Τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας είναι απογοητευτικά: ο αριθμός των μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα έχει συρρικνωθεί κατά πάνω από 111.000 την τελευταία επταετία, δηλαδή μια μείωση της τάξης του 19% από το 2018. Αλλά η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία αυτά απλά επιβεβαιώνουν αυτά που αντικρίζουμε και βιώνουμε όλοι στην καθημερινότητά μας και τις κοινωνικές συναναστροφές μας. Πράγματι, έχετε αναρωτηθεί ποτέ πόσες νέες οικογένειες με τρία παιδιά, γνωρίζετε; Και πόσο εύκολο είναι για μια οικογένεια να πάρει την απόφαση να κάνειδεύτερο παιδί; Έχετε σκεφτεί ποτέ πόσο έχουν αυξηθεί οι οικογένειες με μόνο ένα παιδί; Και που οφείλονται όλα αυτά;
Οι λόγοι γι αυτή την δημογραφική κατάρρευση που απειλεί το παρόν και το μέλλον του ελληνισμού είναι πολλοί. Πρώτον και βασικότερο η καλπάζουσα ακρίβεια σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς που γονατίζουν τα ελληνικά νοικοκυριά . Δεύτερον η έλλειψη χρόνου, καθώς και οι δύο γονείς καλούνται τις περισσότερες φορές να εργαστούν σκληρά για να τα φέρουν εις πέρας και να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα στα παιδιά τους. Και αυτό παρ ότι τα τελευταία χρόνια έχουν μπει στην ζωή μας τα πιο ευέλικτα ωράρια και η τηλεργασία. Ωστόσο έχει αναρωτηθεί κανείς πόσο εύκολο είναι να εργαστεί κάποιος στο σπίτι όταν έχει να φροντίσει ένα μικρό παιδάκι;
Τρίτον και πολύ βασικό η έλλειψη σοβαρής επιδοματικής πολιτικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα στα πέντε νοικοκυριά που πέρυσι έπαιρναν επίδομα τέκνου, φέτος το έχασαν! Τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας είναι αποκαλυπτικά: Τον Ιούλιο οι δικαιούχοι ήταν 488.735, τον Μάιο 512.917 και τον Μάιο του 2024 είχαν φτάσει τους 604.293. Δηλαδή, μέσα σε έναν χρόνο, πάνω από 115.000 οικογένειες έμειναν εκτός λόγω εισοδηματικών κριτηρίων.
Παρ' ότι η κυβέρνησις έχει θέσει ως μια από τις προτεραιότητές της το δημογραφικό με τα μέτρα που αναμένεται να εξαγγείλει σήμερα ο Πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ, η κατάστασις θεωρείται δύσκολο να αντιστραφεί. Διότι το ζήτημα είναι πολυπαραγοντικό. Και προϋποθέτει παντελή αλλαγή νοοτροπίας με πλήρη εφαρμογή των ευέλικτων ωραρίων για τους νέους γονείς σε συνδυασμό με την καταβολή σοβαρών επιδομάτων που θα τους δώσουν μια ελευθερία στην κατανομή του χρόνου τους και το πιο σημαντικό θα τους παράσχουν την δυνατότητα να ασχοληθούν οι ίδιοι με τα παιδιά τους. Το χάσμα που χωρίζει την Ελλάδα με άλλες δυτικές χώρες στον τομέα των οικογενειακών επιδομάτων είναι χαώδες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι δαπάνες ανά κάτοικο για οικογενειακά επιδόματα κυμάνθηκαν από 211 ευρώ στη Βουλγαρία έως 3.789 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Τα πρωτεία παίρνουν οι σκανδιναβικές χώρες: Νορβηγία (2.277 ευρώ), Δανία (1.878), Ισλανδία (1.874), Σουηδία (1.449) και Φινλανδία (1.440) και η Ελβετία (1.375). Υψηλό είναι το επίδομα και στην Γερμανία (1.616 ευρώ), ενώ ακολουθεί η Αυστρία (1.340) και η Ιρλανδία (1.026). Κοντά στο όριο των 1.000 ευρώ βρίσκεται το Βέλγιο (976) και η Γαλλία (867). Η Ολλανδία (670 ευρώ) υπολείπεται κατά 160 ευρώ του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ η Ιταλία (524) και η Ισπανία (427) – δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ – κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα. Μα είναι όλα θέμα χρημάτων, θα αναρωτηθεί κανείς; Όχι βέβαια, αλλά σίγουρα ένα σοβαρό οικογενειακό επίδομα βοηθάει.
Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι το μόνο σίγουρο: Η Ελλάδα γερνάει και δείχνει να έχει πάρει έναν δρόμο δίχως επιστροφή. Το αν τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει έστω κάποια ανάσχεση του φαινομένου προϋποθέτει πολιτική βούληση που θα οδηγήσει σε ριζοσπαστικές αλλαγές. Η πρόθεσις δεν αρκεί. Ούτε τα ημίμετρα μπορούν να έχουν κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ας πούμε επιτέλους τα πράγματα με το όνομά τους. Και ας αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες που μας αναλογούν.
(από την εφημερίδα «ΕΣΤΙΑ»)