Οι «μυστικές» αποκρατικοποιήσεις, με εταιρείες όπως η ΔΕΗ, τα ΕΛΠΕ
και η ΔΕΠΑ, αυτές που περιλαμβάνονται σε όλες τις συμφωνίες με τους
δανειστές αλλά δεν είναι εγγεγραμμένες στη λίστα των 14
ιδιωτικοποιήσεων, είναι εκείνες, που όπως φαίνεται, δημιούργησαν την
αναστάτωση στη Βουλή το βράδυ της Πέμπτης.
Το μερίδιο 17% του Δημοσίου στη ΔΕΗ, το 65% της ΔΕΠΑ και το 35% των
ΕΛΠΕ έχουν μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ προς πώληση από το 2012. Μπορεί για
διάφορους λόγους να μην εμφανίζονται στη λίστα των «14», όλα τα μνημόνια
με τους δανειστές όμως που υπογράφηκαν στη συνέχεια,
συμπεριλαμβανομένης και της συμφωνίας του Δεκεμβρίου 2015, κάνουν σαφή
αναφορά στην ιδιωτικοποίηση όλων των εταιρειών των οποίων οι μετοχές
είχαν περάσει στο ΤΑΙΠΕΔ ως τις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Στο πλαίσιο αυτό εξάλλου δεν ήταν καθόλου τυχαίες οι δηλώσεις του
προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιου Πιτσιόρλα την περασμένη Δευτέρα για
επιτάχυνση των διαδικασιών για ΔΕΗ, ΕΛΠΕ και ΔΕΠΑ μόλις ψηφιστεί το
πολυνομοσχέδιο με το τελευταίο τμήμα των «προαπαιτουμένων» στο πλαίσιο
της αξιολόγησης.
Βέβαια την αποκρατικοποίηση των εταιρειών του τομέα της ενέργειας,
πλην του 66% του ΔΕΣΦΑ, έχει επανειλημμένα διαψεύσει ο υπουργός
Περιβάλλοντος - Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος μόλις πριν από
λίγες εβδομάδες δήλωνε ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία ενεργειακή
αποκρατικοποίηση.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλά εναλλακτικά περιθώρια για να «αξιοποιήσει»
το 17% των μετοχών της ΔΕΗ το νέο Υπερταμείο, πέραν της διάθεσής του σε
τρίτους με τον όποιο τρόπο. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες
εταιρείες.
ΔΕΗ
Σε μία εταιρεία πολύ διαφορετική και πιο
μικρή, από το μονοπώλιο των τελευταίων 66 χρόνων μετατρέπεται η ΔΕΗ με
την εφαρμογή των μνημονιακών επιταγών. Οι μεγάλες αλλαγές θα προέλθουν
από την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ, καθώς η εταιρεία αποκόβεται από το δίκτυο
μεταφοράς και ένα σημαντικό «σταθερό» έσοδο και ταυτόχρονα χάνει περίπου
το 50% της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού. Αν σε αυτό προστεθεί και η
διάθεση του 17% των μετοχών από το πακέτο του 51,5% που έχει σήμερα το
Δημόσιο, είναι προφανές ότι μιλάμε πια για μία άλλη εταιρεία.
Τα βήματα προς τη νέα κατεύθυνση περιγράφονται αναλυτικά στο πολυνομοσχέδιο, που ψηφίζεται αύριο στη Βουλή.
Για τη μείωση του μεριδίου στην αγορά προβλέπεται η διαδικασία των
δημοπρασιών ηλεκτρισμού, που ξεκινά από φέτος με τη διάθεση του 8% της
ποσότητας, την οποία διακινεί σήμερα η ΔΕΗ στο διασυνδεδεμένο δίκτυο. Το
2017 η ΔΕΗ πρέπει μέσω της ίδιας διαδικασίας, γνωστή και ως μοντέλο
ΝΟΜΕ, να διαθέσει σε τρίτους προμηθευτές ένα επιπλέον 12% και δύο
μερίδια 13% το καθένα το 2018 και το 2019. Στόχος είναι ως το 2018 το
μερίδιό της στη λιανική αγορά να έχει μειωθεί κατά 20% και το 2020 να
έχει πέσει κάτω από το 50%.
Οι δημοπρασίες με την «παράδοση φυσικών ποσοτήτων ηλεκτρισμού» όπως
ορίζει το πολυνομοσχέδιο θα αφορούν σε ενέργεια παραγόμενη κυρίως από τα
λιγνιτικά και τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ, τα δύο πιο φθηνά και
εγχώρια «καύσιμα» που χρησιμοποιεί μονοπωλιακά η επιχείρηση και τα
οποία απέδιδαν τα μεγαλύτερα κέρδη (ίσως φέτος αυτό να μην ισχύει
απόλυτα λόγω της μεγάλης πτώσης της τιμής του φυσικού αερίου). Όμως η
απελευθέρωση της πρόσβασης του λιγνίτη σε τρίτους αποτελεί επιταγή της
Ε.Ε. από το 2008, τουλάχιστον....
