Αισιοδοξία για τις αναξιοποίητες ενεργειακές ευκαιρίες στην Ελλάδα, αλλά και προβληματισμό για την ορθολογική ανάπτυξή τους εξέφρασαν οι συμμετέχοντες στην Ημερίδα του ΙΕΝΕ με τίτλο «Ευκαιρία ή Τροχοπέδη οι Στόχοι της Ενεργειακής Μετάβασης για ΑΠΕ και Ενεργειακή Αποδοτικότητα;» που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις εγκαταστάσεις 

του ΟΤΕ Academy, στο Μαρούσι, την Πέμπτη 18 Απριλίου. Η Ημερίδα φιλοξένησε μία σειρά σημαινόντων στελεχών από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στον χώρο της ενέργειας. Το κεντρικό θέμα της Ημερίδας ήταν η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα, καθώς και η οικονομική αλλά και κοινωνική αποδοτικότητά τους.

Η Ημερίδα άνοιξε με τον χαιρετισμό του Προέδρου του ΙΕΝΕ, κ. Κωστή Σταμπολή, ο οποίος έθεσε ερωτήματα ως προς την ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να μεγιστοποιηθούν τα οικονομικά αλλά και κοινωνικά οφέλη τους. Ακολούθησε ο χαιρετισμός του Γενικού Γραμματέα Ενέργειας & Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη, ο οποίος μίλησε για τις σημαντικές πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί τα τελευταία χρόνια αλλά και για εκείνες που σχεδιάζονται για την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Ο Αν. Καθηγητής του Τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά και πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας, και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννης Μανιάτης, εξήγησε πώς η πράσινη μετάβαση πρέπει να συνδυαστεί με μία ταυτόχρονη αλλαγή του οικονομικού μοντέλου, και έκανε λόγο για την ανάγκη ενός συμπεριληπτικού περιβαλλοντικού πατριωτισμού. Ο κ. Δημήτριος Φούρλαρης, Αντιπρόεδρος Β’ στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) ανέφερε πως, χάρη στην ταχύτατη διείσδυση των ΑΠΕ, οι στόχοι του 2030 είναι εφικτοί, ωστόσο χρειάζεται σημαντική προσπάθεια για την ανάπτυξη ενός κρίσιμου κρίκου στην αλυσίδα της πράσινης μετάβασης, δηλαδή των τεχνολογιών αποθήκευσης. Τέλος, ο κ. Γιάννης Γιαρέντης, Πρόεδρος ΔΣ και Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ, εξήγησε την άμεση ανάγκη για μία μικρή αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ ώστε να επιστραφούν στις ΑΠΕ το πλεόνασμα που είχε χρησιμοποιηθεί για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης των προηγούμενων ετών.

Η πρώτη Συνεδρία της Ημερίδας είχε τίτλο «Ενεργειακή Ασφάλεια και ΑΠΕ», με Συντονιστή τον κ. Νίκο Σοφιανό, Ενεργειακό Σύμβουλο, Μέλος ΔΕ ΙΕΝΕ και Πρόεδρο της Επιτροπής ΑΠΕ του Ινστιτούτου, ο οποίος ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο η έννοια της ενεργειακής ασφάλειας έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Ο κ. Δημήτρης Καρδοματέας, Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής του ΚΑΠΕ, μίλησε συνοπτικά για το νέο ΕΣΕΚ, εξηγώντας πως είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και όχι το σχέδιο αντιμετώπισής της που πλήττει τους Έλληνες καταναλωτές. Στη συνέχεια, ο κ. Γιάννης Χαραλαμπίδης, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας & Αποθήκευσης ΡΑΑΕΥ, παρουσίασε το απλοποιημένο νομοθετικό πλαίσιο για την αδειοδότηση ΑΠΕ και πώς αυτό ενίσχυσε το ενδιαφέρον για σχετικές επενδύσεις από το 2019 και μετά, τονίζοντας, όμως, πως οι επόμενοι διαγωνισμοί θα αφορούν σε συνδυασμό ΑΠΕ και μεθόδων αποθήκευσης, ώστε να σταματήσει η σπατάλη της πλεονάζουσας ενέργειας. Κλείνοντας, ο κ. Σοφιανός τόνισε πως η ενεργειακή ασφάλεια εκ των πραγμάτων σημαίνει και ασφάλεια των ενεργειακών επενδύσεων.

