οργανώσει και ηγείται ο Χαφτάρ, έχοντας θέσει υπό τον έλεγχό του το σύνολο λιβυκής επικράτειας πλην της Τρίπολης, και των πολιτοφυλάκων της GNA και διαφόρων ενόπλων ισλαμικών ομάδων που στηρίζουν την κυβέρνηση που ηγείται ο πρωθυπουργός Φαγιέζ αλ Σαράτζ, η οποία παραδόξως αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα ως εκπροσωπούσα το λιβυκό κράτος. Μια κυβέρνηση η οποία για τη λειτουργία της εξαρτάται απόλυτα από τα έσοδα που εξασφαλίζονται από την παραγωγή και τις εξαγωγές πετρελαίου από εγκαταστάσεις που ελέγχουν όμως τα στρατεύματα του Χαφτάρ!
Ο στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ
Έτσι, προκειμένου να δώσει ένα τέλος στην τραγελαφική κατάσταση διαρχίας που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στη Λιβύη, ο στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ -ο οποίος και είχε στηρίξει το Καντάφι στο πραξικόπημά του το 1969, αλλά απεχώρησε αργότερα, διαφωνώντας με το καθεστώς και βρίσκοντας καταφύγιο στις ΗΠΑ- κινήθηκε εναντίον της επίσημης κυβέρνησης της Τρίπολης προκειμένου να προλάβει το εθνικό συνέδριο στα μέσα του μήνα, το οποίο νομοτελειακά θα οδηγούσε σε μία πολιτική λύση που θα υπαγορεύετο από το διεθνή παράγοντα.
Με ήδη 40 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες και από τις δύο πλευρές, η επιχείρηση του Χαφτάρ για την κατάληψη της Τρίπολης, με απώτερο στόχο τον πλήρη έλεγχο του λιβυκού κράτους, προμηνύεται ιδιαίτερα σκληρή με υψηλό φόρο αίματος. Ο μεν Χαφτάρ είναι αποφασισμένος να θέσει υπό τον έλεγχό του την πρωτεύουσα, ώστε να προχωρήσει τάχιστα στην ανασύσταση του κράτους, οι δε περικυκλωμένοι κυβερνητικοί της Τρίπολης αμύνονται απεγνωσμένα, ελπίζοντας στην παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών με την υποστήριξη των ΗΠΑ, ώστε να περισώσουν τα οφίτσιά τους και τίποτα περισσότερο. Μέχρι στιγμής πάντως η αντίδραση του διεθνούς παράγοντα είναι υποτονική, με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, να καλεί για άμεση κατάπαυση του πυρός και προσέλευση των αντιμαχόμενων πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε μία απεγνωσμένη προσπάθεια εξεύρεσης λύσης, ώστε να αποφευχθεί η επιχείρηση του LNA κατά της Τρίπολης, ο Γεν. Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών επισκέφθηκε την περασμένη εβδομάδα την ανατολική επαρχία της Λιβύης, προσδοκώντας μια συνάντηση με τον στρατηγό Χαφτάρ, αλλά η όλη προσπάθεια του απέβη άκαρπη και αναγκάστηκε να αποχωρήσει άτακτα.
Όπως όμως δείχνουν οι εξελίξεις από το πολεμικό μέτωπο, και βάσει τελευταίων πληροφοριών από τη Λιβύη, δε διαφαίνεται προς το παρόν από κανένα από τα εμπλεκόμενα μέρη διάθεση για κατάπαυση του πυρός ή ανακωχή. Απεναντίας, η κατάσταση επιδεινώνεται από ώρα σε ώρα, με τα επιτιθέμενα στρατεύματα του LNA να συναντούν σθεναρά αντίδραση από τις ομάδες του GNA στις οποίες, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, περιλαμβάνονται ισλαμιστικά στοιχεία προερχόμενα από το χαλιφάτο του ISIS. Με τον στρατηγό Χαφτάρ να έχει την αμέριστη στήριξη της Αιγύπτου, των ΗΑΕ, αλλά και της Ρωσίας, καθώς συμπίπτουν οικονομικά και πολιτικά τα συμφέροντά τους και κυρίως μοιράζονται ένα κοινό αντί-ισλαμιστικό μέτωπο. Όμως, η αποφασιστικότητα του στρατηγού Χαφτάρ να ξεριζώσει κάθε ισλαμιστικό τρομοκρατικό στοιχείο από τη Λιβύη φαίνεται ότι δεν έχει βρει την αναμενόμενη ανταπόκριση από τη Δύση, με εξαίρεση την Ιταλία, εάν κρίνουμε από τη μέχρι σήμερα αμφίσημη στάση των περισσότερων χωρών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και Μ. Βρετανίας, απέναντι στο καθεστώς του.
