Οι πιο σημαντικές αλλαγές αφορούν στην κατάργηση της χρονικής προτεραιότητας στην αξιολόγηση των αιτήσεων, στη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων αξιολόγησης και στη δημιουργία καταλόγου επιλαχόντων. Για πρώτη φορά δημιουργείται, δε, ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ που θα κατανεμηθεί στα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ λαμβάνεται ειδική μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ. Το «Εξοικονομώ 2021» θα συμβάλλει στην ενεργειακή αναβάθμιση 38% περισσότερων κατοικιών σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.
Το πιο σημαντικό κριτήριο για τη αξιολόγησης των αιτήσεων, είναι η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα, σε ποσοστό 15%. Για τα νοικοκυριά με ατομικά εισοδήματα μέχρι 5.000 ευρώ και με οικογενειακά εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, η επιδότηση ανέρχεται στο 75%. Για δε αυτά τα νοικοκυριά παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης άτοκου δανείου με εγγύηση του Δημοσίου που αφορά στο ποσοστό της ίδιας συμμετοχής.
Το νέο πρόγραμμα εντάσσεται στα εμβληματικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, χρηματοδοτείται με 632 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι θα υπάρξει συνολική μόχλευση άνω του 1 δισ. ευρώ, με τη μέση εκτιμώμενη επιδότηση να διαμορφώνεται σε ποσοστό 62% επί της συνολικής δαπάνης.
Είναι φανερό πως για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο σχεδιασμός δράσεων που αποσκοπούν στην εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί κεντρικό πυλώνα της πολιτικής της χώρας προς την Ενεργειακή Μετάβαση. Υπό απ’ αυτό το πρίσμα, η ενεργειακή αναβάθμιση του γηρασμένου κτιριακού αποθέματος της χώρας, με εξασφαλισμένους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι θεμελιώδης στην προσπάθεια αυτή. Στο νέο κύκλο του «Εξοικονομώ», αναμένεται να ενταχθούν 50.000 κατοικίες αλλά και περισσότερες από 9.000 επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα.
Για το σκοπό αυτό, καθώς και για την εκπλήρωση των στόχων του νέου ΕΣΕΚ, θα διατεθεί το 38% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ήτοι περί τα 6,2 δισ. ευρώ, κεφάλαια που θα κατανεμηθούν για έργα πράσινης μετάβασης, μέσω του σχεδίου «Ελλάδα 2.0», καθώς και περί τα 5,5 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Σε αυτά τα ποσά πρέπει να προστεθεί και το 1,63 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, κάτι που σημαίνει ότι η Ελλάδα διαθέτει πλέον μια πρωτοφανή για τα δεδομένα της χώρας δεξαμενή πόρων για τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας.
Όσον αφορά στους επιμέρους στόχους του «Εξοικονομώ 2021», είναι σχεδιασμένοι για να βελτιώσουν αισθητά την ενεργειακή κλάση των νοικοκυριών και να πετύχουν εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30% για κάθε κατοικία. Σημειώνεται ότι οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο πρόγραμμα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
· Να υφίστανται νόμιμα.
· Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες.
· Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες.
· Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Ά Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε σχετικά:
«Ξεκινάει, σήμερα, το «Εξοικονομώ 2021», το οποίο είναι πιο κοινωνικά ευαίσθητο, πιο δίκαιο και πιο αποδοτικό σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα. Καταργούμε τη χρονική ιεράρχηση στην αξιολόγηση των αιτήσεων, δίνουμε προτεραιότητα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και διαθέτουμε 100 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας. Το νέο πρόγραμμα θα συμβάλλει στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, με τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, με τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τα έργα θα δώσουν μεγάλη ώθηση στον κατασκευαστικό κλάδο και την εθνική οικονομία με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το νέο πρόγραμμα θα αποτελέσει το πρώτο βήμα του μεγάλου κύματος ενεργειακής αναβάθμισης που έχουμε προγραμματίσει για τα επόμενα έτη, προκειμένου να πετύχουμε τον εθνικό στόχο για το 2030 που προβλέπει την ενεργειακή ανακαίνιση 600.000 κτιρίων».