Ενώ επί παραδείγματι ελπίζουν σε συνεννόηση Σέρβων και Κοσσοβάρων, τους ξεφεύγει ότι ένας νέος ασκός του Αιόλου μπορεί να ανοίξει στην Βοσνία με μίαν αποσχιστική κίνηση της σερβικής οντότητος, η οποία ήδη λειτουργεί με μεγάλο βαθμό αυτονομίας. Και αν η «Σερβική Δημοκρατία» της Βοσνίας ανεξαρτητοποιηθεί, ανοίγει ο δρόμος για κάτι ανάλογο και από την επαρχία της Ερζεγοβίνης η οποία κατοικείται σχεδόν αποκλειστικώς από Κροάτες.
Για όσους γνωρίζουν τα Βαλκάνια, είναι προφανές ότι οι πιθανότητες περαιτέρω κατακερματισμού και αποσταθεροποιήσεως είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερες από αυτές της διαμορφώσεως μιας κανονικότητος, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνονται στην Ουάσιγκτων και τις Βρυξέλλες.
Ευθύνες
Η Ελλάς φέρει ευθύνες για αυτές τις εσφαλμένες αντιλήψεις που έχουν επικρατήσει. Πολλάκις έχει αναφερθεί και από διαδοχικές κυβερνήσεις, μηδέ της σημερινής εξαιρουμένης, ότι είμαστε «νησίδα σταθερότητος» στην περιοχή. Ως τέτοια «νησίδα» είχαμε την υποχρέωση να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο. Και όχι μόνο να ενημερώνουμε διαρκώς τους συμμάχους και εταίρους μας αλλά και να διαμορφώσουμε το σχέδιο για το μέλλον της χερσονήσου του Αίμου. Κάποιοι μπορεί να το ονόμαζαν ιμπεριαλισμό. Κάποιοι άλλοι απλώς το φοβήθηκαν και αισθάνθηκαν το βάρος μιας τέτοιας πρωτοβουλίας δυσανάλογο προς τους αδύναμους πολιτικούς τους ώμους. Η ουσία είναι ότι βρεθήκαμε έξω από το ρεύμα που διαμορφώνει τις εξελίξεις. Και έτσι αφήσαμε το έδαφος ελεύθερο για άλλους με περισσότερη αυτοπεποίθηση και διάθεση ασκήσεως επιρροής. Έτσι πέρα από Αμερικανούς και Ευρωπαίους παρεισέφρησαν και οι Τούρκοι. Οι οποίοι σήμερα έχουν διαμορφώσει δεσμούς συνεργασίας με την Αλβανία και τα Σκόπια και τις χρησιμοποιούν ως μοχλούς αποσταθεροποιήσεως.
Αφού λοιπόν αφήσαμε τα πράγματα να εξελιχθούν έτσι, ας μην μας προκαλούν κατάπληξη οι εξελίξεις. Στο διεθνές σύστημα επιβάλλεται κανείς με έναν μόνον τρόπο. Δια της ισχύος. Το εδίδαξε εδώ και χιλιάδες χρόνια ο Θουκυδίδης και μάλιστα εναργέστατα : ο ισχυρός προχωρεί όσο του επιτρέπει η ισχύς του και ο αδύναμος υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του. Καμμιά φορά όμως η αδυναμία είναι ζήτημα επιλογής. Και για την Ελλάδα είναι πράγματι επιλογή των τελευταίων κυβερνήσεων μας να θεωρούμε ότι είμαστε αδύναμοι.
Έτσι φθάσαμε να θεωρούμαστε τόσο «δεδομένοι» που όλοι έχουν αποδυθεί στην προσπάθεια να πείσουν τα Σκόπια. Ακόμη και ο Αμερικανός Πρόεδρος. Και αναρωτιέται κανείς που είναι και τι κάνουν τα ελληνοαμερικανικά λόμπυ, που θα μπορούσαν να προωθήσουν τις θέσεις της χώρας μας, εκμεταλλευόμενα και την συγκυρία των ενδιαμέσων εκλογών του Νοεμβρίου. Υπέκυψαν άραγε και αυτά στην φοβικότητα και την αδράνεια στην οποία έχει περιπέσει το εθνικό κέντρο;
Είναι τραγικό από ενεργοί διαμορφωτές των μελλοντικών ισορροπιών να έχουμε επιλέξει την μοιρολατρική αποδοχή εξελίξεων που συνεπάγονται και εθνικές απώλειες. Γιατί και η Συμφωνία των Πρεσπών επισφραγίζει εθνικές απώλειες.
("Η ΕΣΤΙΑ" 8/9/2018)