Σημειώνουμε ότι αυτές οι δύο αποφάσεις ακολουθούν την ψήφιση του σχετικού νόμου από την Βουλή και οι οποίες έπρεπε να έχουν εκδοθεί έως το τέλος Ιουλίου, στο πλαίσιο των προαπαιτούμενων για την έγκριση του έκτου αιτήματος της Ελλάδας προς το Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο αναμένεται να εκταμιευθούν 2,1 δισ. ευρώ σε μορφή επιχορηγήσεων.
Η εξέλιξη φέρνει καταιγιστικές εξελίξεις στον τομέα. Οι μεγάλοι καθετοποιημένοι Όμιλοι σχεδιάζουν να επενδύσουν είτε στον τομέα του πράσινου υδρογόνου ( Motor Oil και ΔΕΗ), είτε στην παραγωγή βιομεθανίου (ΔΕΠΑ Εμπορίας). Ταυτόχρονα, οι διαχειριστές των δικτύων φυσικού αερίου (ΔΕΣΦΑ και ΕΝΑΟΝ), προετοιμάζονται μα εισέλθουν στη διακίνηση ανανεώσιμων αερίων μέσα από τις υποδομές που υπάρχουν ήδη. Η παραγωγή βιομεθανίου στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια με τη μονάδα της ΔΕΠΑ να εκτιμάται ότι θα παράγει ανανεώσιμο βιομεθάνιο ισχύος 10 GWh σε ετήσια βάση.
Όσον αφορά στην απόφαση της ΡΑΑΕΥ για το βιομεθάνιο, αυτή προβλέπει την τροποποίηση του Κώδικα Διαχείρισης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), προκειμένου να μπορεί να εντάξει τη δυνατότητα διακίνησης του νέου καυσίμου μέσω των δικτύων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου.
Η απόφαση καθορίζει αναλυτικά:
- Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του βιομεθανίου, όπως η σύσταση, η ανώτερη και κατώτερη θερμογόνος δύναμη και άλλα στοιχεία που εξασφαλίζουν τη συμβατότητά του με το φυσικό αέριο που κυκλοφορεί σήμερα στα δίκτυα.
- Τη διαδικασία σύνδεσης μονάδων παραγωγής βιομεθανίου με το ΕΣΦΑ ή τα δίκτυα διανομής, καθώς και τα απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβάλει ο ενδιαφερόμενος.
- Τις λεπτομέρειες της οριστικής πρότασης σύνδεσης, που εκδίδεται από τον αρμόδιο Διαχειριστή, περιλαμβάνοντας το διαχειριστικό τέλος και τις απαιτήσεις για την κατασκευή της Μονάδας Εισαγωγής Μεθανίου (Μ.Ε.Μ.).
- Τις συμβάσεις σύνδεσης και λειτουργίας, καθορίζοντας τον τύπο, το περιεχόμενο, τα πρότυπα συμβατικά κείμενα και τις εγγυήσεις ή ρήτρες για την τήρηση των υποχρεώσεων των μερών.
- Τις τεχνικές απαιτήσεις μέτρησης και ποιοτικού ελέγχου, περιλαμβάνοντας τη μέτρηση και τηλεμετάδοση δεδομένων για την παραγόμενη ποσότητα βιομεθανίου.
- Κάθε επιπλέον λεπτομέρεια για τη σύνδεση και λειτουργία των μονάδων, συμπεριλαμβανομένων και των όρων για ενδεχόμενη αντιστροφή ροής, δηλαδή διακίνηση του βιομεθανίου από το δίκτυο διανομής προς το ΕΣΦΑ.
(Χώρες με τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη δυναμικότητα βιομεθανίου (σε Nm3/ώρα). Πηγή: www.europeanbiogas.eu)
Το βιομεθάνιο ως λύση καυσίμου
Το μέλλον της παραγωγής βιομεθανίου στη ΝΑ Ευρώπη προμηνύεται θετικό καθώς υπάρχουν δυνατότητες σημαντικής ανάπτυξης χάρη στις πολιτικές της Ε.Ε. για απαλλαγή από τον άνθρακα και το σχέδιο REPowerEU.
Το βιομεθάνιο, ένα ανανεώσιμο φυσικό αέριο που παράγεται από οργανική ύλη, θεωρείται βασικό εργαλείο για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και την επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Ο στόχος της Ένωσης να αυξήσει την παραγωγή βιομεθανίου στα 35 δισεκ. κυβικά μέτρα (bcm) έως το 2030, ποσότητα δεκαπλάσια από τα τρέχοντα επίπεδα, δίνει το στίγμα της μελλοντικής χρήσης του καυσίμου σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου και του νοτιοανατολικού τμήματός της.
Επίσης, το βιομεθάνιο αποτελεί στοιχείο καίριας σημασίας στη στρατηγική της Ε.Ε. για την επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών έως το 2050 (net zero).
Η ΝΑ Ευρώπη διαθέτει σημαντικό δυναμικό για την παραγωγή βιομεθανίου από γεωργικά υπολείμματα, όπως κοπριά και υπολείμματα καλλιεργειών, καθώς και από οργανικά αστικά απόβλητα και υποπροϊόντα της βιομηχανίας τροφίμων.
Η ανάπτυξη έργων βιομεθανίου μπορεί να ενσωματωθεί σε ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας, ενώ μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, συμβάλλοντας σε μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια για την περιοχή.
Εν τω μεταξύ, οι προοπτικές του τομέα προσελκύουν σημαντικό ενδιαφέρον για επενδύσεις. Μόνο κατά το α΄ τρίμηνο του έτους που διανύουμε, καταγράφηκε ετήσια αύξηση +9% επενδυτικών πράξεων για τον κλάδο του βιομεθανίου στην Ευρώπη, με τα ποσά που δεσμεύτηκαν να ξεπερνούν τα 28 δισεκ. ευρώ.
Προσοχή, όμως. Παρά το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον η αναπτυξιακή πορεία του τομέα εμφανίζει σημάδια επιβράδυνσης, εν τη απουσία ενός συνεκτικού πολιτικού και ρυθμιστικού πλαισίου.
Ο συνολικός αριθμός μονάδων βιομεθανίου στην Ευρώπη αυξήθηκε πέρυσι από 1.548 σε 1.678 έως στιγμής για το 2025, σύμφωνα με επικαιροποιημένα επόσημα στοιχεία. Στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους τέθηκαν σε λειτουργία 165 νέες μονάδες, ένδειξη που δημιουργεί αισιοδοξία για το μέλλον, παρά τα ρυθμιστικά εμπόδια.
Η Γαλλία αποτελεί την κορυφαία δύναμη στην παραγωγή βιομεθανίου στην Ευρώπη, καθώς υπερκέρασε την προηγούμενη πρωταθλήτρια, Γερμανία, με +21% υψηλότερο μερίδιο παραγωγής και τριπλάσιο αριθμό μονάδων. Στον αντίποδα, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο παραμένουν στάσιμες, εξαιτίας των προβλημάτων που αναφέραμε παραπάνω.
Άλλες χώρες όπως η Ιταλία, η Ολλανδία, η Δανία και η Σουηδία συνεχίζουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του κλάδου, όμως με χαμηλότερους ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης από τις χώρες της κορυφής.
Οι εταιρείες του κλάδου προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει έγκαιρα ένας Οδικός Χάρτης για το 2040, με δεσμευτικούς στόχους και στοχευμένες κανονιστικές αποφάσεις, η σημερινή δυναμική κινδυνεύει να εξασθενήσει, παρά το «ζεστό» ενδιαφέρον των επενδυτών.