Τα νέα στοιχεία, όπως αναφέρει ο ΙΕΑ στην τελευταία του μηνιαία έκθεση για την πετρελαϊκή αγορά, η οποία δημοσιεύτηκε σήμερα, δείχνουν ότι ο ρυθμός επιταχύνθηκε και αυτή η υψηλότερη παραγωγή, σε συνδυασμό με τις απαλλαγές από τις ιρανικές κυρώσεις που εξέδωσαν οι ΗΠΑ και τη σταθερή αύξηση της ζήτησης, συνεπάγονται την ύπαρξη ενός πετρελαϊκού αποθέματος της τάξεως των 0.7 εκατ. βαρελιών την ημέρα το τέταρτο τρίμηνο του 2018.
Στην έκθεσή του μηνός Αυγούστου, ο ΙΕΑ περιέγραψε την αντικατάσταση των βαρελιών του Ιράν και της Βενεζουέλας ως μία «πρόκληση», αφού υπήρχε ο κίνδυνος να αυξηθούν οι τιμές σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα υπερβολικά γρήγορα, πράγμα που έγινε, αφού οι τιμές στις 3 Οκτωβρίου έφτασαν τα $86.74 το βαρέλι. Οι παραγωγοί αντέδρασαν με αύξηση της παραγωγής και σήμερα, οι «Τρεις Μεγάλοι» (δηλ. Ρωσία, Σαουδική Αραβία και ΗΠΑ) βλέπουν την πετρελαϊκή παραγωγή τους σε επίπεδα ρεκόρ. Η επιπλέον παραγωγή των χωρών εκτός OPEC τον Αύγουστο, τον τελευταίο μήνα για τον οποίο ο ΙΕΑ έχει συγκεντρώσει στοιχεία, ήταν +3.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα, υψηλότερη από ό,τι ήταν πριν από ένα χρόνο, με τις ΗΠΑ να συνεισφέρουν 3.0 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η πετρελαϊκή παραγωγή της Ρωσίας σημείωσε νέο ρεκόρ με 11.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, με τις εταιρείες να υποδηλώνουν ότι θα μπορούσαν να παράγουν ακόμη περισσότερα.
Όπως επισημάναμε, στις αρχές Οκτωβρίου, η τιμή του αργού πετρελαίου τύπου Brent έφθασε σε υψηλό τετραετίας, πάνω από τα $86 το βαρέλι, αντανακλώντας τους φόβους για μια πιο «σφικτή» αγορά. Κατά την άποψη του ΙΕΑ, αυτή ήταν μια επικίνδυνη "κόκκινη ζώνη" και δικαιολόγησε την αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής από πλευράς των παραγωγών. Σήμερα, η τιμή έχει υποχωρήσει σε επίπεδα, αρκετά κάτω των επιθυμητών (για τους παραγωγούς) στα $65 το βαρέλι, πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα του Μαΐου, πριν οι ΗΠΑ ανακοινώσουν την αλλαγή πολιτικής τους προς το Ιράν. Οι χαμηλότερες πετρελαϊκές τιμές είναι σαφώς ένα πλεονέκτημα για τους καταναλωτές, ιδιαίτερα αυτούς που έχουν δεχθεί αρκετές πιέσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες που πλήττονται από το πρόσθετο μειονέκτημα των αδύναμων εθνικών νομισμάτων τους.
Προς το παρόν, οι προβλέψεις του ΙΕΑ για την ζήτηση πετρελαίου παραμένουν σταθερές, με μία αναμενομένη αύξηση κατά 1.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα για το 2018 και μία μέση αύξηση της τάξεως των 1,4 εκατ. βαρελιών την ημέρα για το 2019, παρόλο που οι μακροοικονομικές προοπτικές είναι αβέβαιες.
Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου φαίνεται να είναι πιο «χαλαρή» από ό,τι ήταν πριν από λίγες εβδομάδες, ενώ μπορεί να υπάρχει μια αίσθηση ικανοποίησης από την άποψη ότι οι παραγωγοί πετρελαίου έχουν αντιμετωπίσει την πρόκληση της αντικατάστασης των χαμένων βαρελιών (λόγω Ιράν, Βενεζουέλας, Λιβύης, κτλ.). Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να δεσμεύονται να μειώσουν μεσοπρόθεσμα τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν στο μηδέν, από τα 1.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα που παρατηρούνται σήμερα. Υπάρχουν, όμως, ανησυχίες ως προς τη σταθερότητα της πετρελαϊκής παραγωγής στη Λιβύη, τη Νιγηρία και τη Βενεζουέλα, ενώ η σύγκρουση δεξαμενόπλοιων την περασμένη εβδομάδα στα ύδατα της Νορβηγίας, αν και είχε μέτριο αντίκτυπο, είναι μια ακόμη υπενθύμιση της ευπάθειας του συστήματος σε ατυχήματα.
Η απάντηση στην πρόσκληση εκ μέρους του ΙΕΑ και άλλων για αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής υπενθυμίζει ότι η πετρελαϊκή βιομηχανία λειτουργεί καλύτερα όταν υπάρχει συνεργασία. «Τακτικές επαφές μεταξύ των βασικών παικτών είναι απαραίτητες για τη δημιουργία ενός κλίματος κατανόησης και μολονότι η διπλωματία του πετρελαίου έχει στεφθεί με επιτυχία μέχρι στιγμής φέτος, αυτή πρέπει να διατηρηθεί για να διασφαλιστεί η σταθερότητα της αγοράς», σημειώνει, μεταξύ άλλων, στην μηνιαία έκθεσή του ο ΙΕΑ.