Η σύνοδος κορυφής, που θα φιλοξενηθεί στην πόλη Μπελέμ του Αμαζονίου τον Νοέμβριο, σηματοδοτεί τη 10η επέτειο της Συμφωνίας του Παρισιού, όταν οι υπογράφοντες συμφώνησαν να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας σε επίπεδα πολύ κάτω των 2 βαθμών Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Αν και τα έθνη έχουν μέχρι στιγμής δεσμευτεί σε σχέδια που θα περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας σε περίπου 2,6 βαθμούς Κελσίου, πολλά αγωνίζονται να βγάλουν τις προτάσεις τους από τη φάση σχεδιασμού και να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αρκετά ώστε να σταματήσουν τη θέρμανση του πλανήτη σε καταστροφικά επίπεδα.
Σύμφωνα με την επιστολή της προεδρίας της COP30, «η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να διερευνήσει πώς η συνεργασία για το κλίμα θα μπορούσε να γίνει καλύτερα εξοπλισμένη για να επιταχύνει» την εφαρμογή.
Η πρόταση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα τον περασμένο Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G20 στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Τότε, ο Λούλα πρότεινε τη δημιουργία ενός «συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή» για να βοηθήσει τις χώρες να εφαρμόσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού του 2015.
«Δεν έχει νόημα να διαπραγματευτούμε νέες δεσμεύσεις αν δεν έχουμε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό για την επιτάχυνση της εφαρμογής της Συμφωνίας του Παρισιού», δήλωσε ο Λούλα. «Χρειαζόμαστε ισχυρότερη διακυβέρνηση για το κλίμα».
Η πρόταση έχει πλέον εγκριθεί από τον πρέσβη της Βραζιλίας Αντρέ Κορέα ντο Λάγκο, ο οποίος θα προεδρεύσει της COP30. Ο Κορέα ντο Λάγκο υποστήριξε ότι, μετά από δεκαετίες συζητήσεων, η Σύμβαση για το Κλίμα, γνωστή ως UNFCCC, έχει ολοκληρώσει τις απαραίτητες διαπραγματεύσεις, αλλά στερείται ικανότητας εφαρμογής.
«Η UNFCCC και η Συμφωνία του Παρισιού δεν έχουν τη δύναμη ή την εντολή να προχωρήσουν, γι' αυτό προτείνουμε να επανεξετάσουμε πώς μπορούμε να ενισχύσουμε θεσμικά την εφαρμογή», δήλωσε ο Λάγκο στους δημοσιογράφους την Τετάρτη.
Η επιστολή της Προεδρίας της COP προτείνει ότι η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, και όχι η ίδια η COP30, θα πρέπει να είναι το φόρουμ για αυτή τη συζήτηση.
«Οι συζητήσεις στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα μπορούσαν να διερευνήσουν καινοτόμες προσεγγίσεις διακυβέρνησης για να προικίσουν τη διεθνή συνεργασία με δυνατότητες για ταχεία ανταλλαγή δεδομένων, γνώσεων και πληροφοριών, καθώς και για την αξιοποίηση δικτύων, τη συγκέντρωση προσπαθειών και την άρθρωση πόρων, διαδικασιών, μηχανισμών και φορέων εντός και εκτός του ΟΗΕ», αναφέρεται στην επιστολή.
Πηγές της βραζιλιάνικης κυβέρνησης δήλωσαν ότι, ενώ η δημιουργία ενός Συμβουλίου του ΟΗΕ για το Κλίμα περιλαμβάνεται στις διπλωματικές συζητήσεις του Λούλα με τους παγκόσμιους ηγέτες, δεν αναμένονται άμεσα αποτελέσματα βραχυπρόθεσμα. «Πρόκειται ακόμη για μια αρχική πειστική προσπάθεια», δήλωσε μια πηγή.