Επιπτώσεις στην πετρελαϊκή αγορά
Όπως ήτο αναμενόμενο, τα γεγονότα στη Λιβύη τα τελευταία 24 ώρα δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστη τη διεθνή πετρελαιαγορά, όπου η τιμή του αργού Brent αυξήθηκε κατά $1,5 το βαρέλι από την Παρασκευή, με αυτό να έχει φθάσει σήμερα στα $70,67 το βαρέλι σε πρωινή διαπραγμάτευση στο ICE του Λονδίνου και με την αμερικανική ποικιλία WTI να πωλείται στα $63,39 στο NYMEX της Νέας Υόρκης. Να σημειώσουμε ότι από τις αρχές του έτους οι δυο αυτές βασικές ποικιλίες, με παγκόσμια εμπορευσιμότητα, αργού έχουν ανατιμηθεί κατά $20,0 το βαρέλι, αντανακλώντας την κατάσταση στις αγορές φυσικών εμπορευμάτων -αργό και προϊόντα- όπου παρατηρείται σταθερή μείωση των διεθνών αποθεμάτων και επιστροφή σε καθεστώς ελέγχου της παραγωγής από τον OPEC and partners.
Πορεία των τιμών του αργού Brent στο ICE του Λονδίνου την τελευταία εβδομάδα
Όπως μας πληροφορούν στελέχη της διεθνούς αγοράς πετρελαίου, δεν είναι τόσο ο φόβος για μια πιθανή μείωση των εξαγωγών αργού από τη Λιβύη -η παραγωγή της οποίας έτσι και αλλιώς έχει μειωθεί στα 800.000 βαρέλια την ημέρα από τα 1,8 εκατ. βαρέλια/ ημέρα που ήτο προ του 2011- αλλά ότι η σημερινή αναταραχή έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά άλλων επεισοδίων, όπως είναι η κατάρρευση της παραγωγής στη Βενεζουέλα και η ραγδαία μείωση των εξαγωγών από το Ιράν λόγω των τελείως αδικαιολόγητων αμερικανικών κυρώσεων. «Όλα δε αυτά τα γεγονότα εάν τα δει κάποιος συνολικά, θα διαπιστώσει ότι, αργά ή γρήγορα, θα οδηγηθούμε σε μια κατάσταση έλλειψης στην παγκόσμια προμήθεια η οποία δεν μπορεί να αναπληρωθεί πλήρως, όσο γρήγορα και εάν αυξάνεται η αμερικανική παραγωγή», παρατηρεί ένας γνωστός commodity trader στο Λονδίνο. Βάσει στοιχείων του ΙΕΑ, τους τελευταίους 12 μήνες παρατηρείται ένα έλλειμμα προμήθειας της τάξης των 1,6 εκατ. βαρελιών/ ημέρα από Ιράν και Βενεζουέλα. Εάν δε προσθέσουμε σε αυτό και 1,4 εκατ. βαρέλια/ ημέρα από τις περικοπές του OPEC+, τότε ομιλούμε για ένα 3,0% της παγκόσμιας ζήτησης. Με τις τιμές να καθορίζονται ως γνωστό στα περιθώρια, μια κάμψη εξαγωγών από τη Λιβύη είναι αναμενόμενο να οδηγήσει σε περαιτέρω ανοδικές πιέσεις στις τιμές του αργού.