το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προκειμένου να κινητοποιήσει επενδύσεις για ανακαινίσεις κτιρίων. Το νομοσχέδιο που ετέθη σε δημόσια διαβούλευση έως τις 18 Μαρτίου προωθεί την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων στις τροποποιήσεις της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας.
Ειδικότερα, προκειμένου να στηριχθεί η κινητοποίηση επενδύσεων για τις ανακαινίσεις που είναι απαραίτητες το ΥΠΕΝ θα εξετάσει χρηματοδοτικά, θεσμικά, διοικητικά και οικονομικά κίνητρα, τα οποία θα στοχεύουν:
α) στην ομαδοποίηση των έργων, όπως μέσω επενδυτικών πλατφορμών ή ομάδων και μέσω κοινοπραξιών μικρομεσαίων επιχειρήσεων,
β) τη μείωση των διαφαινόμενων κινδύνων των επενδύσεων σε τομείς της ενεργειακής απόδοσης για τους επενδυτές και τον ιδιωτικό τομέα,
γ) την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ανεπαρκειών της αγοράς μέσω της κινητοποίησης δημόσιας χρηματοδότησης,
δ) την προσέλκυση επενδύσεων για την επίτευξη ενεργειακά αποδοτικού δημόσιου κτιριακού αποθέματος, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Eurostat, και
ε) τη λειτουργία προσιτών και διαφανών συμβουλευτικών εργαλείων, όπως οι υπηρεσίες μίας στάσης για τους καταναλωτές και συμβουλευτικές υπηρεσίες για θέματα ενέργειας, όσον αφορά τις ενδεδειγμένες ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις και τα κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα.
Τις επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας παρουσίασε στον επιχειρηματικό κόσμο της Γερμανίας η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου, στο πλαίσιο του Ελληνογερμανικού Οικονομικού Φόρουμ στο Βερολίνο.
Η κυρία Σδούκου ανέφερε ότι για την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας (βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων κατά 38% ούτως ώστε να περιοριστεί η κατανάλωσή τους στα επίπεδα του 2017, έως το έτος 2030 και ανακαίνιση και αντικατάσταση 12%-15% του αποθέματος των κτιρίων με νέα, σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2030) απαιτείται διεύρυνση των επενδύσεων σε όλους τους τομείς και ειδικότερα στον κατασκευαστικό, στον τομέα των μεταφορών και της βιομηχανίας.
«Είναι απαραίτητο να κινητοποιήσουμε πρόσθετους πόρους από διεθνείς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς καθώς και από τον ιδιωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων εγχώριων και ξένων τραπεζών και funds», τόνισε η ίδια.
Σύμφωνα με τις προωθούμενες ρυθμίσεις (τροποποιούν τον ν. 4122/2013 για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων), την ευθύνη σύνταξης της έκθεσης μακροπρόθεσμης στρατηγικής προκειμένου να κινητοποιηθούν επενδύσεις για την ανακαίνιση του εθνικού δημόσιου και ιδιωτικού κτιριακού αποθέματος θα έχει η Διεύθυνση Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας, της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ.
Κάθε μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαίνισης θα περιλαμβάνει ανασκόπηση του κτιριακού αποθέματος που θα βασίζεται, ανάλογα με την περίπτωση, σε στατιστική δειγματοληψία και το αναμενόμενο ποσοστό ανακαινισμένων κτιρίων για τα έτη 2020, 2030, 2040 και 2050.
Επίσης, θα παρουσιάζει χάρτη πορείας, με μέτρα και μετρήσιμους δείκτες προόδου, ενόψει του μακροπρόθεσμου στόχου του 2050 για μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου στην ΕΕ κατά 80%-95 % σε σχέση με το έτος βάσης (1990), προκειμένου να επιτευχθεί κτιριακό απόθεμα υψηλής ενεργειακής απόδοσης και απαλλαγμένο από ανθρακούχες εκπομπές, αλλά και να διευκολυνθεί η οικονομικά αποδοτική μετατροπή υφιστάμενων κτιρίων σε κτίρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας.
