Τα Στοιχήματα στην Αγορά Ενέργειας για τη Νέα Κυβέρνηση

Τα Στοιχήματα στην Αγορά Ενέργειας για τη Νέα Κυβέρνηση
Του Γιώργου Ατσαλάκη
Τρι, 4 Ιουλίου 2023 - 12:55

Αποφάσεις για το πώς θα κινηθεί στο “μέτωπο” του ενεργειακού κόστους, τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και τα νοικοκυριά, καλείται να λάβει άμεσα ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης. Βέβαια, με κυρίαρχες τις αναφορές ότι η ενεργειακή κρίση έχει “ξεθωριάσει”, η νέα πολιτική ηγεσία, τουλάχιστον, ως προς το μέχρι τώρα πλαίσιο των επιδοτήσεων, από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, φαίνεται να προσανατολίζεται σε “σφύριγμα λήξης”.  

Επιδοτήσεις

“Θέλω να ελπίζω πως δεν θα απαιτηθεί νέα δημοσιονομική στήριξη στον τομέα της ενέργειας”, τόνισε χαρακτηριστικά κατά την ομιλία του στην τελετή παράδοσης παραλαβής, ο κ. Σκυλακάκης επικαλούμενος και την εμπειρία που είχε ως αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, ενώ τόνισε ότι “θα πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα να δούμε το νέο τρόπο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας” αφήνοντας ανοιχτό το θέμα άρσης του πλαφόν στη χονδρεμπορικής αγοράς.

Βέβαια , η αβεβαιότητα να παραμένει στην ατζέντα απειλών, ενώ και τα στοιχήματα της πράσινης μετάβασης αποτελούν μια “οριζόντια” πρόκληση της οικονομίας, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει και στη βιομηχανία.  Στο φόντο αυτό ο νέος υπουργός, Θεόδωρος Σκυλακάκης, άμεσα, σε συνέχεια των ανακοινώσεων των παρόχων για τους τιμοκαταλόγους Ιουλίου στη λιανική, και με δεδομένο ότι τα τιμολόγια είναι στα ίδια επίπεδα με του Ιουνίου, όπου υπήρξαν κάποιες μικρές ενισχύσεις, θα πρέπει να λάβει αποφάσεις, τόσο για τα νοικοκυριά, όσο ιδιαίτερα και για το θέμα του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων και ειδικά της βιομηχανίας και της μεταποίησης. 

Εξηλεκτρισμός

Επίσης, η διαδικασία του εξηλεκτρισμού, όπου κεντρική θέση έχει και το μεγάλο σχέδιο της επέκτασης της ηλεκτροκίνησης σε όλη τη χώρα και η ενσωμάτωση των μπαταριών στο ηλεκτρικό σύστημα, αποτελούν βασικές προκλήσεις. Στο σχεδιασμό αυτό ήδη έχουν πάρει θέση οι μεγάλοι “παίκτες” του χώρου, κάτι που θα αποτελέσει μια βασική άσκηση ισορροπίας για τη νέα ηγεσία. Η "άσκηση", δε, συμπληρώνεται κι από τη διαδικασία επιλογής για το ποιο από τα υποψήφια, προς κατασκευή εργοστάσια παραγωγής ρεύματος, μέσω φυσικού αερίου, θα πάει προς υλοποίηση.

Φυσικό αέριο

Τα πλάνα αφορούν μονάδα που θα εγκατασταθεί στη Βιομηχανική Περιοχής της Κομοτηνής και προωθείται από την Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής, εταιρεία που έχουν συστήσει από κοινού η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Motor Oil.

'Ενα ακόμα πρότζεκτ για μονάδα ηλεκτροπαραγωγής βρίσκεται κοντά στην έναρξη των εργασιών. Το έργο προωθούν από κοινού η ΔΕΗ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Damco Energy μέσω της “Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Μονοπρόσωπη Α.Ε.”

Επίσης άλλο έργο προωθείται από την «Λάρισα Θερμοηλεκτρική ΜΑΕ» και προβλέπεται να εγκατασταθεί εντός της Βιομηχανικής Περιοχής (ΒΙ.ΠΕ.) Λάρισας, που βρίσκεται μέσα στα όριου του Δήμου Τεμπών. Τέλος  θερμική μονάδα φυσικού αερίου προωθεί η Elpedison στη Θεσσαλονίκη. Η μονάδα θα είναι ισχύος 826MW και την προωθούν από κοινού η Helleniq Energy και η Edison.