Ο Συντονιστής της δεύτερης Συνεδρίας, με τίτλο «Ενεργειακή Μετάβαση και ΑΠΕ», Δρ. Θεόδωρος Πανάγος, Δικηγόρος στη Δικηγορική Εταιρεία «Πανάγος Σπηλιοπούλου», ανέδειξε τη συνεχή μετάλλαξη της ελληνικής αγοράς ΑΠΕ. Από την πλευρά του, ο Δρ. Παναγιώτης Παπασταματίου, Γενικός Διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ, εξήγησε πως οι κοινωνικές αντιδράσεις έναντι των ΑΠΕ είναι θορυβώδεις αλλά μειοψηφικές, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αλλαγής του ενεργειακού μείγματος από τις ΑΠΕ με μεγαλύτερη έμφαση στα αιολικά και κατακρίνοντας την πιθανότητα αποσύνδεσης ΑΠΕ ως επαχθές και ζημιογόνο μέτρο κατά της υπερπροσφοράς. Ο κ. Αντώνιος Κοντολέων, Πρόεδρος ΔΣ της ΕΒΙΚΕΝ, τόνισε την ανάγκη της βιομηχανικής ανάπτυξης με σκοπό την αύξηση της ζήτησης ηλεκτρισμού ώστε να αποφευχθεί η ζημιογόνα «λύση» των εξαγωγών πλεονάζουσας ενέργειας με πολύ χαμηλές τιμές. Ο επόμενος ομιλητής, κ. Κυριάκος Στρατάκος, Head of Business Development and Operational Excellence MORE (Motor Oil Renewable Energy), ανέφερε πως το ζήτημα του ενεργειακού μείγματος είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και ότι ο στόχος δεν πρέπει να είναι απλώς η παραγωγή περισσότερης ενέργειας, αλλά το πώς αυτή η ενέργεια θα αποφέρει προστιθέμενη αξία στην Ελλάδα. Κλείνοντας, ο κ. Παπασταματίου τόνισε πως η αιολική ενέργεια είναι ο μόνος 100% επιβεβαιωμένος εθνικός πλούτους της Ελλάδας και οφείλει να αξιοποιηθεί.

Η τρίτη Συνεδρία είχε τίτλο «Αγορά Ηλεκτρισμού και ΑΠΕ» και Συντονιστή τον Διευθυντή του Liberal.gr, κ. Γιώργο Φιντικάκη. Ο κ. Ανδρέας Πετροπουλέας, Διευθυντής Διαχείρισης Ενέργειας της Elpedison και Πρόεδρος της Επιτροπής Ηλεκτρισμού του ΙΕΝΕ, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για το φαινόμενο του «κανιβαλισμού της αγοράς», δηλαδή την αλόγιστη ανάπτυξη των ΑΠΕ με την ταυτόχρονη μείωση της ζήτησης, κάτι που οδηγεί τις τιμές των πλεοναζουσών ενεργειακών εξαγωγών στο μηδέν. Ο κ. Στέλιος Λουμάκης, Πρόεδρος ΣΠΕΦ, εξήγησε γιατί η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε εισαγωγέα και όχι εξαγωγέα ενέργειας εξαιτίας του ανταγωνισμού στο χονδρεμπόριο ηλεκτρισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, συμφωνώντας πως η ανάπτυξη των ΑΠΕ πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τη ζήτηση. Στη δική του τοποθέτηση, ο κ. Δημήτριος Ζαφειρόπουλος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της Forena Energy συμφώνησε με τους έτερους ομιλητές, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα χρειάζεται συνθήκες ελεύθερης αγοράς με ίσους κανόνες για όλους ώστε να μην υπάρχουν στρεβλώσεις. Ο κ. Ηλίας Κακιόπουλος, Γενικός Γραμματέας του ΕΣΜΥΕ, αναγνώρισε τα προαναφερθέντα προβλήματα, εξηγώντας πως η έλλειψη δικτύων στην Ελλάδα συνεπάγεται πως οι περικοπές πλεοναζουσών μονάδων παραγωγής δεν αποφασίζονται ορθώς. Όλοι οι ομιλητές της συγκεκριμένης συνεδρίας συμφώνησαν πως η σημερινή εικόνα της ελληνικής αγοράς ΑΠΕ θέτει σε κίνδυνο τόσο τους επενδυτές, όσο και τους καταναλωτές.

