επιχειρηματίας θελήσει να υπαχθεί στο πρόγραμμα και παρουσιάσει ένα επενδυτικό σχέδιο 50.000 ευρώ, θα πάρει επιδότηση 35.000 ευρώ.
Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνονται αναβαθμίσεις υφιστάμενων κτιρίων, κατασκευή νέων κτιρίων, εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων, εξοπλισμός επιχειρήσεων, μεταφορικά μέσα, παροχή υπηρεσιών καθώς και δαπάνες λογισμικού για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους.
Συνολικά η δημόσια δαπάνη θα φτάνει περίπου τα 50 εκατομμύρια ευρώ ενώ η περίοδος υποβολής των αιτήσεων θα είναι από 8 Φεβρουαρίου έως και 8 Απριλίου. Θα αφορά μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Πάντως, η αντιπολίτευση από το βήμα του Περιφερειακού Συνεδρίου Δυτικής Μακεδονίας, που διοργάνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση δεν αξιοποιεί ούτε το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, “από όπου αξιοποιούνται μόνο 62 εκατ. από τα διαθέσιμα 127 εκατ.”, ούτε τα ΕΣΠΑ “που πλέον αποτελούν καταλόγους χαμένων αναπτυξιακών ευκαιριών”, ούτε το Ταμείο Ανάκαμψης, στο οποίο το 2022 “εντάχθηκαν δράσεις 200 εκατ. ευρώ για την αναζωογόνηση των περιοχών της Δίκαιης Μετάβασης αλλά μέχρι τώρα δεν έχουμε καμία απολύτως πρόοδο”.
Κι αυτό παρότι, η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας βιώνει μια μείωση του ΑΕΠ της (το 2020 χάθηκε το 12% σε σχέση με το 2019), εκτόξευση της ανεργίας (ένας στους δύο νέους είναι άνεργος) και “λουκέτα” στο 30% των επιχειρήσεων.
Σε κάθε περίπτωση, κατά τη δεύτερη συνάντηση της Επιτροπής Παρακολούθησης που έγινε στα τέλη Δεκεμβρίου του 2023 στην Πτολεμαΐδα για την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) με τη συμμετοχή των μελών της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΥΔΑΜ) και εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συζητήθηκαν τα νέα τεύχη εξειδίκευσης για τη χρηματοδότηση δράσεων προϋπολογισμού 217 εκατ. ευρώ.
Ουσιαστικά αφορούν τις εξής δράσεις στις υπό απολιγνιτοποίηση περιοχές:
1. Ειδικό Πρόγραμμα επιχορήγησης επιχειρήσεων για την απασχόληση ανέργων, πρώην εργαζομένων στις επιχειρήσεις που επλήγησαν λόγω της απολιγνιτοποίησης στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη (73 εκατ. ευρώ)
2. Ταμείο Χαρτοφυλακίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για στήριξη τόσο μικρομεσαίων όσο και μεγάλων επιχειρήσεων (70 εκατ. ευρώ)
3. Ζώνη καινοτομίας στη Δυτική Μακεδονία (8 εκατ. ευρώ),
4. Εργασίες αποκατάστασης και αναγέννησης Ορυχείου Βεγόρας (4 εκατ. ευρώ)
5. Παρεμβάσεις ενδυνάμωσης του εργατικού δυναμικού (18 εκατ. ευρώ),
6. Πρόγραμμα εξατομικευμένης παρέμβασης για άνεργους νέους (34 εκατ. ευρώ),
7. Αναβάθμιση και διεύρυνση των κοινωνικών και προνοιακών υπηρεσιών στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (8 εκατ. ευρώ)
8. Λειτουργία ΕΦΕΠΑΕ (Ενδιάμεσος Φορέας Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα) για την υποστήριξη της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης σε δράσεις που αφορούν κρατικές ενισχύσεις (2 εκατ. ευρώ).
Συμπεριλαμβανομένων αυτών των τευχών εξειδίκευσης, οι πόροι του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης οι οποίοι , έχουν εξειδικευτεί, από την έναρξη της υλοποίησης του προγράμματος, ανέρχονται σε περίπου 800 εκατ. ευρώ (από σύνολο περίπου 1,63 δισ. ευρώ).
Σύμφωνα με αξιολόγηση του Green Tank, που είναι μέλος της Επιτροπής Παρακολούθησης, η διαμόρφωση χρηματοδοτικού εργαλείου ύψους 70 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι σε θετική κατεύθυνση. «Η δυνατότητα διαμόρφωσης χρηματοδοτικών εργαλείων στο πλαίσιο του Προγράμματος όπως αναδεικνύεται από τη σύσταση Ταμείου Χαρτοφυλακίου Δίκαιης Μετάβασης μπορεί να αξιοποιηθεί και σε άλλους τομείς» και ειδικότερα, σύμφωνα με το Green Tank για τη διαμόρφωση ενός ειδικού ταμείου νέων για την ενίσχυση επιχειρηματικών σχεδίων νέων στις συγκεκριμένες περιοχές.
Γενικότερα, σε ό,τι αφορά την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του, το Green Tank ξεχωρίζει το πρώτο πρόγραμμα χρηματοδότησης έργων αυτοπαραγωγής με αποθήκευση από ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα που αφορά δήμους και συναφείς φορείς στις υπό μετάβαση περιοχές ύψους 41,8 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, θεωρεί αναγκαίο να χρηματοδοτηθούν αντίστοιχα έργα πολιτών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεδομένου ότι οι ανάγκες είναι αυξημένες, ειδικά στη Δυτική Μακεδονία.
Επίσης ιδιαίτερα αξιόλογο είναι το πρόγραμμα χρηματοδότησης αντλιών θερμότητας καθώς και συστημάτων αυτοπαραγωγής με αποθήκευση στη Δ. Μακεδονία ύψους 12 εκατ. ευρώ, αν και οι διαθέσιμοι πόροι είναι δυσανάλογα λίγοι σε σχέση με τις ανάγκες για τέτοια συστήματα στη Δυτική Μακεδονία.
Σχετικά με τη δράση για νέους ύψους 8,34 εκατ. ευρώ που θα χρηματοδοτήσει προγράμματα εξατομικευμένης παρέμβασης για άνεργους νέους θα ωφεληθούν 600 νέοι (432 στη Δ. Μακεδονία και 168 στην Πελοπόννησο). Ωστόσο, σύμφωνα με το GreenTank, οι νέοι που δεν απασχολούνται, μορφώνονται ή εκπαιδεύονται εκτιμώνται σε περίπου 12.000 μόνο στη Δυτική Μακεδονία. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία της Eurostat που ανέλυσε το Green Tank, η Δυτική Μακεδονία βρίσκεται πολύ παραπάνω από τον μέσο όρο των 96 ανθρακικών περιφερειών της ΕΕ-27 σε ό,τι αφορά το πλήθος αυτής της ομάδα