13o SEE Energy Dialogue: Το ΙΕΝΕ Κρατά Ανοιχτή την Πόρτα της Συνεργασίας και Κατανόησης στην ΝΑ Ευρώπη

13o SEE Energy Dialogue: Το ΙΕΝΕ Κρατά Ανοιχτή την Πόρτα της Συνεργασίας και Κατανόησης στην ΝΑ Ευρώπη
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Πεμ, 16 Ιουνίου 2022 - 15:18

Στην Θεσσαλονίκη χτυπά από σήμερα η καρδιά του ενεργειακού διαλόγου των χωρών της ΝΑ Ευρώπης. Το 13ο SEE Energy Dialogue που διοργανώνει το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) το διήμερο 16-17 Ιουνίου, αποτελεί από μόνο του ένα από τα πιο σημαντικά, αν όχι το σημαντικότεριο, περιφερειακό γεγονός για θέματα ενέργειας, το οποίο σχεδιάστηκε εξ αρχής ως ένα 

μοναδικό βήμα για την ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων, καθώς και την ενίσχυση και προώθηση της συνεργασίας των κρατών της περιοχής σε όλο το φάσμα της ενέργειας. Το SEE Energy Dialogue οργανώθηκε για πρώτη φορά από το ΙΕΝΕ, τον Ιούνιο του 2007, στη Θεσσαλονίκη. Παρακολουθήστε LIVE το 13ο SEE Energy Dialogue του ΙΕΝΕ εδώ

Το κύριο θέμα της φετινής διοργάνωσης που πραγματοποιείται σε υβριδική μορφή, είναι «Ενεργειακή Ασφάλεια, Ολοκλήρωση της Αγοράς Ενέργειας και Βιωσιμότητα στην ΝΑ Ευρώπη» (Energy Security, Market Integration and Sustainability in SE Europe) αντικατοπτρίζει τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο ενεργειακός τομέας στην ευρύτερη περιοχή. Η ενεργειακή ασφάλεια και το ανταγωνιστικό περιβάλλον των τιμών αναδεικνύονται ως θέματα πρωταρχικής σημασίας για την ενεργειακή πολιτική στην περιοχή.

Στο διήμερο forum συμμετέχουν 60 ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται κορυφαία στελέχη κυβερνητικών φορέων, μεγάλων εταιρειών, διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, γνωστών Think Tanks, κορυφαίων νομικών και συμβουλευτικών εταιρειών, καθώς και εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού κόσμου και ανεξάρτητοι αναλυτές.

Στον εναρκτήριο χαιρετισμό του, ο Πρόεδρος και Ετκελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ, κ. Κωστής Σταμπολής, προέβη αρχικά σε μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν των Ενεργειακών Διαλόγων, ενώ αναφέρθηκε και σε ορισμένες σημαντικές εξελίξεις που συνέβησαν στο Ινστιτούτο, του οποίου διευρύνθηκε η βάση συνεργασιών ώστε να συμπεριλαμβάνει πλέον εταίρους και τις 13 χώρες της ΝΑ Ευρώπης. «Με τουλάχιστον έναν εταίρο ανά χώρα, το Ινστιτούτο είναι πλέον σε πολύ καλύτερη θέση να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας και όλα τα διαφορετικά ενεργειακά ζητήματα που ανακύπτουν στην περιοχή», είπε ο κ.Σταμπολής για να προσθέσει πως σήμερα μελετάται η άμεση επέκταση της εταιρικής βάσης  του ΙΕΝΕ στην Αυστρία, την Σλοβενία, την Ουγγαρία και την Αίγυπτο.

Ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου αναρωτήθηκε στη συνέχεια, για το αν το forum κατάφερε να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής, να βελτιώσει την αμοιβαία κατανόηση και να προωθήσει στενότερους ενεργειακούς δεσμούς, ξεπερνώντας προβλήματα ετών, ιστορικές διαφορές και κοινωνικές αντιπάθειες.