Η τέταρτη Συνεδρία, με τίτλο «Τεχνολογίες Αιχμής και Έξυπνες Τεχνολογίες», αποτελείτο από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, με Συντονιστή τον κ. Σταμπολή, συμμετείχαν ο κ. Μικέλης Χατζηγάκης, CEO Hexicon Α.Ε., ο κ. Παναγιώτης Σταμούλης, Όμιλος Sunlight, και ο κ. Φώτης Ζαχαρόπουλος, π. Μέλος ΔΣ ΔΑΠΕΕΠ. Ο κ. Χατζηγάκης παρουσίασε μία ιδιαίτερα ελκυστική ενεργειακή λύση για την Ελλάδα, τα πλωτά αιολικά πάρκα, που ταιριάζουν απόλυτα στη μορφολογία των ελληνικών θαλασσών. Από την πλευρά του, ο κ. Σταμούλης μίλησε για τις ελληνικές καινοτομίες στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας, αλλά και τα σχέδια για την κατασκευή του πρώτου gigafactory μπαταριών λιθίου στην Ελλάδα. Τέλος, ο κ. Ζαχαρόπουλος εξήγησε ότι η μετατόπιση φορτίων για την εξυγίανση του δικτύου προϋποθέτει και τη συμμετοχή των καταναλωτών.

Στο δεύτερο μέρος, με Συντονιστή τον κ. Θεόδωρο Τερζόπουλο, Πρόεδρο Επιτροπής Φυσικού Αερίου ΙΕΝΕ και τ. Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΔΕΔΑ ΑΕ, ΕΔΑ ΑΕ, μίλησαν ο κ. Απόστολος Αρβανίτης, Προϊστάμενος Τμήματος Γεωθερμίας Ε.Α.Γ.Μ.Ε., ο κ. Απόστολος Ζαφείρης, Υπεύθυνος Δέσμης Έργων Βιοαερίου και Βιομεθανίου Τμήματος Βιομάζας ΚΑΠΕ, ο κ. Σπύρος Κοντομάρης, Τεχνικός Διευθυντής Hellenic Hydrogen, και ο κ. Νίκος Δαμάτης, Γενικός Γραμματέας της ΕΛΕΑΒΙΟΜ. Ο κ. Αρβανίτης παρουσίασε τα πλεονεκτήματα και τις ευκαιρίες που θα προσέφερε η ανάπτυξη της γεωθερμίας στην Ελλάδα, δεδομένης και της νέας στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αυτή την μορφή ΑΠΕ. Ο κ. Ζαφείρης ανέδειξε τις αναξιοποίητες δυνατότητες της βιοενέργειας στην Ελλάδα, οι οποίες προσκρούουν στην απουσία μίας λειτουργικής εφοδιαστικής αλυσίδας. Στη συνέχεια, ο κ. Κοντομάρης μίλησε για τα νέα έργα πράσινου υδρογόνου που υλοποιούνται στην χώρα μας και τη σημασία της συγκεκριμένης τεχνολογίας για την πράσινη μετάβαση στις μονάδες υψηλών θερμικών φορτίων. Τέλος, ο κ. Δαμάτης ανέδειξε τον εν πολλοίς άγνωστο ρόλο της βιομάζας για την παραγωγή ενέργειας στην Ευρώπη, ενώ υπογράμμισε τη χρησιμότητα της βιομάζας για τη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα, ένα απαραίτητο βήμα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων.

