στους 3,2 εκατ. τόνους, γεγονός που επέτρεψε στην επιχείρηση να βάλει στο «φουλ» τις μηχανές των λιγνιτικών μονάδων τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Όμως, με τις προγνώσεις να μιλούν για συνέχιση της ενεργειακής κρίσης τουλάχιστον έως το 2025, και με το βασικό ερώτημα που αφορά στην ενεργειακή επάρκεια τους επόμενους μήνες να παραμένει αναπάντητο, με δεδομένη τη γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή μας, το ζήτημα της συγκέντρωσης ικανών αποθεμάτων λιγνίτη αποτελεί κεντρική στρατηγική της κυβέρνησης. Γι΄ αυτό η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ζήτησε απαντήσεις από τη ΔΕΗ για την επάρκεια του καυσίμου.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται σε επιστολή του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου της επιχείρησης κ. Γιώργου Στάσση (9-9-2022) ο προγραμματισμός εξόρυξης λιγνίτη για το δωδεκάμηνο Ιούλιος 2022-Ιούνιος 2023 αποκλίνει σημαντικά και για την υλοποίησή του έχουν εξεταστεί όλες οι δυνατότητες μεγιστοποίησης της παραγωγής από τα ορυχεία της ∆ΕΗ, αν και τίθενται ερωτηματικά όσον αφορά στα διαθέσιμα πεδία και κυρίως εκείνου της Αχλάδας, καθώς και για τους περιορισμούς που υπάρχουν στις ώρες λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της επιχείρησης θα έπρεπε εντός του α' τριμήνου υλοποίησης του προγράμματος, η εξόρυξη λιγνίτη να ανέλθει σε 1,15 εκατομμύρια τόνους ανά μήνα. Πάντως, όπως αναφέρεται στην επιστολή, η παραγωγή θα μπορούσε να αυξηθεί τον χειμώνα σε 1,4 εκατομμύρια τόνους/μήνα και να φτάσει τα 1,8 εκατομμύρια στα τέλη του 12µήνου, δηλαδή τον ερχόμενο Ιούνιο. Όμως, η επιχείρηση εντοπίζει ακόμη προβλήματα στην προμήθεια …κάρβουνου από το λιγνιτωρυχείο της Αχλάδας που τροφοδοτεί τον ΑΗΣ Μελίτης.
Σύμφωνα με διαβιβαστικό έγγραφο που είχε αποστείλει το ΥΠΕΝ στη Βουλή, η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου έλαβε γνώση από την οικεία ΔΟΥ ότι βασικοί όροι της σύμβασης μίσθωσης του δημόσιου λιγνιτωρυχείου Αχλάδας παραβιάζονταν κατ΄ εξακολούθηση, για συνεχόμενα έτη, και είχε ενημερώσει επανειλημμένως την μισθώτρια εταιρεία για τις νόμιμες επιπτώσεις της παραβίασης, η οποία θα επέφερε την έκπτωσή της από τα δικαιώματά της. Όπως σημειώνεται στο συγκεκριμένο έγγραφο, αφού εκείνη δεν ανταποκρίθηκε, στο διάστημα που προέβλεπε η σύμβαση, η υπηρεσία εισηγήθηκε τη λύση της μίσθωσης του δημόσιου λιγνιτωρυχείου Αχλάδας. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει όμιλος που ενδιαφέρεται και βρίσκεται σε συζητήσεις με το υπουργείο προκειμένου να αναλάβει το ορυχείο. Σύμφωνα με τα όσα επισημαίνονται στη επιστολή της ΔΕΗ, εκτιμάται ότι θα μπορέσει σταδιακά να αυξηθεί ο ρυθμός τροφοδοσίας λιγνίτη της Μελίτης από 50.000 τόνους το καλοκαίρι σε 150.000 τόνους τους επόμενους μήνες.
Πέρα όμως από την επάρκεια του λιγνίτη, οι μονάδες έχουν και περιορισμένες ώρες λειτουργίας καθώς βρίσκονται σε καθεστώς εξαίρεσης της ευρωπαϊκής οδηγίας 2010/75/EE, με πλαφόν στις ώρες λειτουργίας, οι οποίες εξαντλούνται στις τρεις μονάδες το 2023 και στις τέσσερις το 2025. Τα στοιχεία της ΔΕΗ καταδεικνύουν ότι, στις μονάδες Αγίου Δημητρίου «1» και «2» απομένουν μόνο 1.315 ώρες λειτουργίας, στον «Άγιο Δημήτριο 3» 7.202 ώρες, στον «Άγιο Δημήτριο 4» 7.161 ώρες, στον «Άγιο Δημήτριο 5» 31.966 ώρες, στη «Μελίτη» 7.912 ώρες και στη «Μεγαλόπολη 4» 30.348 ώρες. Ειδικότερα, έως τις 6 Σεπτεμβρίου τις περισσότερες ώρες είχαν εξαντλήσει οι μονάδες Άγιος Δημήτριος 1 και 2 (µε εγκεκριμένες ώρες 7.500, είχε λειτουργήσει τις 6.185 ώρες), Άγιος Δημήτριος 3 (από 13.600 εγκεκριμένες ώρες είχε εξαντλήσει τις 6.398), Άγιος Δημήτριος 4 (από 13.600 εγκεκριμένες ώρες είχε λειτουργήσει 6.439) και η Μελίτη (από 11.000 εγκεκριμένες ώρες έχει εξαντλήσει τις 3.088 ώρες). Ο Άγιος Δημήτριος 5 έχει λειτουργήσει 3.634 από τις 35.600 εγκεκριμένες ώρες λειτουργίας ενώ η Μεγαλόπολη 4 5.252 από 35.600 ώρες.
Για να λειτουργήσουν περισσότερες ώρες η ΔΕΗ θα πρέπει να προχωρήσει σε αναβαθμίσεις, οι οποίες απαιτούν χρόνο και χρήμα. Αφετέρου, η επιχείρηση δεσμεύεται με ρήτρες βιωσιμότητας (συνδέονται με μείωση των εκπομπών C02), που συνοδεύουν τα ομολογιακά δάνεια που έχει λάβει. Η συνολική διαθέσιμη ισχύς των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων ανέρχεται σε 1.750 – 1.800 MW, στην οποία θα προστεθεί ισχύς 660 ΜW της «Πτολεμαΐδας 5» που θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία στα τέλη Οκτωβρίου.