Η απάντηση που έδωσε ο ίδιος ήταν «και ναι και όχι!» Με την πρακτική έννοια και όσον αφορά τα ενεργειακά θέματα, καταφέραμε πράγματι να φέρουμε γύρω από το ίδιο τραπέζι σχεδόν όλες τις χώρες της περιοχής. Σε πολιτικό επίπεδο ίσως να μην τα καταφέραμε τόσο καλά. Και αυτό είναι κατανοητό διότι το  SEE Energy Dialogue δεν είναι ένα πολιτικό φόρουμ. Επίσης, επειδή οι πολιτικοί, αν και θα μπορούσαν, επιλέγουν να μην ασχολούνται με εκδηλώσεις όπως αυτή. Αλλά όταν το κάνουν, μένουν έκπληκτοι με το πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι το περιφερειακό δίκτυο που έχουμε δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια. Ας ελπίσουμε, λοιπόν, ότι για το καλό και την ευημερία της περιοχής οι πολιτικοί θα μπορέσουν να επωφεληθούν από τις άριστες σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια, χάρη στη συμβολή του ΙΕΝΕ και του SEΕ Energy Dialogue ειδικότερα.

«Πιστεύουμε ότι μέσω της συνεργασίας μας και της αμοιβαίας κατανόησης μπορούμε να ξεπεράσουμε τις πολιτικές και πολιτισμικές διαφορές και να εργαστούμε προς όφελος των λαών στις χώρες μας. Επειδή η ενέργεια στις διαφορετικές πτυχές της έχει αποδειχθεί ότι διευκολύνει και ισχυροποιεί την περιφερειακή συνεργασία.»

«Πράγματι, σήμερα έχουμε πολλά σημαντικά έργα πραγματικά περιφερειακής σημασίας - τα οποία δεν υπήρχαν πριν από 15 χρόνια, όταν ξεκινήσαμε αυτή τη σειρά συναντήσεων - γεγονός που αποδεικνύει την ικανότητα των χωρών και των κυβερνήσεων, όταν υπάρχει ανάγκη, να ξεπερνούν τις διαφορές και να συνεργάζονται. Η απλή αναφορά μερικών από αυτά τα έργα αποτελεί έναν εντυπωσιακό κατάλογο» πρόσθεσε και αναφέρθηκε στους αγωγούς  TANAP& TAP, στο διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), στις διάφορες διασυνοριακές διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, εκ των οποίων ορισμένες από αυτές, υποθαλάσσιες. Επίσης, αναφέρθηκε στις αρκετές, νέες μονάδες επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, κυρίως FSRU, που συνέβαλαν στη βελτίωση των συνθηκών εφοδιασμού με φυσικό αέριο, καθώς επίσης στις νέες υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου.

Ο κ. Σταμπολής μίλησε ακόμη για την πυρηνική ενέργεια και τη σημασία της, αναφερόμενος στο μεγάλο νέο πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας, στο Ακούγιου της Τουρκίας , στην τεράστια αύξηση της δυναμικότητας μονάδων ΑΠΕ, κυρίως αιολικών και φωτοβολταϊκών, καθώς και στην ευρείας κλίμακας εισαγωγή της ενεργειακής απόδοσης, ιδίως στα κτίρια, στη νέα δομή της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και στους κόμβους αερίου.

«Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών έχουν αλλάξει πολλά όσον αφορά στη δομή και στη λειτουργία της αγοράς ενέργειας. Η απελευθέρωση της αγοράς, που κάποτε ήταν ένα απατηλό όνειρο, θεωρείται πλέον φυσιολογική με τον ανταγωνισμό στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου να έχει καθιερωθεί σε επίπεδο λιανικής στις περισσότερες χώρες. Και παρόλο που έχει επιτευχθεί αξιοθαύμαστη πρόοδος κατά τη διάρκεια του έτους, τα μακροχρόνια προβλήματα που σχετίζονται με τη λειτουργία της αγοράς λόγω της κρίσης που ξέσπασε τους τελευταίους 12 μήνες, οι προτεραιότητες άλλαξαν για άλλη μια φορά» υπογράμμισε ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ.

