Την άνοιξη του 2004 ο Ραχόι, αντιπρόεδρος τότε της απερχόμενης υπό
τον Αθνάρ κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος, ήταν ο βέβαιος επόμενος
πρωθυπουργός. Τρεις μέρες πριν από τις εκλογές η προσπάθεια του Αθνάρ να
χρεώσει το τρομοκρατικό πλήγμα στη Μαδρίτη στη Βασκική ΕΤΑ ανέτρεψε το
σκηνικό και οδήγησε στη νίκη τους Σοσιαλιστές του Θαπατέρο.
Προχθές,
Κυριακή, διαψεύσθηκαν οι δημοσκοπήσεις και τα exit polls προφανώς υπό
την επήρεια του Brexit: Η αύξηση της αποχής σε σχέση με τις εκλογές του
Δεκεμβρίου προφανώς δείχνει ψηφοφόρους που απαξιώνουν τη σημερινή
συστημική σταθερότητα, αλλά φοβούνται εξίσου μια δυναμική ανατροπής με
θολό ορίζοντα και με άγνωστο κόστος.
Η Ισπανία, κοινωνία εντελώς
διαφορετική από τη βρετανική, έχει ως κοινή πρόκληση τα τοπικά εθνικά
αποσχιστικά κινήματα και θα ήταν αδύνατο να θεωρήσουμε ότι η συζήτηση
για ενδεχόμενη απόσχιση της Σκοτίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που άνοιξε
την επόμενη μέρα του Δημοψηφίσματος δεν δημιουργεί στη Μαδρίτη φόβους
και ανησυχίες για ανάφλεξη της αποσχιστικής δυναμικής στην Καταλονία και
τη Χώρα των Βάσκων.
Επιπλέον, η υλοποίηση του Brexit ανοίγει την
προοπτική συγκυριαρχίας Βρετανίας-Ισπανίας στο Γιβραλτάρ που επέλεξε με
συντριπτική πλειοψηφία την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ε.Ε. και
πλέον μόνον μέσω Μαδρίτης μπορεί να παραμείνει εντός Ευρώπης, μια
προοπτική που συγκινεί σίγουρα ένα μη ευκαταφρόνητο ποσοστό του
εκλογικού σώματος.
Έτσι ο Ραχόι καταγράφει μια ανάκαμψη που δεν
τερματίζει όμως την αμφισβήτηση της παραμονής του στο αξίωμα του
πρωθυπουργού από τους Σοσιαλιστές και τους Cuidadanos, σε περίπτωση
Μεγάλου Συνασπισμού ή στήριξης μονοκομματικής κυβέρνησης του Λαϊκού
Κόμματος.
Να θυμίσουμε ότι ο Ραχόι δεν είχε φθαρεί μόνον από την
πιο σκληρή πολιτική λιτότητας στον Νότο της Ευρωζώνης, αλλά από μια
ατελείωτη σειρά σκανδάλων που καταγράφονταν από τους πρώτους μήνες της
θητεία του.
Η πιο ασφαλής για τους Σοσιαλιστές επιλογή θα ήταν η
στήριξη κυβέρνησης μειοψηφίας του Λαϊκού Κόμματος, γιατί πολύ απλά οι
επιπτώσεις του Brexit δεν ανατρέπουν την πανθομολογούμενη διαπίστωση ότι
η μόνιμη δημοσιονομική λιτότητα είναι ασύμβατη με την κοινωνική συνοχή
και την πολιτική σταθερότητα του Νότου της Ευρωζώνης.
Τα όσα
συνέβησαν με τον τελευταίο προϋπολογισμό που κατέθεσε στην Κομισιόν στα
μέσα του περασμένου Οκτωβρίου η κυβέρνηση Ραχόι είναι αποκαλυπτικά: Ο
Προϋπολογισμός κρίθηκε από την Κομισιόν χαλαρός και παραβατικός του
Συμφώνου Σταθερότητας, με τους αρμόδιους Ντομπρόφσκις-Μοσκοβισί να έχουν
μεταθέσει τις αποφάσεις τους για τον Ιούλιο, μια τοποθέτηση που
προφανώς ήταν προεκλογική προειδοποίηση προς τους Unidos Podemos, αλλά
την οποία πρέπει τώρα να διαχειρισθεί ο Ραχόι ή ο διάδοχός του.
Όταν
ο επικεφαλής του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ κατηγορεί δημόσια τον Ζ.
Κλ. Γιούνκερ ότι είναι χαλαρός απέναντι στη δημοσιονομική παραβατικότητα
της Γαλλίας, το συνολικό κλίμα στην Ευρωζώνη απαγορεύει αυτή τη στιγμή
επιείκεια ή εκπτώσεις απέναντι στις αποκλίσεις της Μαδρίτης και της
Λισαβόνας.
Έτσι τα όρια διορθωτικών κινήσεων του επόμενου
πρωθυπουργού είναι από στενά έως ασφυκτικά με τη φθορά του όποιου νέου
κυβερνητικού σχήματος είτε Μεγάλου Συνασπισμού, είτε μονοκομματικής
κυβέρνησης να μπορεί να προεξοφληθεί από σήμερα ως ταχύτατη.
Ο
συνειρμός στους ψηφοφόρους είναι αυτονόητος: Αν δεν μπορεί ο Ραχόι,ο
μόνιμος και σταθερός συνομιλητής της Μέρκελ, η κυβερνητική θητεία του
οποίου από πολύ νωρίς καταγράφηκε ως success story στο Βερολίνο, να
πετύχει έστω μικρές διορθωτικές αποκλίσεις από την άκαμπτη λιτότητα του
Συμφώνου Σταθερότητας, τότε είναι σαφές ότι η ψήφος στους Podemos είναι
επιλογή σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες.
Στον χώρο της Δεξιάς,
Κεντροδεξιάς, το Λαϊκό Κόμμα απονεύρωσε από ό,τι φαίνεται τους
Ciudadanos ως πολιτική δύναμη που μπορεί να το υποκαταστήσει. Αντίθετα,
στον χώρο της Κεντροαριστεράς η μικρή διαφορά που χωρίζει τους Unidos
Podemos με τους Σοσιαλιστές αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά σε ένα όχι
τόσο μακρινό μέλλον.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 28/06/2016)