ενεργειακή βιομηχανία. Οι ηγέτες κατανοούν σε γενικές γραμμές τις τεχνικές πτυχές της μετατροπής των τοπικών ενεργειακών συστημάτων τους σε καθαρά μηδενικά έως τα μέσα του αιώνα, σύμφωνα με μια πορεία εκπομπών που βασίζεται στην επιστήμη. Ωστόσο, αναφέρουν πολλά πρακτικά εμπόδια για την υλοποίηση μιας τέτοιας μετάβασης.
Σε όλες τις περιοχές, οι ηγέτες έχουν μεγάλο βαθμό βεβαιότητας ότι τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η ικανότητα αποθήκευσης ενέργειας θα πρέπει να αναπτυχθούν γρήγορα. Το 69% των ερωτηθέντων θεωρεί τα δίκτυα μεταφοράς ως παράγοντα που είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την επίτευξη μιας ομαλής μετάβασης σε καθαρή ενέργεια και το 66% δήλωσε ότι αυτό ισχύει και για τον ευρύτερο σχεδιασμό υποδομών.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) προειδοποίησε ότι οι ετήσιες παγκόσμιες επενδύσεις σε δίκτυα "παρέμειναν σε γενικές γραμμές στάσιμες" από την επικύρωση της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015, σε περίπου 300 δισ. δολάρια ετησίως, αλλά θα πρέπει να φθάσουν τα 600 δισ. δολάρια έως το 2030.
Αυτό το επίπεδο χρηματοδότησης θα επέτρεπε την προσθήκη ή αντικατάσταση 80 εκατομμυρίων χιλιομέτρων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2040. Αυτό ισοδυναμεί με το σύνολο του υφιστάμενου σήμερα δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας.
Η έρευνα ρώτησε επίσης τους ηγέτες της ενέργειας σχετικά με τα ζητήματα που πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ενεργειακή μετάβαση.
Το ένα τρίτο των ερωτηθέντων απάντησε ότι οι κίνδυνοι για την ειρήνη παρουσιάζουν είτε "υψηλά" είτε "πολύ υψηλά" επίπεδα αβεβαιότητας ως προς την πραγματοποίηση μιας ομαλής ενεργειακής μετάβασης. Το κλίμα αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο στην Ευρώπη, αναμφίβολα λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Επίσης μια άλλη βασική πηγή ανησυχίας είναι οι τιμές των πρώτων υλών. Αυτή αναφέρεται ως η πιο πιεστική αβεβαιότητα σε κάθε περιοχή εκτός από τη Βόρεια Αμερική. Η εκτόξευση του κόστους της αλυσίδας εφοδιασμού οδήγησε αρκετούς κατασκευαστές υπεράκτιων αιολικών συστημάτων να βάλουν στο ράφι, να πουλήσουν ή ακόμη και να ακυρώσουν έργα τους τελευταίους μήνες.
Το κλειδί είναι στις συνεργασίες
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ενέργειας σημείωσε ότι καμία εταιρεία δεν μπορεί να ξεπεράσει μόνη της αυτές τις προκλήσεις και, για τον στρατηγικό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, απαιτείται μια συνεργατική προσέγγιση, η οποία πρέπει να υποστηρίζεται από ένα σταθερό και στρατηγικό πολιτικό όραμα.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι μοχλοί πολιτικής είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για την άρση του ρίσκου των επενδύσεων στην καθαρή ενέργεια και την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της ενεργειακής απόδοσης και της ευελιξίας από την πλευρά της ζήτησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότερα από 100 έθνη δεσμεύτηκαν στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής COP28 για το κλίμα να διπλασιάσουν τον ετήσιο ρυθμό βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης αυτή τη δεκαετία και να στηρίξουν τις παγκόσμιες προσπάθειες για τον τριπλασιασμό της δυναμικότητας παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ωστόσο, επικρατεί αβεβαιότητα πολιτικής σε μια κατάσταση που έχει περιγραφεί ως "μόνιμη κρίση" ή "πολυκρίση", η οποία επιδεινώνεται από το γεγονός ότι σε πολλές μεγάλες οικονομίες θα πραγματοποιηθούν φέτος εθνικές εκλογές. Εκτιμάται ότι το 40% του ενήλικου πληθυσμού του πλανήτη θα ψηφίσει μέχρι τις αρχές του 2025.
Το Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ενεργειακές μεταβάσεις "αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο ανατροπών και παρακάμψεων σε όλες τις περιοχές". Οι φορείς χάραξης πολιτικής και τα διάφορα τμήματα της βιομηχανίας θα έχουν "διαφορετικά οράματα και αποκλίνουσες τεχνολογίες" στο μυαλό τους για τη μετάβαση στο καθαρό μηδέν.
Με ολοένα και μικρότερο χρονικό περιθώριο για την αντιμετώπιση των αναγκών προσαρμογής και μετριασμού του κλίματος, "ο κίνδυνος άτακτης ενεργειακής μετάβασης είναι μεγάλος", προειδοποιεί το Συμβούλιο.