Ο Πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε τέσσερα νέα προεδρικά διατάγματα την Παρασκευή με στόχο την ανάπτυξη της αμερικανικής πυρηνικής βιομηχανίας. Τόσο ο ίδιος, όσο και ο Υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ, είχαν υπογραμμίσει τον ενισχυμένο ρόλο της πυρηνικής ενέργειας στη νέα ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ, ωστόσο μέχρι πρόσφατα δεν είχαν λάβει ουσιώδη μέτρα για να βοηθήσουν τους επενδυτές. Τα τέσσερα νέα διατάγματα αλλάζουν αυτή την εικόνα.
Το βασικό διακύβευμα είναι η κατασκευή δέκα μεγάλων αντιδραστήρων συμβατικής τεχνολογίας μέχρι το 2030, ένα σχέδιο εξαιρετικά φιλόδοξο. Παράλληλα, θα δοθούν οικονομικά κίνητρα για την αναβάθμιση των υφιστάμενων αντιδραστήρων, 94 από τους οποίους είναι σε λειτουργία σε 54 διαφορετικά εργοστάσια. Πέραν αυτών, ο Τραμπ επιβάλλει μία διορία 18 μηνών για την έγκριση νέων αντιδραστήρων από τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών (Nuclear Regulatory Commission/ NRC), με στόχο να περιορίσει τις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.
Ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο της νέας πολιτικής θεωρείται η προμήθεια ουρανίου και πυρηνικών καυσίμων, ένα πρόβλημα που έχουν επισημάνει αρκετοί αναλυτές. Επιπροσθέτως, το Υπουργείο Ενέργειας και Άμυνας θα συνεργαστούν ώστε να κατασκευάσουν νέους αντιδραστήρες σε ομοσπονδιακή γη. Τέλος, όπως συνηθίζει, ο Τραμπ ακύρωσε τις νομοθετικές πρωτοβουλίες Μπάιντεν για τους ρύπους των πυρηνικών υποδομών.
Αρκετοί άνθρωποι της αγοράς υποδέχθηκαν τα διατάγματα Τραμπ με ενθουσιασμό, αναφέροντας πως αυτό επιτρέπει την υλοποίηση σοβαρών επενδύσεων. Εξάλλου η πυρηνική ενέργεια θεωρείται η πιο σοβαρή λύση για την εκτίναξη της ενεργειακής ζήτησης που αναμένεται να καταγραφεί χάρη στην ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών. Οι επενδυτές συμφώνησαν με αυτές τις προοπτικές, με τις μετοχές των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των πυρηνικών να σημειώνουν άνοδο για δεύτερη ημέρα, μετά τη διατήρηση των φοροαπαλλαγών που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων.
Εντούτοις, κάποιοι άλλοι ελπίζουν ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν θα περιοριστεί στην υπογραφή διαταγμάτων. Αρχικά, τα προεδρικά διατάγματα μπορούν να ανατραπούν πολύ πιο εύκολα σε σχέση με τους νόμους του Κογκρέσου, κάτι που σημαίνει ότι τα δικαστήρια, οι διάδοχοί του, ή ακόμα και ο ίδιος ο Τραμπ μπορούν να αλλάξουν αυτές τις μεταρρυθμίσεις αργά ή γρήγορα. Με άλλα λόγια, η ψήφιση νόμων από το Κογκρέσο, και δη με αυξημένη πλειοψηφία, προτάσσεται ως ένα επόμενο βήμα.
Ευρύτερα, η “απρόβλεπτη” πολιτική του Τραμπ, τόσο σε ενεργειακό, αλλά πολύ περισσότερο σε οικονομικό επίπεδο, προβληματίζει αρκετούς επενδυτές. Ζητήματα όπως οι αλυσίδες εφοδιασμού για κρίσιμα ανταλλακτικά και καύσιμα είναι θέματα όπου η σταθερότητα είναι απαραίτητη ώστε να προχωρήσουν τόσο κοστοβόρες επενδύσεις. Με τους επενδυτές να μην γνωρίζουν ποιες αλλαγές θα επέλθουν στο διεθνές εμπόριο μέχρι το τέλος της δεύτερης θητείας Τραμπ, δεν είναι λίγοι εκείνοι που περιμένουν να δουν τι θα γίνει μεσοπρόθεσμα.
Τέλος, το πρόβλημα των καθυστερήσεων δεν προκύπτει μόνο από τις γραφειοκρατικές ανεπάρκειες. Η κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων χαρακτηρίζεται από παρατεταμένες καθυστερήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, με ορισμένες υποδομές να ξεπερνούν τις δύο δεκαετίες μέχρι να ολοκληρωθούν. Στις ΗΠΑ, μόνο δύο μεγάλοι αντιδραστήρες έχουν κατασκευαστεί εντός του 21ου αιώνα, με τον προϋπολογισμό τους να διπλασιάζεται.
Αναμενόμενα, υπάρχουν και εκείνοι που διαφωνούν με την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας γενικά, με το αίσθημα ανασφάλειας να γιγαντώνεται εξαιτίας της ευρείας απορρύθμισης που προωθεί ο Λευκός Οίκος. Μολονότι οι ΗΠΑ δεν είχαν κάποιο θανατηφόρο ατύχημα όπως η ΕΣΣΔ, το περιστατικό στο εργοστάσιο Three Mile Island το 1979 είχε ενισχύσει σημαντικά το κίνημα κατά της πυρηνικής ενέργειας. Προς το παρόν δεν έχουν γνωστοποιηθεί δικαστικές προσφυγές κατά των νέων διαταγμάτων, όμως μία τέτοια εξέλιξη δεν θα ήταν διόλου απίθανη.