Οι παγκόσμιες αγορές πετρελαίου, αν και επηρεάστηκαν σημαντικά από την πανδημία του κορωνοϊού το 2020, σημείωσαν στις αρχές του 2021 ένα ράλι τιμών. Πιο συγκεκριμένα, η τιμή του αργού πετρελαίου τύπου Brent, το διεθνές benchmark, αυξήθηκε στα $57 το βαρέλι και το αμερικανικό αργό WTI στα $53 το βαρέλι, αντικατοπτρίζοντας την αύξηση της ζήτησης λόγω κρύου στην Ευρώπη και την Ασία, όπως και τις περικοπές της πετρελαϊκής προσφοράς των χωρών του OPEC+

που φαίνεται να διατηρούν τις αγορές σε έλλειμμα, επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ)  στην τελευταία μηνιαία Έκθεσή του, που αναφέρεται στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και δημοσιεύτηκε (19/1).

Η παγκόσμια διάθεση εμβολίων θέτει τις βασικές αρχές για μια καλύτερη πορεία το 2021, με την πετρελαϊκή προσφορά και ζήτηση να επιστρέφουν σε ρυθμούς ανάπτυξης μετά την άνευ προηγουμένου κατάρρευσή τους το 2020. Ωστόσο, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να ανακάμψει πλήρως η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου, καθώς τα νέα lockdowns που έχουν επιβληθεί σε ορισμένες χώρες επηρεάζουν τις πωλήσεις καυσίμων. Αυτό οδήγησε τον ΙΕΑ στην αναθεώρηση των προβλέψεών του προς τα κάτω για την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου κατά 0.6 εκατ. βαρέλια την ημέρα για το 1ο τρίμηνο του 2021 και κατά 0.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα για το 2021 συνολικά. Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου αναμένεται τώρα να αυξηθεί κατά 5.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος στα 96.6 εκατ. βαρέλια την ημέρα, μετά τη συρρίκνωση κατά 8.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2020. Αυτή η ανάκαμψη αντανακλά κυρίως τον αντίκτυπο των πακέτων δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης, καθώς και την αποτελεσματικότητα των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.     

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι χώρες του OPEC+ αποφάσισαν στις 5 Ιανουαρίου του 2021 να διατηρήσουν την αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής κατά 0.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα για τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, ενώ η Σαουδική Αραβία εξέπληξε με μία επιπλέον μείωση της πετρελαϊκής παραγωγής κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο. Υποθέτοντας ότι οι χώρες του OPEC+ επιτυγχάνουν 100% συμμόρφωση με την τελευταία συμφωνία, τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου θα μπορούσαν να συρρικνωθούν κατά 1.1 εκατ. βαρέλια την ημέρα ή 100 εκατ. βαρέλια το 1ο τρίμηνο του 2021, με την πιθανότητα πολύ πιο απότομων μειώσεων κατά το 2ο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, καθώς η ζήτηση θα ενισχύεται. 

Η υψηλότερη ζήτηση θα επιτρέψει την αύξηση της πετρελαϊκής προσφοράς φέτος. Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΕΑ, η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου αναμένεται να αυξηθεί κατά 1.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2021, μετά από ένα ρεκόρ πτώσης της τάξεως των 6.6 εκατ. βαρελιών την ημέρα πέρυσι. Είναι πιθανό να χρειαστεί πολύ περισσότερο πετρέλαιο, δεδομένης της πρόβλεψης του ΙΕΑ για μία σημαντική βελτίωση της ζήτησης κατά το 2ο εξάμηνο του 2021. Τα στοιχεία του ΙΕΑ υποθέτουν ότι κατά τη διάρκεια του 2ου εξαμήνου του 2021, οι χώρες του OPEC+ θα παρακρατήσουν 5.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα από την αγορά ως συνέπεια της συμφωνίας του περασμένου Απριλίου. Ωστόσο, οι χώρες του OPEC+ έχουν υιοθετήσει μία πιο ευέλικτη προσέγγιση στη διαχείριση της αγοράς και θα συνεδριάζουν στις αρχές κάθε μήνα για να αποφασίζουν σχετικά με τα επίπεδα της πετρελαϊκής παραγωγής.

Επίσης, οι υψηλότερες τιμές του αργού θα μπορούσαν να δώσουν ένα κίνητρο στη σχιστολιθική βιομηχανία των ΗΠΑ για την αύξηση της παραγωγής, η οποία σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση πέρυσι. Όμως, οι εταιρείες φαίνονται προς το παρόν δεσμευμένες να διατηρήσουν την παραγωγή επίπεδη, ενώ χρησιμοποιούν οποιοδήποτε κέρδος από τις τιμές για να εξοφλήσουν το χρέος τους ή για να ενισχύσουν τις αποδόσεις των επενδυτών. Εάν ακολουθήσουν το συγκεκριμένο πλάνο, οι χώρες του OPEC+ ενδέχεται να αρχίσουν να ανακτούν το μερίδιο αγοράς που έχουν απωλέσει από το 2016.