Αποθήκευση

Ήδη, δε, ο διαγωνισμός για την λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση  αυτόνομων μονάδων αποθήκευσης με μπαταρίες συνολικής ισχύος 400 MW, με την δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Όπως προβλέπεται στο κείμενο της προκήρυξης, οι επενδυτές θα υποβάλλουν τις προσφορές τους έως τις 10 Ιουλίου και θα ακολουθήσει η διαδικασία αξιολόγησης των έργων από την Αρχή, ώστε η οριστική λίστα των έργων που θα προκριθούν να δημοσιοποιηθεί στις αρχές Αυγούστου. 

Το νέο ΕΣΕΚ

Πέραν αυτών η νέα πολιτική ηγεσία του τομέα της ενέργειας με την Αλεξάνδρα Σδούκου και ρόλο υφυπουργού πλέον θα πρέπει να ολοκληρώσει το νέο ΕΣΕΚ προκειμένου να κατατεθεί στην Κομισιόν. Στίγμα, μάλιστα, για το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα έδωσε κατά την τελετή παράδοσης παραλαβής ο απελθών υπηρεσιακός υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Παντελής Κάπρος. Επισήμανε ότι σε σχέση με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που εκκρεμούσε είχαν ετοιμαστεί οι αριθμοί, αλλά δεν είχε γραφτεί το κείμενο. “Έτσι, γράφτηκε ένα πρώτο κείμενο, διότι η προθεσμία είναι μέχρι τις 30 Ιουνίου. Βεβαίως όλο το θέμα αυτό είναι ανοιχτό προς νέα επεξεργασία και πολιτική απόφαση”.

Σημειώνεται ότι η πρόταση για την αναθεώρηση του ΕΣΕΚ είχε παρουσιαστεί στις αρχές του έτους από τον τότε υπουργό Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα, περιλαμβάνοντας μια σειρά από στόχους για τη διείσδυση των ΑΠΕ, τη συμμετοχή των διαφορετικών τεχνολογιών στο  “πράσινο” μίγμα, το ρόλο του φυσικού αερίου, την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. 

Συγκεκριμένα πρότεινε έως το τέλος της δεκαετίας εγκατάσταση 14,1 γιγαβάτ (GW) φωτοβολταϊκών και 7 GW χερσαίων αιολικών. Επίσης σε σχέση με τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μίγμα προβλέπεται, με βάση το προσχέδιο του ΕΣΕΚ του περασμένου Ιανουαρίου, περιορισμός κατά 50% έως το 2030 σε σύγκριση με το ποσοστό του αερίου στο ενεργειακό μείγμα του 2021. Επίσης προέβλεπε αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας στο 45% (από 35% που θέτει το ισχύον ΕΣΕΚ του 2019).

Σύμφωνα με πληροφορίες, το παραδοθέν στο νέο υπουργό Θεόδωρο Σκυλακάκη έχει κάποιες  διαφορές, που απαγορεύονται από την ανάγκη να ενσωματωθούν νέες επικαιροποιημένες οδηγίες από την ΕΕ αλλά και τα δεοδμένα που επικρατούν στην αγορά ΑΠΕ. Βέβαια η φιλοσοφία παραμένει η ίδια, χωρίς ριζικές αλλαγές. Επίσης, με βάση πληροφορίες, προβλέπεται μια αύξηση της συμμετοχής των χερσαίων αιολικών, σε βάρος των φωτοβολταϊκών μονάδων κατά 1 GW με 1,5 GW. Για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα προβλέπει μια πιο “ήπια” ανάπτυξη της εγκατεστημένης ισχύος στα 2 GW έως το 2030, από τα 2,7 GW που προτείνονταν αρχικά.Σε σχέση με την αποθήκευση ο στόχος παραμένει περίπου στα 8,1 GW έως το 2030. Αναφορικά με τους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας η πρόβλεψη είναι για το ποσοστό εξοικονόμησης, κοντά σε αυτό που προτείνει η Κομισιόν, δηλαδή το 11,7%.