Σκρέκας-Δαγούμας: Προβληματισμός για τoν Εφοδιασμό με Αέριο, Αισιοδοξία για την Ετοιμότητα της Χώρας

Σκρέκας-Δαγούμας: Προβληματισμός για τoν Εφοδιασμό με Αέριο, Αισιοδοξία για την Ετοιμότητα της Χώρας
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Δευ, 12 Σεπτεμβρίου 2022 - 08:00

Η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας και αλλά και το κόστος της ενέργειας απασχόλησε την εκδήλωση που διοργάνωσε, χθες, Κυριακή,  η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στο πλαίσιο της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, στην οποία μίλησαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας και ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας. Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε στις συνέπειες της κρίσης στην ελληνική αγορά ενέργειας και είπε: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι γεωπολιτικές αναταράξεις που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν ανατρέψει δεδομένα δεκαετιών στην Ευρώπη κι έχουν πολλαπλές συνέπειες που ακόμα δεν έχουν διερευνηθεί στο σύνολό τους.

Σε αυτό το εφιαλτικό σκηνικό, η Ελληνική Κυβέρνηση αντέδρασε πολύ νωρίς, πήραμε γρήγορα αποφάσεις αμέσως μόλις άρχισαν να συσσωρεύονται τα σύννεφα πολέμου.

Πήραμε αυτές τις αποφάσεις έχοντας ως γνώμονα την εμπειρία της ΡΑΕ. Τα στελέχη της έχουν δουλέψει πάρα πολύ για να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν. Η ΡΑΕ έχει δώσει αμέριστη βοήθεια, έχει κάνει σπουδαία δουλειά. Θα τη στηρίξουμε όσο χρειαστεί και εντός ολίγων μηνών θα επεκτείνουμε τις αρμοδιότητες της».

Ο υπουργός ΠΕΝ υπογράμμισε πως η Ευρώπη θα πρέπει να είναι ενωμένη στην αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος. «Ήταν μία ιστορική στιγμή στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας καθώς αποφασίστηκε να έχουμε ευρωπαϊκό κανονισμό που θα βασιστεί στη λειτουργία του ελληνικού μηχανισμού. Για πρώτη φορά υπήρξαν δεκαπέντε χώρες κράτη-μέλη της που συντάχθηκαν με την πρόταση που είχε αποστείλει τον περασμένο Μάρτιο ο πρωθυπουργός στην Πρόεδρο της ΕΕ περιγράφοντας έναν μηχανισμό επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Η Ελλάδα ήταν μπροστά. Πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία να αναδειχθεί σε επίπεδο Ευρώπης ως κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου και πράσινης ενέργειας. Θα επενδύσουμε τεράστια ποσά την επόμενη δεκαετία στην εξοικονόμηση ενέργειας». Για τη δυνατότητα αποθήκευσης σημείωσε πως «με τη νέα πλωτή δεξαμενή μπορούμε να υποδεχόμαστε ταυτόχρονα δύο πλοία υγροποιημένου φυσικού αερίου και αυξήσαμε έτσι στις 15 ημέρες την αποθηκευτική ικανότητα. Ελπίζουμε μέχρι το τέλος του μήνα να λειτουργήσει και εμπορικά ο αγωγός IGB, κάτι που θα βοηθήσει τη Βουλγαρία και θα αξιοποιήσουμε τις νέες υποδομές, το FSRU Αλεξανδρούπολης και Κορίνθου. Παράλληλα αυξήσαμε και την διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Με τον διαγωνισμό που έκανε η ΡΑΕ επιλέχθηκαν 500 MW έργα. Το 2022 προβλέπεται να συνδεθούν 2.000MW νέα έργα ΑΠΕ που θα αντικαταστήσουν την ενέργεια που προέρχεται από τις μονάδες φυσικού αερίου σήμερα. Στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας έχουμε προχωρήσει σημαντικά: Όπως ανακοίνωσε και ο Πρωθυπουργός διπλασιάζουμε το κονδύλι από 150 εκ. € σε 300 εκ. € ώστε 440.000 νοικοκυριά να αλλάξουν ηλεκτρικές συσκευές. Επίσης γίνονται σημαντικά βήματα στην εξοικονόμηση ενέργειας στα δημόσια κτίρια και συζητάμε συνεργασίες με τα Ελληνικά Πανεπιστήμια καθώς εκτιμάται από μελέτη ότι με real time, on-line ηλεκτρονικούς μετρητές θα μειωθεί η κατανάλωση κατά 20%. Το 2026 θέλουμε να έχουμε πετύχει το στόχο του 2030. Επίσης, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός θα χρηματοδοτήσουμε μέχρι 240 χιλιάδες μικρά φωτοβολταϊκά έως 10 KW». Ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε και στον διπλασιασμό εξόρυξης λιγνίτη λέγοντας πως «η συμμετοχή του φτάνει στο 20%. Θα μπει η Πτολεμαϊδα 5 της ΔΕΗ και ένα νέο εργοστάσιο φυσικού αερίου (Mytilineos) με δείκτη απόδοσης πάνω από 60%. Πρέπει να έχουμε ισορροπημένο ενεργειακό μείγμα» είπε.

Ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας, διαδεχόμενος στο βήμα τον κ. Σκρέκα είπε πως η Αρχή έχει επιλεγεί ως η αρμόδια για την ασφάλεια εφοδιασμού και είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές αντίστοιχες που έχει επιλεγεί γι’ αυτό το πεδίο». Ο κ. Δαγούμας σημείωσε πως η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που επικαιροποίησε το Σχέδιο Ετοιμότητας Αντιμετώπισης Κινδύνων και το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης στο οποίο η ΡΑΕ αποτύπωσε 11 δράσεις, μερικές εκ των οποίων έχουν ήδη υλοποιηθεί. Πρόσθεσε πως «προφανώς είμαστε σε ετοιμότητα και θα ανταπεξέλθουμε σε οτιδήποτε προκύψει».

Παρουσίασε την εξέλιξη των διεθνών τιμών Φυσικού Αερίου και Δικαιωμάτων Εκπομπών και σχολίασε το ζήτημα του κατά πόσο είναι υψηλή η χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα: «Υπάρχει μία σύγκλιση των τιμών μας κυρίως με τη Βουλγαρία, στο 80%. Είμαστε σχεδόν μόνιμα με τη Βουλγαρία στις ίδιες τιμές», ενώ η Ιταλία κινείται σε πιο υψηλά επίπεδα. Επίσης, έκανε ανάλυση του μείγματος προσφοράς στην αγορά επόμενης ημέρας σημειώνοντας ότι τον Αύγουστο το 41% προήλθε από φυσικό αέριο και υπογραμμίζοντας πως για πρώτη φορά η Ελλάδα εμφανίστηκε με καθαρές εξαγωγές, γεγονός που εκτιμάται ότι θα ισχύσει από εδώ και πέρα καθιστώντας τη χώρα μας ένα σημαντικό ενεργειακό κόμβο με εξαγωγικό χαρακτήρα. «Με τις επενδύσεις που γίνονται θα είμαστε εξαγωγικοί κυρίως στα Βαλκάνια. Αυτό σημαίνει δραστήριο υπουργείο, δραστήριος ρυθμιστής και δραστήριοι διαχειριστές. Αυτό σημαίνει ότι δουλεύουμε όλοι μαζί προς όφελος του εθνικού συμφέροντος» τόνισε.

Σχετικά με την εφαρμογή του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής μέρους Εσόδων Παραγωγών στην Αγορά Επόμενης Μέρας τόνισε ότι τους μήνες Ιούλιο-Αύγουστο του 2022 συνολικά ποσά περίπου 1,5 δισ. ευρώ μεταφέρθηκαν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για τη στήριξη των καταναλωτών και έως τις 10.09.2022 μεταφέρθηκαν επιπλέον 250 εκατομμύρια. Το 78% των εσόδων από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά και το 80% περίπου των εσόδων από τις ΑΠΕ επιστρέφουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για τη στήριξη των καταναλωτών.

(Πηγή: ΡΑΕ)

Ο κ. Δαγούμας είπε πως «οι πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης για να διερευνηθεί η επιβολή πλαφόν τιμής στη χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου είναι πλέον υπό συζήτηση στην Ευρώπη και πρώτη φορά η Ελλάδα καταφέρνει να επηρεάζει την Ευρώπη σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή. Η ΡΑΕ είναι συντονισμένη με το υπουργείο και την κυβέρνηση στις μάχες που δίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Ο πρόεδρος της ΡΑΕ έκανε εκτενή αναφορά στο Σχέδιο Προληπτικής Δράσης Φυσικού Αερίου που προβλέπει, τη μεγιστοποίηση της χρήσης των υφιστάμενων υποδομών φυσικού αερίου, την αύξηση της δυναμικότητας επαναεριοποίησης LNG  στην Ρεβυθούσα, που ολοκληρώθηκε με την κατασκευή της δεύτερης πλωτής δεξαμενής, καθώς επίσης, το σχεδιασμό της στρατηγικής για την ενίσχυση της διαθεσιμότητας και αποθήκευσης αερίο, τη θέσπιση υποχρέωσης διατήρησης αποθέματος φυσικού αερίου σε υπόγεια υποδομή αποθήκευσης άλλου κράτους-μέλους της Ε.Ε. (εν προκειμένω στην Ιταλία).

