Γαλλική διπλωματική πηγή δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα έπρεπε να επαναφέρουν τις κυρώσεις του ΟΗΕ στο Ιράν στο πλαίσιο του λεγόμενου «μηχανισμού επαναφοράς» εάν δεν υπήρχε πυρηνική συμφωνία που να εγγυάται τα ευρωπαϊκά συμφέροντα ασφαλείας. Ο «μηχανισμός επαναφοράς» είναι μια διαδικασία που θα επαναφέρει τις κυρώσεις του ΟΗΕ στην Τεχεράνη στο πλαίσιο της πυρηνικής συμφωνίας του 2015, η οποία ήρε τα μέτρα σε αντάλλαγμα για περιορισμούς στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
«Η απειλή χρήσης του μηχανισμού επαναφοράς στερείται νομικής και πολιτικής βάσης και θα αντιμετωπιστεί με κατάλληλη και αναλογική απάντηση από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Εσμαΐλ Μπαγκάεϊ, σε συνέντευξη Τύπου, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Η συμφωνία του 2015 με τη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα - γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA) - ορίζει ότι εάν τα μέρη δεν μπορούν να επιλύσουν τις κατηγορίες για «σημαντική μη εκτέλεση» από το Ιράν, η διαδικασία του «μηχανισμού επαναφοράς» μπορεί να ενεργοποιηθεί από το 15μελές Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Τα ευρωπαϊκά συμβαλλόμενα μέρη, τα οποία προσπαθούν συνεχώς να χρησιμοποιήσουν αυτή τη δυνατότητα ως εργαλείο, έχουν τα ίδια διαπράξει κατάφωρες και θεμελιώδεις παραβιάσεις των υποχρεώσεών τους βάσει του JCPOA», δήλωσε ο Μπαγκάεϊ. «Δεν έχουν εκπληρώσει τα καθήκοντα που είχαν αναλάβει βάσει του JCPOA, επομένως δεν έχουν κανένα νομικό ή ηθικό δικαίωμα να καταφύγουν σε αυτόν τον μηχανισμό», πρόσθεσε ο Ιρανός αξιωματούχος.
Οι δυτικές χώρες κατηγορούν το Ιράν ότι σχεδιάζει να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, κάτι που η Τεχεράνη αρνείται.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν από τη συμφωνία το 2018 υπό την πρώτη κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε τη συμφωνία «αδύναμη».
Ο Τραμπ, του οποίου η δεύτερη προεδρία ξεκίνησε τον Ιανουάριο, έχει προτρέψει την Τεχεράνη να επιστρέψει στις πυρηνικές διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία μετά την επίτευξη εκεχειρίας τον περασμένο μήνα, η οποία τερμάτισε τον 12ήμερο αεροπορικό πόλεμο μεταξύ Ιράν και Ισραήλ και ο οποίος αποσταθεροποίησε τη Μέση Ανατολή.
Ερωτηθείς για το εάν ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αρακτσί θα συναντηθεί με τον απεσταλμένο του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, ο Μπαγκάι είπε ότι δεν έχει οριστεί ημερομηνία ή τοποθεσία για την επανέναρξη των πυρηνικών συνομιλιών ΗΠΑ-Ιράν.