Εντυπωσιακή αντοχή στα πολλαπλά πολεμικά μέτωπα επιδεικνύει η οικονομία του Ισραήλ καθώς εξακολουθεί να αναπτύσσεται, ενώ παράλληλα το χρηματιστήριο σημειώνει κέρδη μεγαλύτερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Μέσης Ανατολής και μετά «τον πόλεμο των 12 ημερών» με το Ιράν. Το οφείλει σε μεγάλο βαθμό στην υψηλή τεχνολογία του αλλά προπαντός στο ξένο επενδυτικό κεφάλαιο που εξακολουθεί να εμπιστεύεται τη χώρα παρά τα τόσα ανοικτά μέτωπα, την κινητοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων στρατιωτών που υπό άλλες συνθήκες θα εντάσσονταν στο εργατικό του δυναμικό, τις εναντίον του καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, αλλά και την παρατεταμένη πολιτική κρίση που μαστίζει τη χώρα.
Ο βασικός δείκτης TASE στο χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ σημείωσε πτώση 23% στις 7 Οκτωβρίου του 2023 μετά τις επιθέσεις της Χαμάς και την κήρυξη πολέμου από το Ισραήλ, αλλά έκτοτε έχει ανακάμψει θεαματικά υπερβαίνοντας τα προ του πολέμου επίπεδα από το πρώτο τρίμηνο του περασμένου έτους. Μέχρι την Πέμπτη 17 Ιουλίου είχε συγκεντρώσει κέρδη 200% σε σύγκριση με τα χαμηλά επίπεδα του Οκτωβρίου 2023. Σε ό,τι αφορά τα μακροοικονομικά του μεγέθη, το τελευταίο τρίμηνο του 2023 το ΑΕΠ του συρρικνώθηκε σχεδόν 20%, αλλά στο σύνολο του έτους σημείωσε ήπια ανάπτυξη κατά 2%. Στη συνέχεια το 2024 κι ενώ μαινόταν ο πόλεμος με τη Χαμάς σημείωσε ανάπτυξη 1% κυρίως χάρη στις εκτεταμένες δαπάνες της κυβέρνησης. Και στην τελευταία έκθεσή του που δημοσίευσε τον περασμένο μήνα, ο ΟΟΣΑ προβλέπει πως το 2026 η οικονομία του Ισραήλ θα σημειώσει ανάπτυξη 4,9%. Το οφείλει σε μεγάλο βαθμό στις ξένες επενδύσεις που αυξάνονται διαρκώς. Οπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του το χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ στην έκθεσή του για τις εξελίξεις στη χρηματαγορά της χώρας, «μέσα στο 2024 άνοιξαν 161.000 νέοι επενδυτικοί λογαριασμοί» που αντιπροσωπεύουν τριπλασιασμό στον αριθμό των λογαριασμών επενδυτών, σε σύγκριση με όσους άνοιξαν το αμέσως προηγούμενο έτος. Εξάλλου το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους άνοιξαν άλλοι 87.000 νέοι λογαριασμοί, εκ των οποίων οι 33.000 είναι μεγάλων επενδυτικών οίκων.
Σχολιάζοντας σχετικά ο Χαντάρ Ρομάνο, επικεφαλής του τομέα δεδομένων στον δείκτη TASE, τόνισε πως «το 2023 ήταν μια χρονιά μεγάλης αβεβαιότητας, αλλά ήδη από το 2024 έχει αντιστραφεί πλήρως η τάση, έχει αυξηθεί η συμμετοχή του κόσμου στη χρηματαγορά, έχουν ανοίξει νέοι επενδυτικοί λογαριασμοί και πολλοί έχουν ωφεληθεί από τις χαμηλές τιμές των εταιρειών του δείκτη για να μπουν στην εγχώρια αγορά». Παράλληλα, ο Αβί Χασόν, διευθύνων σύμβουλος της κεντρικής εταιρείας παρακολούθησης των νεοφυών, αποδίδει την εμπιστοσύνη των επενδυτών σε σειρά παραγόντων και ανάμεσά τους ξεχωρίζει «το γεγονός ότι οι κίνδυνοι που απειλούν την ασφάλεια και την οικονομία του Ισραήλ περιορίζονται πλέον». Οπως εξηγεί ο ίδιος, «όταν οι επενδυτές κοιτάζουν τα θεμελιώδη μακροοικονομικά μεγέθη της ισραηλινής οικονομίας και πιο συγκεκριμένα την αγορά τεχνολογίας, τον δυναμισμό της οικονομίας, τις δυνατότητές της, την έκρηξη των γεννήσεων και τη δημιουργία νέων εταιρειών, πράγματα που τα βλέπουν οι ξένοι επενδυτές και οι διεθνείς εταιρείες, τότε προσπαθούν να φανταστούν τη Μέση Ανατολή όχι όπως είναι τώρα, αλλά όπως θα είναι σε μερικούς μήνες και στο εγγύς μέλλον».
Μόνο μέσα στον Μάιο ξένοι επενδυτές αγόρασαν μετοχές του δείκτη TASE αξίας περίπου 743 εκατ. δολ., ενώ από την αρχή του τρέχοντος έτους οι εξαγορές από ξένες εταιρείες έφτασαν περίπου στα 2,7 δισ. δολ. Παράλληλα το σεκέλ, το νόμισμα του Ισραήλ, έχει ενισχυθεί κατά σχεδόν 7% έναντι του δολαρίου μετά τον πόλεμο που είχε τον Ιούνιο με το Ιράν και σύμφωνα με την S&P Global Market Intelligence, μέσα στο γ΄ τρίμηνο του έτους ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στα όρια του στόχου που έχει θέσει η κεντρική τράπεζα, καθιστώντας εφικτή μια νέα μείωση των επιτοκίων.
Σε ό,τι αφορά τον τεχνολογικό τομέα του Ισραήλ, αποτελεί σίγουρα έναν από τους παράγοντες πίσω από την οικονομική επιτυχία της χώρας. Τα προϊόντα της τεχνολογίας του και οι τεχνολογικές υπηρεσίες του αντιπροσωπεύουν το 20% του ΑΕΠ της χώρας και το 56% των εξαγωγών του ανά τον κόσμο. Και όπως επισημαίνει ο Χασόν, έχει παίξει καθοριστικό ρόλο η πολιτική της κυβέρνησης που έχει επενδύσει εκτεταμένα στην έρευνα και την ανάπτυξη. Εξάλλου, από την αρχή του πολέμου ο αμυντικός τομέας της χώρας έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον άλλων χωρών, ακόμη και χωρών του αραβικού κόσμου, όπως απέδειξε και η ισχυρή παρουσία ισραηλινών αμυντικών βιομηχανιών στη σχετική έκθεση που έγινε στο Αμπου Ντάμπι τον Φεβρουάριο.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")