Σε σύγκριση
με άλλες χώρες στη ΝΑ Ευρώπη, η ανάπτυξη του κλάδου των φωτοβολταϊκών στην
Τουρκία ξεκίνησε με μεγάλη καθυστέρηση και με πολύ διστακτικά βήματα. Ενώ η
ενεργειακή πολιτική της γείτονος ήδη εδώ και μια 20ετία, τουλάχιστον, περιλαμβάνει
την ανάπτυξη των ΑΠΕ ως βασικό πυλώνα του ενεργειακού μείγματος της χώρας
αρχικά δόθηκε έμφαση στην ανάπτυξη των υδροηλεκτρικών, της γεωθερμίας και της
αιολικής ενέργειας. Έτσι το 2013, σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτονται στην
τελευταία έκδοση (2017) του “
SEE
Energy
Outlook” του ΙΕΝΕ, η εγκατεστημένη ισχύς
των ΑΠΕ στην γείτονα έφθανε τα 25.4
GW, που
αντιστοιχεί στο 39.6% της συνολικής ηλεκτρικής εγκατεστημένης ισχύ
oς της χώρας, με τα αιολικά μόλις στα 2.8
GW και την Γεωθερμία στα 310.8
MW. Ενώ στο σύνολο της πρωτογενούς ενεργειακής προμήθειας (
TPES) οι ΑΠΕ συνολικά συμμετείχαν μόλις στο 8.0%, με την
βιομάζα και τα γεωργικά κατάλοιπα να συνεισφέρουν επιπλέον 4.0%. Ας σημειωθεί
ότι στα στατιστικά στοιχεία του 2013 τα φωτοβολταϊκά δεν εμφανίζονται καθόλου
αφού ελάχιστα έργα εμβέλειας είχαν πραγματοποιηθεί ως τότε.
Την περίοδο
2012/2013 όμως η κατάσταση για τα φωτοβολταϊκά αλλάζει άρδην με την κυβέρνηση,
βάση νέου κανονισμού της Ρυθμιστικής Αρχής (
EMRA), εισάγει γενναιόδωρα
Feed
in
Tariffs
(
FIT) που σήμερα φθάνουν τα $13.3
cent/
kwh. Το
αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει μια ραγδαία ανάπτυξη της αγοράς φωτοβολταϊκών έτσι
που σήμερα (Α’ εξάμηνο 2017) η συνολική εγκατεστημένη ισχύ να έχει φθάσει τα
1.5
GW. Όπως παρατηρεί ο
Dr.
Mustafa
Tiris, πρώην Διευθυντής του Εθνικού
Κέντρου ΑΠΕ της Τουρκίας και νυν Γενικός Διευθυντής της ενεργειακής εταιρείας
T.
Dinamik, «η δυναμική
μέχρι τώρα ανάπτυξη της Τουρκικής αγοράς ήταν το αποτέλεσμα των υψηλών
FIT’
s
αλλά και των φθηνών κινεζικών φωτοβολταϊκών που εν τω μεταξύ είχαν
αρχίσει να κατακλύζουν την αγορά. Έτσι η Τουρκική αγορά φωτοβολταικών
επωφελήθηκε τα μέγιστα, προσπερνώντας κατά κάποιο τρόπο την δύσκολή αρχική φάση
που αντιμετώπισαν τα άλλα Ευρωπαϊκά κράτη που ξεκίνησαν με ακριβή τεχνολογία
Φ/Β.»
Παρά τα
φιλόδοξα σχέδια της Τουρκικής Κυβέρνησης, όπως αυτά παρουσιάζονται στην πλέον
πρόσφατη Έκθεση του Υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, που κάνει λόγο για στόχο
5.0
GW
εγκατεστημένης
Φ/Β ισχύος μέχρι το 2023, ο ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς αναμένεται ότι θα
μειωθεί αισθητά κατά το επόμενο διάστημα μετά από πρόσφατη απόφαση της
EMRA
για μείωση κατά 30% των
FIT’
s
από το 1-1-2018. Ενδεικτικό της παρατηρούμενης ήδη επιβράδυνσης της
αγοράς είναι η ελάχιστη πρόοδος που έχει σημειωθεί μετά τον διαγωνισμό για τα
500
MW
που
προκήρυξε η Κυβέρνηση το 2015. Παρά το γεγονός ότι υπήρξε ευρεία συμμετοχή από
εταιρείες σήμερα μόνο 18
MW έχουν
εγκατασταθεί ή ευρίσκονται στο στάδιο κατασκευής. Ενδεικτικό, του αρνητικού
κλίματος που επικρατεί σήμερα στην αγορά Φ/Β της Τουρκίας είναι οι συνεχείς
αναβολές του διαγωνισμού για το 1.0
GW
που έχει προκηρύξει η Κυβέρνηση. Από την άλλη πλευρά θετική ήτο η έκβαση ενός διαγωνισμού τον
περασμένο Μάιο για την δημιουργία βιομηχανικής βάσης φωτοβολταϊκών πάνελ στην
Τουρκία, με την Τουρκική
Kalyon
Enerji
να
αναλαμβάνει την παραγωγή και εγκατάσταση 1.0
GW με τιμή πώλησης στο δίκτυο $ 0.0699/
kwh.
Σύμφωνα με
εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς φωτοβολταϊκών μέχρι τα τέλη του 2017 η συνολική
εγκατεστημένη ισχύς στην Τουρκία εκτιμάται ότι θα έχει φθάσει τα 2.0
GW, έτσι που μαζί με τα Αιολικά το σύνολο των ΑΠΕ, χωρίς
τα υδροηλεκτρικά και τη γεωθερμία, να έχει ξεπεράσει τα 5.5
GW συνεισφέροντας το 8% της συνολικής πρωτογενούς
ενέργειας, δηλαδή διπλασιασμός των μεγεθών μέσα σε τέσσερα περίπου χρόνια.
Όμως παρά
τα θετικά αυτά στοιχεία οι ανωτέρω παράγοντες της αγοράς παραμένουν
απαισιόδοξοι καθώς, όπως παρατηρούν, η Κυβέρνηση
Erdogan φαίνεται να έχει αποφασίσει να υποβαθμίσει τον ρόλο των
φωτοβολταϊκών στο συνολικό μείγμα των ΑΠΕ, αφού δείχνει αποφασισμένη να
αποσύρει τα όποια ευνοϊκά μέτρα και ρυθμίσεις, εκτιμώντας ότι τα φωτοβολταϊκά
έχουν μόνο οριακή σημασία στην περεταίρω ανάπτυξη της αγοράς ηλεκτρισμού της
χώρας.