να καλύπτει το 29% των εισαγωγών της ΕΕ, σε σύγκριση με 40% πριν την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και το LNG να έχει αναδειχθεί σε στρατηγικό καύσιμο έχοντας σχεδόν διπλασιάσει τις εισαγωγές του από τα 88 bcma το 2021 στα 154 bcma το 2022. Παράλληλα οι εισαγωγές Ρωσικού αερίου που εξακολουθούν να «τρέχουν» βάσει υφιστάμενων μακροπρόθεσμων συμβολαίων (αφού η ΕΕ στην πράξη δεν έχει απαγορεύσει τις εισαγωγές Ρωσικού αερίου όπως έχει πράξει για το πετρέλαιο και τον άνθρακα), εκτιμάται ότι το 2023 θα έχουν μειωθεί ακόμα περισσότερο στα 63 bcma σε σύγκριση με 100.9 bcma το 2022 και 137 bcma το 2021, και 200 bcma στην προ covid περίοδο το 2019 και ενωρίτερα.
Ως αποτέλεσμα των ιδιαίτερα υψηλών τιμών αερίου που επικράτησαν όλο το 2022 η ζήτηση φ. αερίου στην ΕΕ μειώθηκε περίπου κατά 15% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, για να φθάσει τελικά στα 337.4 bcma. Με τον μεγάλο χαμένο να είναι οι εισαγωγές μέσω αγωγών - που μειώθηκαν κατά 50 bcma η 20% των συνολικών εισαγωγών- και το LNG να έχει αναδειχθεί σε στυλοβάτη του πανευρωπαϊκού συστήματος αερίου.
Παράλληλα με την αναδιανομή της μορφής εισαγωγών αερίου (αγωγοί versus LNG) προχωρούν οι προσπάθειες για την παραγωγή εγχώριων ποσοτήτων μέσω της αύξησης παραγωγής βιομεθανίου με το REPowerEU να έχει θέσει το φιλόδοξο πλαφόν για 35 bcma μέχρι το 2030, ένα στόχο που αμφισβητεί έντονα η βιομηχανία ως τελείως ανέφικτο καθότι ευρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με τους επίσης παράλογους Ευρωπαϊκούς στόχους για συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής της ΕΕ, λόγω δήθεν ανάγκης μείωσης των εκπομπών μεθανίου από καλλιέργειες και ζώα, (χαρακτηριστική είναι η έντονη αντίδραση των Ολλανδών γεωργών που πλήττονται άμεσα από τα άκρως επικίνδυνα σχέδια της Κομισιόν). Με την ΕΕ και ορισμένες εθνικές κυβερνήσεις (πχ Ηνωμένο Βασίλειο) να θέτουν μέσω υψηλής φορολογίας σοβαρά εμπόδια στην περαιτέρω εξόρυξη και εκμετάλλευση της εγχώριας παραγωγής φυσικού αερίου.
Ταυτόχρονα ξετυλίγεται και το ευρύτερο σχέδιο της ΕΕ για σημαντική μείωση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου μέχρι το 2030 με παράλληλη αύξηση της χρήσης του υδρογόνου και του βιομεθανίου. Έτσι διαπιστώνουμε για μια ακόμα φορά την σοβαρή αντίφαση μεταξύ αυτού που επιτάσσει το εθνικό και ευρωπαϊκό συμφέρον για άμεση βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας, μέσω της αύξησης της εγχώριας παραγωγής αερίου από κοιτάσματα που απαντώνται εντός της ΕΕ ( βλέπε Βόρεια Θάλασσα, Μαύρη Θάλασσα, Ανατολική Μεσόγειος κλπ) και του δογματισμού της πολιτικής της κλιματικής αλλαγής που στρέφεται κατά της ενίσχυσης της εγχώριας βιομηχανίας, με ενθάρρυνση στις κάθε είδους ενεργειακές εισαγωγές.
Ενδεικτικά είναι τα ευρήματα της πρόσφατης έρευνας του European Securities and Markets Authority όπου διαπίστωσε ότι το ποσοστό των εμπορικών συναλλαγών αερίου σε Over the Counter (OTC) trades, στην Ευρωπαϊκή αγορά παραγωγών αερίου που εκτιμάται σε € 4 τρισ., τον χρόνο, αυξήθηκε κατά 15% σε σύγκριση με πέρυσι έτσι που αυτή να αντιστοιχεί τελικά στο 27% του συνόλου της αγοράς. Κάθε άλλο, παρά θετική θεωρείται από τον ανωτέρω οργανισμό η εξέλιξη αυτή αφού αποδυναμώνει τα ευρωπαϊκά gas hubs - συμπεριλαμβανομένου και του Ελληνικού- ενώ ενισχύει την εμπορία μέσω των αδιαφανών OTC.
Τέλος, η χθεσινή είδηση για την ενεργοποίηση της πλατφόρμας για κοινές προμήθειες αερίου στην Ευρώπη, μέσω του μηχανισμού Aggregate EU, και τη ολοκλήρωση του πρώτου διαγωνισμού για προμήθεια ύψους 13.4 bcma (εδώ) δείχνει την ευελιξία στον τομέα των προμηθειών που έχει αρχίσει να επικρατεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μπορεί ο εν λόγω μηχανισμός τελικά να είναι σε θέση να καλύψει ένα μικρό ποσοστό της τεράστιας ευρωπαϊκής αγοράς αερίου, πλην όμως είναι ενδεικτικός της νέας δομής της αγοράς αερίου που σιγά σιγά δημιουργείται στην Ευρώπη. Υπό αυτή την έννοια οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι ως προς τις αποφάσεις σε επίπεδο πολιτικής που πρόκειται να ληφθούν και την περαιτέρω διαμόρφωση των συνθηκών ανταγωνισμού στη ίδια την αγορά.