Μετά το Πάσχα αναμένεται να δημοσιευθεί η πρόσκληση για τη χρηματοδότηση των ενεργειακών κοινοτήτων. Η νέα χρηματοδοτική δράση αφορά τόσο υφιστάμενες ενεργειακές κοινότητες, όσο και εκείνες που βρίσκονται στα σκαριά και αναμένεται να δημιουργηθούν κατά την περίοδο υποβολής προτάσεων 

για ένταξη στο συγκεκριμένο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ. Το νέο πρόγραμμα στήριξης των ενεργειακών κοινοτήτων, όπως είχε ανακοινώσει και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Γιώργος Σταθάκης, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ στα μέσα Μαρτίου, είναι προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ, και ουσιαστικά θα συμβάλει στην υλοποίηση του σχεδίου για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Η οικονομική ενίσχυση των επενδυτικών σχεδίων θα μπορεί να αγγίξει το 50% έως και το 60% του προϋπολογισμού των έργων. Σχετικά με το πλαφόν της χρηματοδότησης ακόμη δεν έχει καθοριστεί αλλά πιθανώς δεν θα ξεπερνά το ένα εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), ήδη στο σχετικό μητρώο έχουν εγγραφεί περί τις 60 ενεργειακές κοινότητες από όλη την Ελλάδα, αν και ακόμη καμία δεν έχει λειτουργήσει, ενώ άλλες τόσες βρίσκονται υπό ίδρυση. Οι κοινότητες αυτές θα μπορέσουν να ενισχυθούν οικονομικά ώστε να αναπτύξουν έργα τόσο στον τομέα των ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας), όσο και σε εκείνον της ηλεκτροκίνησης. Επίσης θα προκρίνονται έργα που έχουν ως στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.

Στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τον ΔΕΔΔΗΕ -σε ημερίδα που διοργάνωσε η ερευνητική ομάδα SmartRue του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σε συνεργασία με την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση ΗΛΕΚΤΡΑ Energy, με τίτλο “Ενεργειακές Κοινότητες, η ενέργεια στα χέρια των πολιτών”- δείχνουν ότι έως σήμερα έχουν καταθέσει στον Διαχειριστή 44 αιτήματα για σύνδεση έργων ΑΠΕ από ενεργειακές κοινότητες, εκ των οποίων τα 43 αφορούν ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων και ένα αίτημα αφορά μονάδα βιομάζας. Μετά το Πάσχα, θα αρχίσει και η κατάθεση αιτήσεων στον ΔΕΔΔΗΕ από ενεργειακές κοινότητες για σύνδεση - στο ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρισμού αλλά και στα μη διασυνδεδεμένα νησιά - έργων ΑΠΕ με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό (virtual net metering).

Τον περασμένο Μάρτιο είχε δημοσιευθεί και υπουργική απόφαση του ΥΠΕΝ σχετικά με το net metering και το virtual net metering, βάσει της οποίας αυξήθηκε το όριο ισχύος σε ένα μεγαβάτ.

Το 2018 εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα συστήματα αυτοπαραγωγής με ενεργειακό συμψηφισμό, ισχύος 7,26 μεγαβάτ (MWp). Τα συγκεκριμένα συστήματα, στην πλειονότητά τους, εγκαταστάθηκαν σε αστικές περιοχές, ενώ δεν υπήρξε ενδιαφέρον από τον αγροτικό κόσμο. Ειδικότερα, τα 6,2 μεγαβάτ αφορούσαν net metering και ελάχιστες ήταν οι εφαρμογές για εικονικό net metering. Ωστόσο, δεν υπήρχε καμία εγκατάσταση από ενεργειακό συνεταιρισμό, καθώς από τους περίπου 60 συνεταιρισμούς που έχουν συσταθεί (οι περισσότεροι σχεδιάζουν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, λιγότεροι ανεμογεννητριών και ελάχιστοι τη χρήση βιοαερίου), κανένας δεν έχει ακόμη ξεκινήσει τα σχετικά έργα.

Σε γενικές γραμμές, το 2018 τα φωτοβολταϊκά κάλυψαν περίπου το 7% των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην τέταρτη θέση διεθνώς (μετά από την Ονδούρα, την Ιταλία και την Γερμανία) σε ότι αφορά στη συμβολή των φωτοβολταϊκών στη συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας.

Όπως προκύπτει από έγγραφο που κατέθεσε ο κ. Σταθάκης στη Βουλή: «Σε απόλυτα μεγέθη, η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ στην ελληνική επικράτεια έχει ανέλθει σε επίπεδο έτους πάνω από 25% ως μερίδιο στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, καθιστώντας τη συνεισφορά της πρωταγωνιστική ως προς την κάλυψη των αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Όσον αφορά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΑΠΕ με χαρακτηριστικά μη ελεγχόμενης παραγωγής (στην οποία περιλαμβάνεται η ηλεκτροπαραγωγή από αιολικούς σταθμούς), το ποσοστό αυτού του μεριδίου ανέρχεται ήδη σε πάνω από 15% στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και είναι σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο μερίδιο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικά η ηλεκτροπαραγωγή από τα αιολικά αντιστοιχεί σε πάνω από 35% της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής από τις ΑΠΕ στην ελληνική επικράτεια».