Σε επίπεδα-ρεκόρ κινούνται οι εισαγωγές ρωσικού LNG στην ΕΕ εφέτος παρά τις επιβληθείσες κυρώσεις και τον διακηρυχθέντα στόχο της ενεργειακής απεξάρτησης της Ένωσης από το φυσικό αέριο και τα λοιπά ορυκτά καύσιμα με προέλευση τη Ρωσία ως το 2027. Ειδικότερα, το πρώτο επτάμηνο το 2023, το Βέλγιο και η Ισπανία ήταν οι δεύτεροι και τρίτοι, αντίστοιχα, μεγαλύτεροι αγοραστές ρωσικού LNG μετά την Κίνα

Αυτό δείχνει η ανάλυση των δεδομένων του κλάδου από τη ΜΚΟ Global Witness, την οποία επικαλούνται σε δημοσίευμά τους οι Financial Times. Συνολικά, οι εισαγωγές φυσικού αερίου αερίου από την ΕΕ αυξήθηκαν κατά 40% μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου 2023 συγκριτικά με την ίδια περίοδο το 2021, πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το άλμα εξηγείται καθώς οι αρχικές ποσότητες ήταν χαμηλές, καθώς η ΕΕ δεν εισήγαγε σημαντικές ποσότητες LNG πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία λόγω της εξάρτησής της από το φυσικό αέριο μέσω αγωγών από τη Ρωσία.

Ωστόσο, η άνοδος είναι πολύ πιο έντονη σε σχέση με την παγκόσμια μέση αύξηση των εισαγωγών ρωσικού LNG, η οποία ήταν 6% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με την Global Witness.

Αύξηση των εισαγωγών ρωσικού LNG στην ΕΕ σε σχέση με τα επίπεδα πριν την εισβολή στην Ουκρανία (πηγή: Global Witness, Kpler - Financial Times)

Η ανάλυση της ΜΚΟ βασίζεται σε δεδομένα από την εταιρεία ανάλυσης βιομηχανίας Kpler, η οποία έδειξε ότι η ΕΕ εισάγει περίπου 1,7 % περισσότερο ρωσικό LNG σε σχέση με τις περυσινές ποσότητες-ρεκόρ.Συγκεκριμένα, το ρωσικό LNG ανήλθε σε 21,6 εκατομμύρια κυβ. μέτρα, ή 16 %, των συνολικών 133,5 εκ. κυβικών μέτρων εισαγωγών LNG της ΕΕ (που ισοδυναμούν με 82 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου) μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου, σύμφωνα με στοιχεία της Kpler, καθιστώντας την Ρωσία τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή της ΕΕ μετά τις ΗΠΑ.

Η Global Witness αναφέρει ότι το κόστος του LNG που εισήχθη από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο σε τιμές άμεσης αγοράς ανήλθε σε 5,29 δισ. ευρώ. «Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν εργαστεί τόσο σκληρά για να απογαλακτιστούν από το ρωσικό ορυκτό αέριο που διοχετεύεται με σωλήνες μόνο και μόνο για να το αντικαταστήσουν με το αντίστοιχο που αποστέλλεται με πλοία», δήλωσε ο Jonathan Noronha-Gant, ανώτερος εκπρόσωπος της Global Witness για τα ορυκτά καύσιμα. «Δεν έχει σημασία αν προέρχεται από αγωγό ή πλοίο – σημαίνει ακόμα ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες στέλνουν δισεκατομμύρια στο πολεμικό σεντούκι του Πούτιν».

Το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικής προέλευσης ποσοτήτων παράγονται από την κοινοπραξία Yamal LNG, η οποία ανήκει κατά πλειοψηφία στη ρωσική εταιρεία Novatek. Άλλα μερίδια κατέχουν η γαλλική Total Energies, η κινεζική CNPC και ένα κινεζικό κρατικό fund. Η επιχείρηση απαλλάσσεται από εξαγωγικούς δασμούς αλλά υπόκειται σε φόρο εισοδήματος. Εκτός από τα έσοδα δισεκατομμυρίων ευρώ που πηγαίνουν στη Ρωσία τη στιγμή που η ΕΕ συνεχίζει να αυστηροποιεί το καθεστώς κυρώσεων κατά της Μόσχας, τα επίπεδα των εισαγωγών αφήνουν την ΕΕ εκτεθειμένη σε οποιαδήποτε ξαφνική απόφαση του Κρεμλίνου να περικόψει τις προμήθειες όπως έκανε για τους αγωγούς φυσικό αέριο πέρυσι, όπως αναφέρουν οι FT.

