Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογκάν διατυπώνει παράδοξες οικονομικές ιδέες- κι όχι μόνον. Κι’ άλλοτε υπεστήριξε ότι θα ελέγξει τον πληθωρισμό με αύξηση των Τραπεζικών πιστώσεων, απόλυση της ηγεσίας της Κεντρικής Τουρκικής Τραπέζης , ακόμη και με κρατικά μανάβικα που θα πουλούσαν ζαρζαβατικά κάτω του κόστους.
Πάντα ταύτα απέτυχαν και ο πληθωρισμός στην Τουρκία καλπάζει. Ο Ερντογκάν όμως τον χαβά του. Επανέρχεται ότι τα «υψηλά επιτόκια προκαλούν πληθωρισμό και μεγιστοποιούν τα κέρδη των προνομιούχων τάξεων».
Το δεύτερο σκέλος της Ερντογκανικήςαπόψεως είναι σοβαρότερο του πρώτου. Πράγματι, τα υψηλά επιτόκια ενισχύουν τους αποταμιευτές δηλ. το απόθεμα πλούτου στην οικονομία αλλά όταν τα επιτόκια πέφτουν κάτω του πληθωρισμού, οι κερδοσκόποι απολάβουν ενός ευεργετήματος: Δανείζονται αφειδώς και με την αναπροσαρμογή των τιμών (ιδίως των ακινήτων) πραγματοποιούν μία υπεραξία, συνήθως αφορολόγητη.
Την εντεύθεν ζημία υφίστανται οι Τράπεζες που βλέπουν τα κεφάλαια που διαχειρίζονται, να χάνουν σε αγοραστική δύναμη. Ο Ερντογκάν σαν πιστός Σουνίτης απεχθάνεται τις Τράπεζες και τον τόκο αλλά αμφότεροι οι θεσμοί είναι απαραίτητοι σε μία καπιταλιστική κοινωνία, όπως εξακολουθεί να είναι η Τουρκική παρά τις περί του αντιθέτου δοξασίες του προέδρου της.
Εν τούτοις, ο ρόλος των επιτοκίων είναι σημαντικός μέσω του ανατοκισμού εις μακράς περιόδους. Διπλασιάζει την οφειλή σε διάστημα περίπουεπτά ετών με επιτόκιο 10%. Από την άλλη μεριά , το κόστος του χρήματος δεν είναι ο ετήσιος τόκος αλλά ο ετήσιος πληθωρισμός που μειώνει την αγοραστική δύναμη ενός κεφαλαίου - εξ ου και η ανάγκη αποζημιώσεως του κεφαλαιούχου με θετικό – άνω του πληθωρισμού επιτόκιο.
Εδώ ανακύπτει ένα ηθικό πρόβλημα: εάν ο οφειλέτης εξαπατήθει δανειζόμενος απαλλάσσεται του χρέους;
Οι φοιτητές που δανείσθησαν «σπουδαστικά δάνεια» για να εκπαιδευθούν σε Αμερικανικά πανεπιστήμια απηλλάγησαν την οφειλής (Albatross) επί τη βάσει ενός νόμου του 1999 όταν απεδείχθη στα δικαστήρια ότι με την εκπαίδευση που τους παρεσχέθη δεν ήταν δυνατόν να βρουν δουλειά.Σχετικώς εξ άλλου εκκρεμεί κι’ η υπόθεση των στεγαστικών δανείων σε Ελβετικά φράγκα που θα κριθεί στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο.
Αν και λογικώς τα χαμηλά επιτόκια βοηθούν την οικονομική ανάπτυξη δεν είναι βέβαιον σε ποιο βαθμό. Εδώ όμως , εξαντλείται η οικονομική φιλολογία των επιτοκίων, πληθωρισμού κι’ ανάπτυξης και τίθεται το ερώτημα γιατί οι πρόεδροι της Τουρκίας, της Αμερικής και ο πολύς Μάριο Ντράγκι της ΕΚΤ αξιώνουν χαμηλά επιτόκια;
Η απάντηση είναι ότι θέλουν να γίνουν ευχάριστοι στο κοινό και μάλλον για να επανεπιλεγούν με την υστεροφημία τους.
Όταν ο Ναστρεδδίν Χότζα ρώτησε τον σουλτάνο Ταμερλάνο που τον κάλεσε στο σαράϊ της Προύσας ,μεσούντος του χειμώνα και ο οποίος προέβλεψε ότι τον Αύγουστο θα ήταν πλούσια η συγκομιδή των σύκων , έλαβε απ’ αυτόν την αποστομωτική απάντηση:
-Γιατί μ’αρέσουν τόσο πολύ τα σύκα.