(όπως τα περισσότερα κράτη στην Ευρώπη, με διακυμάνσεις ως προς τις αρμοδιότητες του ανώτατου άρχοντα); Από τη στιγμή, όμως, που, στη Μεταπολίτευση, επιλέξαμε τη φόρμουλα της Προεδρευομένης, η μετάβαση στην Προεδρική απαιτεί νέα Μεταπολίτευση, δηλαδή ανατροπή του Συντάγματος.
Πώς μπορεί αυτό να γίνει με ομαλό τρόπο; Αφήνουμε τη συζήτηση αυτή στους συνταγματολόγους. Εμείς αρκούμαστε να παρατηρήσουμε πως και το 1985, με την απόλυτη ενίσχυση των εξουσιών του πρωθυπουργού, και το 2019, με την έννοια του «επιτελικού κράτους», αποκτήσαμε ισχυρότατη εκτελεστική εξουσία, αλλά αποτελεσματικό κράτος δεν αποκτήσαμε! Ο εκάστοτε πρωθυπουργός έχει απέναντι του ένα όλο και πιο αδύναμο κοινοβούλιο, που σημαίνει ότι, χάρη στη δεδηλωμένη, παίρνει «δώρο» και την νομοθετική εξουσία. Και με την υπαγωγή της ΕΥΠ απευθείας στον ίδιο, παίρνει «δώρο» και την εξουσία επί του βαθέος κράτους (βλ. υπόθεση υποκλοπών) – άρα, χωρίς άλλοθι για ανυπαρξία γνώσης και ευθυνών.
Φαίνεται πως οι εκάστοτε εν Ελλάδι κυβερνώντες δελεάζονται από την απόλυτα δεσπόζουσα θέση που έχει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ επί της εκτελεστικής εξουσίας. Και συχνά η κουβέντα περί ισχυρής εκτελεστικής εξουσίας στη χώρα μας έχει και έναν τόνο αντικοινοβουλευτικό – ή, έστω, υπονοεί και μία μομφή ότι οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες είναι αργές και ανούσια τυπολατρικές, ιδίως όταν έχουμε έκτακτες καταστάσεις. Μάλλον, όμως, ξεχνούν όσοι επικαλούνται τέτοια επιχειρήματα ότι βασική αρετή του αμερικανικού προεδρικού συστήματος είναι η απόλυτη διάκριση των εξουσιών. Αν εμείς καταργήσουμε ή νοθεύσουμε τη δεδηλωμένη ή καταστήσουμε ανεξέλεγκτο, ουσιαστικά, τον πρωθυπουργό, το πιθανότερο είναι να αποκτήσουμε – και με τη βούλα – συνθήκες λατινοαμερικάνικης «μπανανίας». Ήδη, βέβαια, αυτό το καλοκαίρι oι πυρκαγιές και οι πλημμύρες έλαβαν διαστάσεις… Αμαζονίου, χάρη και στην ανικανότητα του «επιτελικού κράτους» να τις αντιμετωπίσει.
Η απόλυτη διάκριση των εξουσιών στις ΗΠΑ έχει ως απαραίτητο συμπλήρωμα την αποκέντρωση, όπως αυτή εφαρμόζεται στο σύστημα των Πολιτειών. Στην Ελλάδα, αντίθετα, με το «μαγείρεμα» της πλειοψηφίας σε δημοτικές και περιφερειακές εκλογές στο 43%, έχουμε μία προσπάθεια εκμετάλλευσης της συγκυρίας των εθνικών εκλογών και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης. «Πεδίον δόξης λαμπρόν» για τη διαφθορά; Σίγουρα, πάντως, όχι για την αποκέντρωση και την εξισορρόπηση της κεντρικής εξουσίας …