"Τα Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. δεν Κατανοούν τη Λειτουργία των Αγορών Ενέργειας" - Aπειλή Στρεβλώσεων στις Αγορές Χονδρικής Ρεύματος

Τα Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. δεν Κατανοούν τη Λειτουργία των Αγορών Ενέργειας - Aπειλή Στρεβλώσεων στις Αγορές Χονδρικής Ρεύματος
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τρι, 10 Μαΐου 2022 - 08:40

Ακύρωση ή αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, νέος γύρος επιδοτήσεων των οικιακών τιμολογίων της ηλεκτρικής ενέργειας, φορολόγηση των «υπερεσόδων» των καθετοποιημένων προμηθευτών, νέος μηχανισμός αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με χρήση πλαφόν από τον Ιούλιο - έστω και δίχως την έγκριση της Ε.Ε.

Αυτά είναι τα νέα δεδομένα που φέρνει στην αγορά ηλεκτρισμού η Κυβέρνηση, σε μια περίοδο κατά την οποία κυριαρχεί η ρευστότητα λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης των τιμών σε όλο το φάσμα της ενέργειας. Οι αισιόδοξοι θεωρούν πως η θεσμική και επιδοματική εργαλειοθήκη επαρκεί για να μπουν κάτω από το χαλί τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί στην οικονομία και την κοινωνία το άλμα στο κόστος της ενέργειας. Οι νουνεχείς, βαστούν μικρό καλάθι και μπαίνουν στη διαδικασία της ανάλυσης των δεδομένων.    

Για παράδειγμα, η Eurelectric θεωρεί ότι τα εσπευσμένα, έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, είναι εν πολλοίς σχεδιασμένα με πρόχειρο τρόπο και συνιστούν, εν πολλοίς, παρέκκλιση από το target model. Το αποτέλεσμα αυτής της βιασύνης θα δημιουργήσει περαιτέρω στρεβλώσεις στην αγορά και θα παραλύσουν τις επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τις πράσινες τεχνολογίες.

Η Ένωση Διαχειριστών Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ευρώπης, εξακολουθεί να θεωρεί πως η εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας και η εκπλήρωση των στόχων για την επίτευξη ουδετερότητας άνθρακα αποτελούν το μόνο τρόπο για να συνδυαστούν η  ενεργειακή ανθεκτικότητα και η ασφάλεια του εφοδιασμού. Τονίζει δε, πως μια κρίσιμη παράμετρος για την επιτυχία των ευρωπαϊκών πολιτικών στον τομέα είναι η ανάγκη για περισσότερη εξοικονόμηση ενέργειας καθώς και η λήψη μέτρων έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση διακοπής των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ένωση.

Όπως είναι γνωστό, στα τέλη Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε σχέδια για την αντιμετώπιση της κρίσης στην αγορά φυσικού αερίου αλλά και την εξασφάλιση συνθηκών επάρκειας του εφοδιασμού σε λογικές τιμές για τον επόμενο χειμώνα, στο πλαίσιο του REPowerEU. Οι βραχυπρόθεσμες επιλογές για την αντιμετώπιση του άλματος του κόστους στον ηλεκτρισμό έγκεινται σε παρεμβατικές επιλογές που περιλαμβάνουν οικονομική αντιστάθμιση και παρεμβάσεις σε ρυθμιστικό επίπεδο στην αγορά χονδρικής που θα μπορούσαν να έχουν  στρεβλωτική επίδραση και να επηρεάσουν αρνητικά τις επενδύσεις.

Για την Eurelectric, ο μόνος δρόμος εξόδου αποτελεί η σταθερή προώθηση της Ενεργειακής Μετάβασης η οποία όχι μόνο θα κάνει δυνατή τη μείωση της εξάρτησης της Ε.Ε. από εξωτερικούς προμηθευτές ορυκτών καυσίμων –που είναι και το ζητούμενο των ημερών-  αλλά θα συμβάλει επίσης στη μακροπρόθεσμη μείωση των τιμών της ενέργειας. Για την Ένωση, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Οι ΑΠΕ και οι τεχνολογίες ουδετερότητας άνθρακα αποτελούν ήδη μακράν τις φθηνότερες πηγές ενέργειας και επιτρέπουν τη διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος της Ευρώπης.

Παράλληλα, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση και εκπόνηση κατάλληλων  σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση σημαντικής ή ολικής διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από την Ρωσία. Η προτροπή της Eurelectric προς τα τα κράτη -μέλη της Ε.Ε. είναι να λάβουν βραχυπρόθεσμα, έκτακτα, μέτρα για να μετριάσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου, με την εφαρμογή πολιτικών ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας, παράλληλα με την κατάρτιση σχεδίων έκτακτης ανάγκης που κατατείνουν στην ασφάλεια του εφοδιασμού φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο εξηλεκτρισμός της οικονομίας που έχει υποχωρήσει ως έννοια το τελευταίο διάστημα, εξαιτίας της πολυδύναμης κρίσης που πλήττει τα ευρωπαϊκά έθνη, πρέπει να αναδειχτεί εκ νέου ως η βέλτιστη λύση για την επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. για την απαλλαγή από τον άνθρακα, χωρίς να παραμερίζεται η ανάγκη διαφύλαξης της εμπιστοσύνης των επενδυτών, που κρίνεται ζωτικής σημασίας για την ευόδωση όλων αυτών των φιλόδοξων στόχων.

Υπ΄αυτή την έννοια, κάθε απόπειρα στρέβλωσης στη χονδρική αγορά, όπως είναι τα μέτρα που σχετίζονται με τη φορολόγηση των λεγόμενων "απρόσμενων κερδών" ή η υιοθέτηση ανώτατων ορίων τιμών (πλαφόν), απειλεί να θέσει σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη στην ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας της Ε.Ε., να βλάψει σοβαρά το επενδυτικό κλίμα και να εγείρει μια σειρά από σύνθετα νομικά ζητήματα καθώς και πολιτικά διακυβεύματα, υποστηρίζει η Eurelectric.

Η προώθηση μέτρων οικονομικής αποζημίωσης θα αποτελούσε τη βέλτιστη και λιγότερο στρεβλωτική λύση, σε συνδυασμό πάντα με πολιτικές συγκράτησης της ζήτησης σε νοικοκυριά και βιομηχανία, που θα διασφάλιζαν τόσο την ενεργειακή επάρκεια όσο και τη συνέχιση των πολιτικών για την Ενεργειακή Μετάβαση.

Η Ένωση υποστηρίζει ότι οι αποφάσεις σε κυβερνητικό επίπεδο που λαμβάνονται σε ορισμένα κράτη -μέλη της Ε.Ε. βασίζονται σε εσφαλμένη ερμηνεία των αγορών ενέργειας. Κάθε παρέμβαση πρέπει να είναι προσωρινού χαρακτήρα, να βασίζεται σε ενδελεχή αξιολόγηση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων και το κόστος να κατανέμεται ισότιμα στους φορολογούμενους.