περί αντισυνταγματικότητας περικοπών που θα τινάξουν στον αέρα τον προϋπολογισμό και θα ανατρέψουν σχεδιασμούς, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που απειλούν τις τράπεζες, τους κινδύνους για τις ελληνικές εξαγωγές από τη διαφαινόμενη παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση και τους εμπορικούς πολέμους των μεγάλων. Θα αναφερθώ στη συμπεριφορά όλων μας, πολιτικών, επιχειρηματιών, κοινωνικών εταίρων, διαμορφωτών κοινής γνώμης, πολιτών. Στην ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας, που αποτελεί το απαραίτητο θεμέλιο για να οικοδομηθεί η νέα, διαφορετική Ελλάδα που ονειρεύονται κάποιοι, τουλάχιστον όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά. Είναι αυτοί που στη σύγχρονη Ελλάδα, που βρίθει από κυνισμό, συχνά χαρακτηρίζονται ονειροπόλοι αν όχι αφελείς. Στη σκέψη έρχεται μια συνέντευξη που είχα πάρει τον Δεκέμβριο του ’10 από τον τότε γενικό διευθυντή του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος-Καν. Στην αρχή του δράματος της ελληνικής κρίσης, μου είχε πει δύο πράγματα. Για να ξεπεράσετε την κρίση, πρέπει να υπάρξει συναίνεση των δύο μεγάλων κομμάτων (τότε ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.) και οι ίδιοι οι Ελληνες να έχετε την «ιδιοκτησία» των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα. Φυσικά, ούτε το ένα συνέβη ούτε το άλλο. Και έτσι, οκτώ χρόνια μετά, μπορεί τυπικά να βγήκαμε από το μνημόνιο, αλλά ως κοινωνία, ως οικονομία, ως πολιτικό σύστημα, δεν αλλάξαμε.
Οι ρεαλιστές παραμένουν δικαιολογημένα απαισιόδοξοι. Ωστόσο, καθώς ανατέλλει το 2019 κάποιοι επιμένουμε να ελπίζουμε ότι μπορεί να υπάρξει αλλαγή νοοτροπίας στην ελληνική πραγματικότητα. Να πούμε με παρρησία τις δύσκολες αλήθειες, να ενθαρρύνουμε την αξιοκρατία, να επενδύσουμε στην καινοτομία, να στηρίξουμε την υγιή επιχειρηματικότητα που μόνο αυτή μπορεί να φέρει μια πραγματική και σε στέρεες βάσεις ανάπτυξη.
Ολα αυτά δεν μπορούν να οικοδομηθούν σε ρητορική πόλωση, εκατέρωθεν ύβρεις και ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής.
Καθώς αρχίζει μια χρονιά παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου, αναθεώρησης του Συντάγματος και κρίσιμων και δεσμευτικών αποφάσεων στα εθνικά θέματα, αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι σύνεση, συναίνεση, συνεννόηση και συνεργασία. Οι ελπίδες, όπως και οι ανάγκες της χώρας, είναι μεγάλες. Αλλά, όπως είπαμε, οι ρεαλιστικές προσδοκίες παραμένουν, δυστυχώς, μικρές.
(Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)