Η πέμπτη Συνεδρία είχε τίτλο «Ενεργειακή Φτώχεια - ο Ρόλος της Εξοικονόμησης Ενέργειας και των ΑΠΕ» και Συντονιστή τον κ. Κωνσταντίνο Θεοφύλακτο, Γενικό Γραμματέα ΙΕΝΕ και Πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής Ενεργειακής Αποδοτικότητας του Ινστιτούτου. Η κ. Αλίς Κοροβέση, Διευθύνουσα Σύμβουλος ΙΝΖΕΒ, έθιξε το αυξανόμενο πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας, τονίζοντας ότι αυτό απαιτεί πανευρωπαϊκές λύσεις προσαρμοσμένες στα τοπικά δεδομένα. Ο κ. Χρήστος Καραμάνος, Τεχνικός Σύμβουλος της FIBRAN S.A., παρουσίασε τον κρίσιμο ρόλο της θερμομόνωσης τόσο για την πράσινη μετάβαση των κτιρίων, όσο και την προστασία τους από καταστροφές, όπως οι πυρκαγιές και οι σεισμοί. Η κ. Βιβή Κουτσογιάννη, Air Conditioning and Energy Spec In &Sales Engineer Supervisor LG Electronics Hellas Business Solutions, παρουσίασε τα πολλαπλά πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας για τους Έλληνες καταναλωτές. Ο επόμενος ομιλητής, κ. Ιωάννης Γεωργούσης, Διευθύνων Σύμβουλος της NOVATECH, μίλησε για μία εναλλακτική μορφή ενέργειας, τη συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας, η οποία μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες του κάθε κτιρίου και να αυξήσει δραματικά την αποδοτικότητα. Τέλος, ο κ. Χάρης Μιχαλόπουλος, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ), Πρόεδρος της Τεχνικής Επιτροπής Ευρωπαϊκών προτύπων για την Ηλιακή Ενέργεια (CEN- TC312), και Διευθύνων Σύμβουλος SAMMLER ΑΕΒΕ, υπογράμμισε τον κεντρικό ρόλο της ηλιακής ενέργειας για τις οικιακές ανάγκες, ενώ αναφέρθηκε και στη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας.

Η έκτη Συνεδρία με τίτλο «Βιώσιμη και Πράσινη Χρηματοδότηση» παρουσίασε την ελληνική αγορά ΑΠΕ από τη σκοπιά του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η κ. Μαρία Κουλουβάρη, Διευθύντρια Εγγυήσεων Προέλευσης & Ενεργειακού Μίγματος στον   ΔΑΠΕΕΠ, παρουσίασε τον θεσμό των «Εγγυήσεων Προέλευσης», δηλαδή των πιστοποιητικών για την κατανάλωση ενέργειας που προέρχεται από τις ΑΠΕ. Ο κ. Αλέξανδρος Παναγιωτάκης, Head of Project Finance της Τράπεζας Πειραιώς, ανέφερε πως η χρηματοδότηση των έργων ΑΠΕ αλλάζει και προσαρμόζεται στις σύγχρονες εξελίξεις της αγοράς. Τέλος, ο κ. Μίλτος Ασλάνογλου, Chairman of the Board της Air Energy SA, τόνισε την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων ώστε οι πελάτες να παραμείνουν εντός των επίσημων δικτύων, ενώ προέβλεψε πως σύντομα η Τεχνητή Νοημοσύνη θα οδηγήσει στην εξατομίκευση των ενεργειακών αναγκών.

Δύο ζητήματα που τέθηκαν στην Ημερίδα του ΙΕΝΕ από πολλούς ομιλητές ήταν, αφενός, η ανάγκη αλλαγής του ενεργειακού μείγματος των ΑΠΕ στην Ελλάδα, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί με την πραγματική ζήτηση, και, αφετέρου, η κρισιμότητα των τεχνολογιών αποθήκευσης για την επιτυχία της πράσινης μετάβασης. Όπως αναφέρθηκε, η Ελλάδα έχει μεγάλες ενεργειακές δυνατότητες που παραμένουν αναξιοποίητες. Παράλληλα, διαθέτει ένα υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό και μία προνομιακή γεωγραφική θέση. Τα πλεονεκτήματα αυτά οφείλουν να ληφθούν υπόψη ώστε οι ΑΠΕ να αποδώσουν προστιθέμενη αξία στην ελληνική κοινωνία.