Πώς λοιπόν φθάσαμε στο σημείο αυτό, όταν πριν από λίγα χρόνια κατείχαμε αδιαμφισβήτητα ισχυρή θέση στην ευρύτερη περιοχή μας; Με δύο συμφωνίες τριμερούς συνεργασίας (Ελλάς, Κύπρος, Ισραήλ, και Ελλάς, Κύπρος, Αίγυπτος) η χώρα μας αποκτούσε υπόσταση πραγματικού κυριάρχου στην ανατολική Μεσόγειο καθώς γινόταν ο αξιόπιστος ενδιάμεσος μεταξύ Τελ Αβίβ και Καίρου.
Την ίδια στιγμή, η πάντα υποβόσκουσα αντιπαλότης Τουρκίας-Αιγύπτου για την πρωτοκαθεδρία στον ισλαμικό κόσμο, προκαλούσε ένα διαρκώς διευρυνόμενο χάσμα, μεταξύ των καθεστώτων Ερντογάν και Σίσι. Τα πράγματα γίνονταν χειρότερα εκ του γεγονότος, ότι το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο έπληττε συμφέροντα και της Αιγύτπου, η οποία εν συνεχεία υπέγραψε συμφωνία μερικής οριοθετήσεως ΑΟΖ με την Ελλάδα. Συμφωνία, που ευλόγως εθεωρήθη διπλωματική επιτυχία, παρ’ όλον ότι ανεγνώριζε στο Κάιρο δικαιώματα πέραν της «μέσης γραμμής».
Τι, λοιπόν, μπορεί να συνέβη, και ξαφνικά περάσαμε σε μια τελείως διαφορετική κατάσταση;
Η Αίγυπτος αποκατέστησε πρώτα τις σχέσεις της με την Τουρκία, ζήτημα στο οποίο η Ελλάς δεν θα μπορούσε να παρέμβει. Το γεγονός ότι μια χώρα είναι φιλική προς την Ελλάδα, δεν σημαίνει ότι κατ’ ανάγκην πρέπει να είναι και εχθρική προς την Τουρκία. Όμως οι εξελίξεις έδειξαν ότι εν τέλει αρχίζει να επιδεικνύεται εχθρότης προς την Ελλάδα, και, δυστυχώς, τα πράγματα δεν είναι τόσο ακατανόητα όσο μπορεί να φαίνονται σε αυτούς που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις διεθνείς σχέσεις. Υπάρχει ζήτημα ισορροπιών ισχύος. Η Ελλάς, υποχωρούσα σε όλα τα μέτωπα, έχει χάσει και την αξιοπιστία και το κύρος της. Οι χώρες της περιοχής δεν βλέπουν κανένα λόγο να συνεργάζονται μαζί μας. Ουδείς ενδιαφέρεται για σχέσεις με τον αδύναμο. Το χειρότερο: Δεν τον σέβεται καν.
Και προφανώς αυτό συμβαίνει τώρα με την Αίγυπτο.
Για να μην μακρηγορούμε, θα επικεντρωθούμε σε ένα μόνον περιστατικό, το οποίο σχετίζεται με την οριοθέτηση που έχουμε υπογράψει με την Αίγυπτο. Το περίφημο καλώδιο διασυνδέσεως Ελλάδος-Κύπρου-Ισραήλ, θα περνούσε από θαλάσσια ζώνη οριοθετημένη βάσει της συμφωνίας μας με το Κάιρο. Και τα διεθνή ύδατα πέριξ της Κάσου σε αυτήν την οριοθέτηση εμπίπτουν, ασχέτως προς το γεγονός ότι τα διεκδικεί και η Τουρκία, διά του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, το οποίον εν τέλει μόνον εμείς θεωρούμε παράνομο, φαίνεται.
Στην Κάσο υποχωρήσαμε. Το ιταλικό πλοίο που έκανε τις έρευνες απευθύνθηκε στο τουρκικό κέντρο της Αττάλειας από όπου εζήτησε άδεια, αλλά και πάλι τα μαζέψαμε και φύγαμε, κακήν κακώς.
Οι ισχυρισμοί του κ. Γεραπετρίτη, ότι το πλοίο απεσύρθη έχοντας ολοκληρώσει το έργο του, ουδένα έπεισαν. Προφανώς ούτε τους Αιγυπτίους. Ο Έλλην υπουργός έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα ισχυριζόμενος εν συνεχεία ότι απεφεύχθη μία μείζων κρίσις με την Τουρκία. Ούτε λίγο ούτε πολύ, υιοθέτησε στάση ανάλογη με εκείνη του Κώστα Σημίτη, ο οποίος δικαιολογούσε την στάση του στα Ίμια λέγοντας ότι «αποφύγαμε τον πόλεμο»!
Ποιο είναι το μήνυμα που δίδεται σε μια χώρα –που δεν είναι «τρίτη» αλλά άμεσα ενδιαφερομένη; Ότι η Ελλάς αδυνατεί ή φοβείται να υπερασπισθεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συμφωνίες που έχει υπογράψει. Γιατί να την σεβασθεί λοιπόν; Η δυσμενής αυτή εικόνα γίνεται χειρότερη όταν επίσημα χείλη στην Αθήνα επικαλούνται συμφωνίες συνεργασίας σαν να είναι συμμαχίες, υποστηρίζοντας ότι θα έλθουν να μας παράσχουν υποστήριξη στρατιωτικώς χώρες όπως το Ισραήλ και η Γαλλία. Δυνάμει των συμφωνιών αμυντικής συνεργασίας ουδεμία τέτοια υποχρέωση έχουν, και ας υπάρχει ρήτρα «αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής».
Την ίδια στιγμή, η Τουρκία έχει παγιώσει την θέση της στην Λιβύη, έχει επεκτείνει την επιρροή της μέχρι την Σομαλία, έχει καταστεί κυρίαρχη στον Καύκασο, έχει προσδέσει στο άρμα της την Αλβανία και τα Σκόπια, και μπαίνει στον ευρωπαικό αμυντικό σχεδιασμό, εις πείσμα της Ελλάδος. Ακόμη και αυτή η «Διακήρυξις των Αθηνών» την οποία οι κυβερνώντες μας θεωρούν ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής τους, ως ένδειξις αδυναμίας εκλαμβάνεται, ιδιαίτερα από χώρες με απλοική πολιτική αντίληψη, όπως είναι η Αίγυπτος.
Αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Κατά Θουκυδίδη, η Ελλάς είναι ο αδύναμος που υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")