Καθώς ο εμπορικός πόλεμος φαίνεται να περνά στην επόμενη φάση του, μία σειρά βαρέων βιομηχανιών, όπως η άμυνα και η αυτοκινητοβιομηχανία, αγωνιούν για τις επιπτώσεις των κινεζικών εξαγωγών σε μία σειρά προϊόντων.
Ένα τμήμα του Υπουργείου Εμπορίου της Κίνας έχει ξαφνικά αναδειχθεί στο επίκεντρο της παγκόσμιας μάχης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και εξοπλισμό. Πρόκειται για το Γραφείο Βιομηχανικής Ασφάλειας και Ελέγχου Εισαγωγών και Εξαγωγών, το οποίο έχει το καθήκον να εξετάζει τις αιτήσεις για τις εξαγωγές στρατηγικής σημασίας προϊόντων, όπως οι μαγνήτες από σπάνιες γαίες. Οι ειδικοί αυτοί μαγνήτες, το 90% των οποίων παράγεται στην Κίνα, χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πληθώρας καθημερινών προϊόντων, από τα ηλεκτρικά οχήματα, τις τουρμπίνες των ανεμογεννητριών, τα μαχητικά F-35, και τους σκληρούς δίσκους των υπολογιστών.
Από τον Απρίλιο, η Κίνα έχει επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς στις εξαγωγές αυτών των μαγνητών, σε μία κίνηση που ανεπίσημα υπάγεται στα αντίμετρα της κινεζικής ηγεσίας έναντι των δασμών Τραμπ. Όμως αυτοί οι περιορισμοί δεν αφορούν μόνο τους αγοραστές επί αμερικανικού εδάφους, αλλά τις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες. Από τα τέλη Απριλίου, το Γραφείο Βιομηχανικής Ασφάλειας και Ελέγχου Εισαγωγών και Εξαγωγών έχει δεχθεί εκατοντάδες αιτήσεις για την εξαγωγή αυτών των μαγνητών. Μολονότι δεκάδες από αυτές έχουν ήδη εγκριθεί, οι άνθρωποι της αγοράς υπολογίζουν πως υπάρχουν πολλές ακόμα σε εκκρεμότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ανθρώπινο δυναμικό του Γραφείου έχει διπλασιαστεί από την αρχή του εμπορικού πολέμου, φτάνοντας τα 60 άτομα. Βέβαια, η τελική έγκριση φαίνεται να εξαρτάται από 3 μόνο ανώτερους αξιωματούχους. Ωστόσο, η εξέταση των αιτήσεων δεν αποτελεί απλώς θέμα χρόνου. Όπως εξηγούν αρκετές επιχειρήσεις και αξιωματούχοι, η διαδικασία της υποβολής αιτήσεων είναι ιδιαίτερα δύσκολη και δαιδαλώδης, με τις κινεζικές αρχές να ζητούν ακόμα και πληροφορίες που εμπίπτουν στην πνευματική ιδιοκτησία των αγοραστών. Μία μέση αίτηση μπορεί να φτάσει τις εκατοντάδες σελίδες εξαιτίας των στοιχείων που ζητούνται. Από την πλευρά της, η Κίνα εξηγεί πως αυτές οι διαδικασίες είναι απαραίτητες ώστε τα είδη διπλής χρήσης όπως οι μαγνήτες σπάνιων γαιών να μην καταλήγουν σε στρατιωτικό εξοπλισμό. Οι Κινέζοι παραδέχονται, επίσης, πως οι αιτήσεις που αφορούν προϊόντα που σχετίζονται με την «εθνική ασφάλεια» πιθανότατα θα καθυστερήσουν.
Η διαδικασία έγκρισης εξαγωγών κρίσιμων προϊόντων από την Κίνα. Πηγή: Reuters.
Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα στις αυτοκινητοβιομηχανίες, επηρεάζοντας τον κλάδο σε διεθνές επίπεδο. Μάλιστα, ο Πρόεδρος Τραμπ αναγκάστηκε να αναφερθεί στο συγκεκριμένο θέμα ρητά μετά τη συνομιλία του με τον Πρόεδρο Σι, χωρίς όμως να ξεκαθαρίσει τι ακριβώς συμφώνησαν. Αρκετοί δυτικοί αξιωματούχοι και στελέχη επιχειρήσεων πιστεύουν πως η γραφειοκρατική περιπλοκότητα που έχει διαμορφώσει το Πεκίνο συνιστά ένα ακόμα όπλο στη φαρέτρα της κινεζικής κυβέρνησης, η οποία αποδεικνύει πως δεν διστάζει να εργαλειοποιήσει όλα τα πλεονεκτήματα που διαθέτει.
Με τις καθυστερήσεις στις εξαγωγές να κορυφώνονται, οι φωνές που καλούν σε δραστικά μέτρα για τον περιορισμό του κινεζικού ελέγχου στις κρίσιμες πρώτες ύλες και τον εξοπλισμό πληθαίνουν. Βέβαια, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη, και οι άλλες μεγάλες αγορές καλούνται να κλείσουν μία τεράστια ψαλίδα με την Κίνα, η οποία κατάφερε να ελέγξει την παραγωγή και επεξεργασία αυτών των στρατηγικής σημασίας πρώτων υλών και εξοπλισμού χάρη σε δεκαετίες και δισεκατομμύρια επενδύσεων.