Εξαιρέσεις από τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης
Οι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης κτιρίων, που καθορίζονται με τον ΚΕΝΑΚ, δεν θα εφαρμόζονται στις εξής κατηγορίες κτιρίων:
α) κτίρια προστατευόμενα ως μέρος συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής τους αξίας, στο βαθμό που η συμμόρφωση προς ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης θα αλλοίωνε κατά τρόπο μη αποδεκτό το χαρακτήρα ή την εμφάνιση τους,
β) κτίρια χρησιμοποιούμενα ως χώρους λατρείας,
γ) βιομηχανικές εγκαταστάσεις, βιοτεχνίες, επαγγελματικά εργαστήρια, αποθήκες,
δ) προσωρινής χρήσης κτίρια που με βάση το σχεδιασμό τους η διάρκεια χρήσης τους δεν υπερβαίνει τα δύο έτη, κτίρια αγροτικών χρήσεων – πλην κατοικιών – με χαμηλές ενεργειακές απαιτήσεις και αγροτικά κτίρια – πλην κατοικιών – που χρησιμοποιούνται από τομέα καλυπτόμενο από εθνική συμφωνία που αφορά την ενεργειακή απόδοση κτιρίων,
ε) μεμονωμένα κτίρια, με συνολική ωφέλιμη επιφάνεια μικρότερη από πενήντα τετραγωνικά μέτρα (50 τ.μ.), για τα οποία ισχύουν μόνο οι ελάχιστες απαιτήσεις που αφορούν σε δομικά στοιχεία του κτιριακού κελύφους.
Εφόσον τα παραπάνω κτίρια των περιπτώσεων γ`, δ` και ε` περιλαμβάνουν τμήματα λειτουργικά ανεξάρτητα και αυτόνομα συνολικής επιφάνειας μεγαλύτερης ή ίσης των 50 τετραγωνικών μέτρων (με χρήσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.σχ. όπως χώροι γραφείων, συνάθροισης κοινού, εμπορίου κλπ.), για τους συγκεκριμένους χώρους θα ισχύουν οι ελάχιστες απαιτήσεις.
Υποχρέωση χρήσης ηλιοθερμικών συστημάτων και άλλες ρυθμίσεις
Επίσης, με τις νέες ρυθμίσεις τροποποιούνται οι περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι υποχρεωτική η χρήση ηλιοθερμικών συστημάτων για τη κάλυψη μέρους των αναγκών σε ζεστό νερό χρήσης. Έτσι δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση τα κτίρια με βάση τη χρήση τους, αλλά εφόσον έχουν πολύ χαμηλή ζήτηση σε ζεστό νερό χρήσης (ΖΝΧ). Η παρούσα τροποποίηση κρίθηκε απαραίτητη διότι κτίρια μεγάλης έκτασης με χαμηλή αφενός ζήτηση σε Ζεστό Νερό Χρήσης (ΖΝΧ) ανά τ.μ., αλλά αφετέρου μεγάλη συνολική ζήτηση σε ΖΝΧ, εξαιρούνταν από την υποχρέωση χρήσης ηλιοθερμικών συστημάτων.
Στα νέα κτίρια ή κτιριακές μονάδες είναι υποχρεωτική η κάλυψη μέρους των αναγκών σε ΖΝΧ από ηλιοθερμικά συστήματα. Το ελάχιστο ποσοστό του ηλιακού μεριδίου σε ετήσια βάση παραμένει στο 60%. Το ελάχιστο ποσοστό δύναται να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αδυναμία εφαρμογής του συγκεκριμένου ποσοστού απαιτεί επαρκή τεχνική τεκμηρίωση.
Επίσης, σύμφωνα με τις προωθούμενες ρυθμίσεις, απαιτείται η δήλωση του αριθμού πρωτοκόλλου του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) κατά την έντυπη ή ηλεκτρονική δήλωση στην αρμόδια Δημόσια Αρχή μίσθωσης σε νέο ενοικιαστή, κτιρίου ή κτιριακής μονάδας. Η διάταξη αφορά πλέον σε κάθε εφαρμογή που χρησιμοποιείται από τις αρμόδιες Αρχές.
Κατά τη διάθεση προς πώληση ή προς μίσθωση κτιρίου ή κτιριακής μονάδας, απαιτείται η δήλωση του δείκτη ενεργειακής απόδοσης (ενεργειακή κατηγορία), όπως αυτός προκύπτει από το ΠΕΑ, σε όλες τις εμπορικές διαφημίσεις και καταχωρήσεις. Κατά την έντυπη ή ηλεκτρονική δήλωση στην αρμόδια Δημόσια Αρχή, μίσθωσης σε νέο ενοικιαστή κτιρίου ή κτιριακής μονάδας, ο αριθμός πρωτοκόλλου του ΠΕΑ καταχωρίζεται υποχρεωτικά σε αυτή.