Για να περιορίσει τις απώλειες η διοίκηση της ΔΕΗ συζητά τους
τελευταίους μήνες με τρίτες εταιρείες του εσωτερικού και του εξωτερικού
για τη δημιουργία συμπράξεων. Στις κοινοπραξίες θα έχει μειοψηφικό
μερίδιο και θα εκχωρήσει υφιστάμενες μονάδες συν ένα μέρος του
πελατολογίου της.
Το πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει αναλυτικά και όλες τις απαιτούμενες
κινήσεις για τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ.
Εκείνο που δεν είναι τόσο ξεκάθαρο είναι το ύψος του τιμήματος που θα
εισπράξει η ΔΕΗ και πότε ακριβώς θα το λάβει, τουλάχιστον ως προς το
σκέλος του ποσού που θα πρέπει να καταβάλει το δημόσιο, στο οποίο θα
παραμείνει το 51% των μετοχών του Διαχειριστή.
Ένα πακέτο από 20% ως 24% των μετοχών του ΑΔΜΗΕ θα πωληθεί σε
στρατηγικό εταίρο μέσω διεθνούς διαγωνισμού που θα πρέπει να έχει
ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2017 και το υπόλοιπο θα διατεθεί στο
επενδυτικό κοινό, μέσω ΧΑ.
Το «σκληρό» σωματείο των εργαζομένων στη ΔΕΗ, η ΓΕΝΟΠ, προειδοποίησε
για έντονες αντιδράσεις και καλεί μάλιστα τη διοίκηση της ΔΕΗ «να μην
τολμήσει« να υλοποιήσει τα νέα μέτρα «ανεξάρτητα από το αν το νομοσχέδιο
προσπαθεί να τους διασφαλίσει νομικά παρέχοντας σαν ομπρέλα την
πρόβλεψη ότι οι ενέργειες και οι αποφάσεις των μελών των Δ.Σ. της ΔΕΗ
και του ΑΔΜΗΕ και της νεοϊδρυόμενης Εταιρείας Συμμετοχών της ΔΕΗ ΑΕ
αποτελούν εκπλήρωση νόμιμης υποχρέωσης», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε
ανακοίνωσή της.
Τα σχέδια για ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ και ΕΛΠΕ
Η συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου στα ΕΛΠΕ με πακέτο 35% των μετοχών
συγκαταλέγεται επίσης στη νέα γενιά των αποκρατικοποιήσεων. Η πώλησή
του είχε παγώσει από την εποχή της προηγούμενης κυβέρνησης σε συνεργασία
με τους πιστωτές, εξ αιτίας της αποτυχίας του εγχειρήματος για την
ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Τα Ελληνικά Πετρέλαια κατέχουν το 35% της ΔΕΠΑ.
Το ναυάγιο με τη Gazprom το 2013 ήταν αυτό που έκανε τις τότε αρχές και
την τρόικα να συμφωνήσουν στη μετάθεση της αποκρατικοποίησης του 65%
για αργότερα. Στην απόφαση έπαιξαν σημαντικό ρόλο και τα χρέη που είχαν
συσσωρευτεί προς τη ΔΕΠΑ από ιδιώτες, πράγμα που καθιστούσε την εταιρία
μη ελκυστική για επενδυτές. Ενδεχομένως ανάλογο πρόβλημα να αντιμετώπιζε
και σήμερα όποιος επιχειρούσε να δώσει το 17% της ΔΕΗ, εν όψει των
αλλαγών που επέρχονται βάσει του νέου θεσμικού πλαισίου, αλλά και των
απλήρωτων λογαριασμών που έχουν φθάσει στο ιλιγγιώδες ποσό των 2,7 δισ.,
σύμφωνα με τη ΓΕΝΟΠ.
- Την εκτίμηση ότι η πώληση του ΔΕΣΦΑ στη Socar, την κρατική εταιρεία
του Αζερμπαϊτζάν, μπορεί να προχωρήσει ταχύτερα από εδώ και πέρα
εξέφρασε πρόσφατα ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, θεωρώντας ότι βρισκόμαστε κοντά
στη λύση. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του, υπάρχει ενδιαφέρον από ιταλική
εταιρεία (κατά πληροφορίες από τη Snam) για την εξαγορά του 17% από το
πακέτο του 66% που θα αποκτήσουν οι Αζέροι, ενώ αρκετά κοντά βρίσκεται
και η λύση για τις νέες χρεώσεις στο δίκτυο του αγωγού. Κύκλοι της ΡΑΕ
ανέφεραν πάντως ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο μήνες για να εκδοθεί ο
νέος κανονισμός για τα τέλη χρήσης του δικτύου. Η πώληση του 17% από
τους Αζέρους αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να δώσει η Ε.Ε. το
πράσινο φως στην εξαγορά, η οποία έχει μπλοκάρει από τον Δεκέμβριο του
2013.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 21/05/2016)