντας πτώση 28,3% σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την οργάνωση Human Rights Watch, οι επιθέσεις των Χούθι κατά εμπορικών πλοίων στηρίζονται σε πρακτικές που ενδέχεται να συνιστούν εγκλήματα πολέμου, ιδιαίτερα όταν επηρεάζουν μη στρατιωτικούς στόχους και πλήγματα αμάχων.
Όπως σημειώνει η HRW, η αιχμαλωσία 11 ναυτικών και οι απώλειες ανθρώπινων ζωών επιτείνουν τον ανθρωπιστικό αντίκτυπο της κρίσης, φέρνοντας στο προσκήνιο την ανάγκη για αποφασιστική παρέμβαση. «Σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον, η διατήρηση της ασφάλειας στη ναυσιπλοΐα αποτελεί όχι μόνο επείγουσα προτεραιότητα για την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και δοκιμασία για τη διεθνή συνεργασία σε θέματα θαλάσσιας ασφάλειας», υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.
Από την εφημερίδα ‘Η Ναυτεμπορική’