«Μετά την ταχεία ανάκαμψη από την πανδημία του κοροναϊού και την ανάκαμψη της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης, οι αγορές ενέργειας, πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, είχαν αρχίσει να παρουσιάζουν ανησυχητικά σημάδια. Αυτό είχε γίνει ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση της Ευρώπης από το περασμένο καλοκαίρι. Σήμερα οι παγκόσμιες ενεργειακές αγορές βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, με αυξανόμενα προβλήματα προσφοράς σε πετρέλαιο,φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό. Οι τιμές φαίνεται να ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Η Ευρώπη, από ενεργειακή άποψη, βρίσκεται σε μια πραγματικά επικίνδυνη κατάσταση, πολύ χειρότερη από άλλα μέρη του κόσμου. Η ενεργειακή ασφάλεια έχει επιστρέψει ως πρώτη προτεραιότητα στην ενεργειακή πολιτική, καθώς οι κυβερνήσεις προφανώς ανησυχούν για την πολύ πραγματική πιθανότητα ότι η αδιάλειπτη ροή ενέργειας δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη» ανέφερε.

«Φυσικά τίθεται το ερώτημα αν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά να εγγυηθούμε τη συνεχή παροχή ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα ακολουθούμε μη βιώσιμες και δαπανηρές πράσινες πολιτικές. Αυτές είναι αναμφίβολα δύσκολες επιλογές και παρουσιάζουν μεγάλες προκλήσεις που θα συζητηθούν έντονα στις συνεδρίες που θα ακολουθήσουν» επεσήμανε ο κ. Σταμπολής.

Ολοκληρώνοντας, ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ τόνισε ότι η ενέργεια, σε όλες τις μορφές της, θα μπορούσε πράγματι να αναδειχθεί τα επόμενα χρόνια ως βασικός τομέας συνεργασίας που ενσωματώνει κοινό σχεδιασμό και στρατηγικές δράσεις. Τα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη για όλους, από μια τέτοια προσέγγιση, θα μπορούσαν να είναι τεράστια, αλλά το σημαντικότερο όλων θα μπορούσε να είναι το επακόλουθο μέρισμα ειρήνης που θα μπορούσε να αποφέρει μια τέτοια συνεργασία.

Στη συνέχεια ο κ. Σταμπολής προέβη σε μια συνοπτική παρουσίαση του SE Europe Energy Outlook 2021/2022, εστιάζοντας στη σημασία της κυκλοφορίας της τρίτης έκδοσης της έκθεσης και στη σημαντική συμβολή της στην ολοένα και πιο απαιτητική ενεργειακή αγορά της περιοχής. Το «South East Europe Energy Outlook 2021/2022», ασχολείται με την κατάσταση του ενεργειακού τομέα στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και τις προοπτικές του έως το 2040, και ολοκληρώθηκε ύστερα από δύο χρόνια εντατικής προετοιμασίας και έρευνας. Η μελέτη, περιλαμάνει  σημαντικά συγκριτικά δεδομένα, λεπτομερή τομεακή ανάλυση καθώς και εκτιμήσεις και προβλέψεις για τη ζήτηση και την παραγωγή ενέργειας και στις 15 χώρες της περιφέρειας.

Τον 13ο Ενεργειακό Διάλογο για την ΝΑ Ευρώπη υποστηρίζουν με χορηγίες τους ορισμένοι από τους πιο ισχυρούς ενεργειακούς ομίλους της χώρας και της ευρύτερης περιοχής, όπως ο ΔΕΔΔΗΕ και η KG Law Firm, ένας από τους κορυφαίους δικηγορικούς οίκους στην Ελλάδα, που είναι και οι  Strategic Sponsors του Συνεδρίου. Aκόμη, ο Όμιλος Εταιρειών Ελληνικά Πετρέλαια, η Motor Oil, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Elpedison, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) και η ΔΕΠΑ Εμπορίας. Μεταξύ των υποστηρικτών  του 13ο SEE Energy Dialogue περιλαμβάνονται η Energean, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), το Ανεξάρτητο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Βουλγαρίας ( IBEX) και η EnSCo.

Ο 13ος Ενεργειακός Διάλογος συνεχίζεται αυτή την ώρα με τις εργασίες της πρώτης συνεδρίας.