Γυναίκες στα όπλα. Σε μία ιστορική απόφαση, το Κοινοβούλιο της Δανίας θεσπίζει την υποχρεωτική θητεία και για τις γυναίκες από την 1η Ιουλίου. Μετά τη Νορβηγία και τη Σουηδία, η Δανία είναι η τρίτη χώρα που θεσπίζει την υποχρεωτική θητεία για τα δύο φύλα. Όλα αυτά υπό το βάρος της νέας απειλής εξ ανατολών. Για τον ίδιο λόγο, άλλωστε, ο αμυντικός προϋπολογισμός της χώρας για την επόμενη χρονιά αυξάνεται κατά 6,8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Όπως επισημαίνει στη γερμανική τηλεόραση (ARD) ο υποστράτηγος Πέτερ Μπόισεν, επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού στη Δανία, «ζούμε σε έναν διαφορετικό κόσμο σήμερα. Πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική μας ικανότητα σε όλη την Ευρώπη. Για τη Δανία η υποχρεωτική θητεία είναι βασικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας…».
Υποχρεωτική, αλλά ολίγον… εθελοντική
Γυναίκες υπηρετούν και σήμερα, αλλά σε εθελοντική βάση. Αποτελούν ήδη το 25% των ενόπλων δυνάμεων. Ο σχεδιασμός για το άμεσο μέλλον προβλέπει ότι η Δανία χρειάζεται κάθε χρόνο τουλάχιστον 7.500 στρατεύσιμους, άνδρες και γυναίκες, προκειμένου να ενισχύσει την αμυντική της ικανότητα. Γι' αυτό, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την καθιέρωση της στρατιωτικής θητείας για τις γυναίκες από το 2027, η κυβέρνηση της Μέτε Φρέντρικσεν αποφάσισε να επισπεύσει τις διαδικασίες και να την καθιερώσει από 1ης Ιουλίου. «Με δεδομένες τις επίκαιρες προκλήσεις για την ασφάλεια της χώρας, είναι σημαντικό να επικυρώσουμε την πλήρη ισοτιμία ανδρών και γυναικών σε αυτόν τον τομέα» τονίζει ο υπουργός Άμυνας Τρόελς Λουντ Πόλσεν.
Έτσι η θητεία γίνεται υποχρεωτική για τις γυναίκες. Αλλά βέβαια αυτό συμβαίνει με βάση τις ιδιαιτερότητες του «σκανδιναβικού μοντέλου», που εφαρμόζεται στη Δανία ή τη Σουηδία (ενώ πολλοί το θεωρούν πρότυπο και για τη Γερμανία, σε περίπτωση που η νέα κυβέρνηση του Φρίντριχ Μερτς αποφασίσει την επαναφορά της υποχρεωτικής θητείας). Αυτό σημαίνει ότι άνδρες και γυναίκες περνούν από απογραφή ως στρατεύσιμοι, αλλά τελικά η κλήση όσων πρόκειται να καταταγούν γίνεται μετά από κλήρωση και μόνο σε περίπτωση που δεν έχει συμπληρωθεί προηγουμένως ο απαραίτητος αριθμός στρατεύσιμων σε εθελοντική βάση.
Πολλές αλλαγές σε ελάχιστο χρόνο
Για πολλά χρόνια η Δανία παρέμενε μία σχεδόν «ουδέτερη» χώρα, που δεν συμμετείχε σε στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 1993 είχε μάλιστα εξασφαλίσει μία ρήτρα εξαίρεσης από την πολιτική ασφάλειας και τη «Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία της ΕΕ» (PESCO), που στοχεύει στην προώθηση κοινών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Όμως, πολλά άλλαξαν μέσα σε ελάχιστα χρόνια από τότε που ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Το 2022, με δημοψήφισμα, οι Δανοί ενέκριναν με συντριπτική πλειοψηφία την προσχώρησή τους στην αμυντική πολιτική της ΕΕ. «Οι ιστορικές εποχές απαιτούν ιστορικές αποφάσεις» έλεγε τότε η πρωθυπουργός Φρέντρικσεν. Από τον Αύγουστο του 2026 η στρατιωτική θητεία θα αυξηθεί από τέσσερις σε έντεκα μήνες. Η συνεχής αύξηση των αμυντικών δαπανών και η υποχρεωτική θητεία για τις γυναίκες ασφαλώς προσφέρουν νέες δυνατότητες στους επιτελείς των ενόπλων δυνάμεων στη Δανία.
Γρίφος παραμένει ωστόσο το ζήτημα της Γροιλανδίας. Με το βλέμμα στη «ρωσική απειλή», το κοινοβούλιο της Δανίας ενέκρινε την Τρίτη με συντριπτική πλειοψηφία (91 ψήφοι υπέρ, 11 κατά) την εγκατάσταση αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στο έδαφος της Γροιλανδίας. Κι αυτό παρά τις πρόσφατες εντάσεις με την Ουάσιγκτον και ιδιαίτερα τις απειλές του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για προσάρτηση της Γροιλανδίας στις ΗΠΑ.
Η σχετική συμφωνία είχε υπογραφεί το 2023, επί Τζο Μπάιντεν. Απαντώντας στις επικρίσεις των πολιτικών του αντιπάλων, ο Δανός υπουργός Εξωτερικών Λαρς Λόκε Ράσμουσεν προειδοποιεί ότι, σε περίπτωση που οι Αμερικανοί επιχειρήσουν να προσαρτήσουν τη Γροιλανδία, τότε πολύ απλά «η συμφωνία θα τερματιστεί».
(από Deutsche Welle)