Επίσης, τη διατήρηση εμπορικού αποθέματος αερίου  σε κατόχους άδειας προμήθειας σε τελικούς πελάτες, που εισήγαγαν φυσικό αέριο στο ΕΣΦΑ την προηγούμενη πενταετία και είναι ταυτοχρόνως χρήστες του ΕΣΦΑ. Παράλληλα, τόνισε, λαμβάνεται πρόνοια για τη διατήρηση αποθέματος ασφαλείας φυσικού αερίου στην Ρεβυθούσα, από μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με καύσιμο φυσικό αέριο, χωρίς τη δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου.

Μίλησε ακόμη για τη στρατηγική ενίσχυσης μέτρων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια της κρίσης που σοβεί, την αύξηση των αποθεμάτων εναλλακτικού καυσίμου (diesel) σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο αέριο και δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου, δράση που όπως τόνισε έχει ήδη ολοκληρωθεί, καθώς επίσης και για το μηχανισμός για την κατά προτεραιότητα λειτουργία των μονάδων με εναλλακτικό καύσιμο στην αγορά του ηλεκτρισμού σε περίπτωση διακοπής τηε τροφοδοσίας με φυσικό αέριο.

Ο κ. Δαγούμας έθιξε μεταξύ άλλων το ζήτημα της εισαγωγής διατάξεων για τη συνετή χρήση και περιορισμό της άσκοπης κατανάλωσης αερίου, καθόλη τη διάρκεια που θα σοβεί η κρίση στις αγορές ΦΑ, την κατά προτεραιότητα παροχή φυσικού αερίου σε ορισμένες σημαντικές βιομηχανίες, την ανάπτυξη εξειδικευμένου προϊόντος φυσικού αερίου για την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας όπως τέλος, τη βελτιστοποίηση του Ρυθμιστικού Πλαισίου

την αναπροσαρμογή του τέλους ασφάλειας εφοδιασμού (ΤΑΕ) καθώς και τη ρύθμιση για την έκτακτη τροποποίηση του προγραμματισμού κκφορτώσεων LNG στις 6 ημέρες αντί των 13 ή των 18 ημερών, ανάλογα με την περίοδο.

Aναφέρθηκε στις δράσεις της ΡΑΕ, μεταξύ άλλων, όσον αφορά στον τομέα της Ρύθμισης & Εποπτείας της Λιανικής Αγοράς, καθώς και στην Ενδυνάμωση και Προστασία των Καταναλωτών και ανέφερε ενδεικτικά την θέσπιση Εργαλείων Σύγκρισης Τιμών, Εργαλείου Παραπόνων και Ενημέρωσης Καταναλωτών, την ανάπτυξη διαφάνειας την εισαγωγή προτύπων στους λογαριασμούς και αιτήσεων προσφοράς προμήθειας καθώς και την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών, για την εποπτεία της λιανικής αγοράς, της εποπτείας παραπλανητικών αναφορών-διαφημίσεων, των κλήσεων σε ακρόαση και την επιβολή κυρώσεων. Τέλος αναφέρθηκε και στο θεσμό του Ενεργειακού Διαμεσολαβητή που βρίσκεται στο στάδιο της ανάπτυξης.

Μιλώντας, επίσης, στο forum που διοργάνωσε ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, ο κ. Δαγούμας τόνισε πως σε περίπτωση που η Ρωσία διακόψει τον εφοδιασμό της χώρας μας με φυσικό αέριο μέσω του αγωγού Turkish Stream, το σύστημα στη χώρα μας θα βρεθεί μεν στα όριά του, όμως δεν θα υπάρξει κίνδυνος για να επιβληθεί δελτίο στην ενέργεια.

Ο πρόεδρος της ΡΑΕ είπε ακόμη ότι η Αρχή προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια, ενώ δεν παρέλειψε να τυπογραμμίσει ότι σοβαρές απειλές σε επίπεδο σχεδιασμού θα πρέπει να  θεωρούνται οι κυβερνοεπιθέσεις καθώς και η διακοπή της παροχής αερίου από την Ρωσία.

Τέλος, σχολίασε αρνητικά την πρόταση της Κομισιόν να επιβάλει πλαφόν μόνο στο ρωσικό αέριο, ασχέτως του αν απορρίφθηκε από το Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. για να επισημάνει ότι μια ανάλογη εξέλιξη θα απέβαινε σε βάρος της χώρας μας, επειδή θα επέφερε διακοπή της τροφοδοσίας και θα άνοιγε το δρόμο στην Μόσχα να απαιτήσει την καταβολή αποζημιώσεων.

Τάχθηκε δε υπέρ της επιβολής πλαφόν στην ολλανδική πλατφόρμα συναλλαγών αερίου, TTF.