έχοντας δηλαδή χάσει περισσότερα από € 100 μέσα σε 3 μήνες και έχοντας υποστεί μείωση κατά 14,2% μέσα σε μια μόνο ημέρα, την Παρασκευή 30/12. Με την αξιοσημείωτη αυτή μείωση της τιμής του αερίου στις Ευρωπαϊκές αγορές να οφείλεται σε μια σειρά από λόγους, στους οποίους θα αναφερθούμε κατωτέρω, το ερώτημα που τίθεται είναι εάν αυτή η πτώση είναι προσωρινή ή θα προσλάβει πλέον μόνιμα χαρακτηριστικά, πράγμα που θα βοηθούσε και στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη (εδώ). Με την Ευρωπαϊκή αγορά αερίου - όπου πέρα του TTF λειτουργούν ακόμα 10 παρόμοιοι κόμβοι, συμπεριλαμβανομένου και του Hellenic Trading Point- να χαρακτηρίζεται από μεγάλη μεταβλητότητα (πολύ μεγαλύτερη από αυτή του πετρελαίου) και τις ειδήσεις και φήμες από την Μόσχα, το Πεκίνο ή το Κατάρ να επηρεάζουν άμεσα την διακύμανση των τιμών, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προχωρήσει κάποιος σε ασφαλείς προβλέψεις.
Δύο είναι οι βασικοί παράγοντες που, κατά την άποψη μας, έχουν συμβάλει στην αποκλιμάκωση των τιμών. Ο πρώτος, και ίσως ο πλέον σημαντικός, οφείλεται στις σχετικά ήπιες κλιματικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει τους τελευταίους δυο μήνες στην Ευρώπη, όπου σε αντίθεση με την Βόρεια Αμερική, οι θερμοκρασίες διακυμάνθηκαν σε υψηλότερα για την εποχή επίπεδα. Καθώς ο καλός καιρός είχε ως αποτέλεσμα την μείωση των αναγκών θέρμανσης και άρα χαμηλότερη κατανάλωση αερίου, αυτό οδήγησε στην διατήρηση των υψηλών αποθεμάτων στις διάφορες υπόγειες δεξαμενές που διατηρούν οι εταιρείες σε συγκεκριμένες τοποθεσίες στην Ευρώπη. Με το ποσοστό πληρότητας των δεξαμενών να αποτελεί έναν από τους βασικούς δείκτες που σηματοδοτεί τις αγοραστικές τάσεις των εταιρειών.
Ο δεύτερος λόγος που σύμφωνα με την ανάλυση μας συνέβαλε στην αποκλιμάκωση των τιμών φ. αερίου στην Ευρώπη θα πρέπει να αναζητηθεί στην επιτυχή μέχρι τώρα αντικατάσταση ενός μέρους της Ρωσικής προμήθειας μέσω αγωγών, (κυρίως μέσω του Nord Stream 1 η λειτουργία του οποίου έχει σταματήσει τελείως από τον περασμένο Σεπτέμβριο - τέθηκε εκτός λειτουργίας ως αποτέλεσμα δολιοφθοράς), με εισαγόμενο LNG.
Τόσο ως αποτέλεσμα της Ρωσικής πολιτικής περιορισμού εξαγωγών αερίου προς την Ευρώπη, ως ενεργειακό αντίμετρο για την υποστήριξη του Κιέβου από την ΕΕ, όσο και με την εκούσια απόφαση πολλών κυβερνήσεων να σταματήσουν τις εισαγωγές Ρωσικού αερίου (π.χ. Πολωνία, Βουλγαρία, Λιθουανία), οι εισαγωγές Ρωσικού αερίου το 2022 στην Ευρώπη μειώθηκαν κατακόρυφα. Έτσι, από τα 147 bcm αερίου που εξήγαγε η Μόσχα στην ΕΕ το 2021, αυτές σύμφωνα με εκτιμήσεις (δεν υπάρχουν ακόμα οριστικά στοιχεία) μειώθηκαν στα περίπου 70 bcm, συμπεριλαμβανομένων και 14 bcm που εξήγαγαν Ρωσικές εταιρείες μέσω LNG, το 2022.
Η Ευρωπαϊκή αγορά εξακολουθεί να αποτελεί την μεγαλύτερη εξαγωγική περιοχή της Gazprom, όπως ανέφερε ο CEO της, Αλεξέι Μιλερ, σε πρόσφατη συνέντευξη του στους Reuters, ο οποίος παραδέχτηκε την σημαντική κάμψη των Ρωσικών εξαγωγών αερίου, οι οποίες το 2022 θα φθάσουν τα 100,9 bcm σε σύγκριση με τα 185,1 bcm το 2021. Δηλαδή μια μείωση 45% ! Με τις φετινές εξαγωγές να συμπεριλαμβάνουν και τις εξαγωγές αερίου προς την Κίνα, μέσω του αγωγού Power of Siberia, και την Τουρκία. Όπως τονίζεται στην ανωτέρω συνέντευξη, «πρόκειται για το θλιβερό αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, η απώλεια δηλαδή του σημαντικότερου πελάτη της Ρωσίας, της Ευρώπης»
Με μειωμένες τις εισαγωγές αερίου από την Ρωσία και την διεθνή αγορά LNG να χαρακτηρίζεται από στενότητα στην προμήθεια όλο το 2023, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι, όταν προς το τέλος της ερχόμενης άνοιξης ξεκινήσει η πλήρωση των υπόγειων δεξαμενών στην Ευρώπη, και άρα θα υπάρξει ανάγκη για μεγαλύτερες εισαγωγές, τότε θα δούμε τις τιμές να πιέζονται σοβαρά προς τα άνω. Ακόμα το πώς θα διαμορφωθεί η ζήτηση αερίου από τις Ευρωπαϊκές βιομηχανίες, εν όψει των μέτρων εξοικονόμησης που έχουν ληφθεί, θα επηρεάσει και αυτό με τη σειρά του την πορεία των τιμών.
Πάντως, η γενική εκτίμηση στην αγορά είναι ότι μπορεί οι τιμές αερίου στην Ευρώπη μέσα στο α΄ εξάμηνο του 2023 να παρουσιάσουν σημαντική ανάκαμψη, ίσως και πάνω από τα € 160 / MWh - με το price cap να έχει οριστεί στα € 180 / MWh- αλλά δεν πρόκειται να βιώσουμε σουρεαλιστικές καταστάσεις όπως αυτές του περασμένου Αυγούστου.
Με αυτές τις μάλλον ενθαρρυντικές σκέψεις, η στήλη σάς εύχεται ολόψυχα Χρόνια Πολλά για το Νέο Έτος και ό, τι καλό επιθυμείτε για το 2023 να γίνει πραγματικότητα!