Ο Alex Froley, ανώτερος αναλυτής LNG στην εταιρεία συμβούλων ICIS, σημειώνει ότι «οι μακροπρόθεσμοι αγοραστές στην Ευρώπη λένε ότι θα συνεχίσουν να παίρνουν συμβατικούς όγκους εκτός εάν απαγορευτεί από τους πολιτικούς».

Η Ρωσία δεύτερος προμηθευτής LNG στην ΕΕ το 2023 (πηγή: Kpler - Financial Times)

Πρόσθεσε ότι η απαγόρευση των εισαγωγών από την ΕΕ θα προκαλούσε ορισμένες διαταραχές στη ναυτιλία καθώς θα πρέπει να αναδιαταχθούν τα στάνταρντς του παγκόσμιου εμπορίου, «αλλά τελικά η Ευρώπη θα μπορούσε να βρει άλλους προμηθευτές και η Ρωσία άλλους αγοραστές». Το Βέλγιο εισάγει μεγάλους όγκους ρωσικού LNG επειδή το λιμάνι του Zeebrugge είναι ένα από τα λίγα ευρωπαϊκά σημεία μεταφόρτωσης LNG από δεξαμενόπλοια κατηγορίας πάγου που χρησιμοποιούνται στον Βορρά σε πλοία κανονικού φορτίου.Η ισπανική εταιρεία κοινής ωφέλειας Naturgy και η γαλλική Total έχουν επίσης εν ισχύι συμβόλαια για μεγάλες ποσότητες ρωσικού LNG, ανέφεραν αναλυτές.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ παροτρύνουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες να μην αγοράζουν ρωσικό LNG.

Η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Teresa Ribera, της οποίας η κυβέρνηση προεδρεύει της εξάμηνης εκ περιτροπής προεδρίας της ΕΕ, δήλωσε τον Μάρτιο ότι πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις για το LNG, τονίζοντας ότι η κατάσταση είναι «παράλογη». Η Kadri Simson, Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, υπογραμμίζει, από την πλευρά της ότι το μπλοκ «μπορεί και πρέπει να απαλλαγεί πλήρως από το ρωσικό αέριο το συντομότερο δυνατό, έχοντας πάντα κατά νου την ασφάλεια του εφοδιασμού μας».Τον περασμένο Μάρτιο, οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ εισήγαγαν μια ρήτρα στους νέους κανόνες που διέπουν την αγορά φυσικού αερίου που θα επέτρεπε στις κυβερνήσεις να απαγορεύσουν σε ρωσικές και λευκορωσικές εταιρείες να κάνουν κράτηση χωρητικότητας σε υποδομές LNG της ΕΕ σε μια προσπάθεια να βρουν έναν νόμιμο τρόπο για να αποτρέψουν τις εισαγωγές. Ωστόσο, η πρόταση πρέπει πρώτα να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν τεθεί σε ισχύ.

Ο Henning Gloystein, διευθυντής ενέργειας, κλίματος και πόρων στον Όμιλο Eurasia, δήλωσε ότι η πιθανότητα οι κυβερνήσεις να υποχρεωθούν να διατάξουν παύση λειτουργίας της βιομηχανίας λόγω των ελλείψεων φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα ήταν «σχεδόν μηδενική».

Η ΕΕ πρέπει να μειώσει τη ζήτηση κατά επιπλέον 10%, πρόσθεσε ο Gloystein. «Εάν δεν μειώσουμε δομικά την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά 10 έως 15%, κινδυνεύουμε να επαναλαμβάνουμε αυτόν τον αγώνα [για προμήθειες] κάθε χρόνο».